ساتوشی ناکاموتو
بنیانگذار بیت کوین
«ساتوشی ناکاموتو» (Satoshi Nakamoto) احتمالا یکی از مرموزترین نامهای دنیای ارز دیجیتال است؛ طرفداران بیت کوین و فعالان حوزه رمز ارزها سالهاست که با این نام و هویت پشت آن، همچون معمایی حلنشدنی دست و پنجه نرم میکنند؛ اما ساتوشی ناکاموتو کیست و چرا تا این میزان برای جامعه ارزهای دیجیتال اهمیت دارد؟
ساتوشی ناکاموتو در واقع نام مستعار فرد (یا گروهی) ناشناس است که سازنده بیت کوین محسوب میشود. نخستین بیت کوین در سوم ژانویه 2009 توسط این ناشناس ماین شد و از آن زمان، این تکنولوژی توانسته تأثیر بیسابقهای بر جهان بگذارد.
نام ساتوشی ناکاموتو پیش از ظهور بیت کوین در میان طرفداران رمزنگاری، دانشمندان کامپیوتر و هکرها شناخته شده بود و فردی با همین نام، پیشتر از طریق ایمیل و صفحات آنلاین در این فضاها فعالیت داشت. ماهها پیش از ماین کردن نخستین بیت کوین، ساتوشی وایت پیپری منتشر کرد که در آن از پروتکلی غیر متمرکز سخن گفته بود. در این وایت پیپر، بیت کوین به عنوان نسخهای از پول الکترونیکی معرفی شده بود که پرداختهای اینترنتی را آسان و بدون واسطه، عملی میکرد، و در عین حال مشکل «دو بار خرج کردن» (Double-Spending) نیز برای آن وجود نداشت.
ساتوشی سه سال پس از انتشار وایت پیپر بیت کوین و ایجاد نخستین بلاک آن، از صحنه رمز ارزها کنارهگیری کرد. او در تاریخ 23 آپریل 2011، در ایمیلی به یکی دیگر از فعالان بیت کوین نوشت که قصد ادامه فعالیت بر روی بیت کوین را ندارد و به سایر پروژهها خواهد پرداخت. از آن زمان، دیگر هیچ فعالیتی از طریق آدرسهای ایمیل شناختهشده او انجام نگرفت.
در تمام تاریخچه حضور بیت کوین در عرصه ارزهای دیجیتال، هیچ موضوعی جنجالیتر و مرموزتر از هویت سازنده آن وجود نداشته است. حدس و گمانهای زیادی پیرامون هویت ساتوشی وجود دارد؛ برخی معتقدند که این نام، در واقع نام مستعاری برای گروهی از افراد رمزنگار است و برخی دیگر حدس میزنند که ساتوشی، عضوی از گروه یاکوزا، مافیای معروف ژاپنیست! در بعضی موارد، چندین تن از فعالان ارز دیجیتال به عنوان چهره حقیقیِ پشت این نام حدس زده شدهاند؛ «نیک سابو» (Nick Szabo)، «دوریان پرنتیس» (Dorian Prentice)، «هال فینی» (Hal Finney) و «کرگ رایت» (Craig Wright). با این وجود، تاکنون هیچکدام به صورت قطعی به عنوان هویت حقیقی ساتوشی به اثبات نرسیدهاند.
در سال 2016، کرگ رایت ادعای نشریه «ویرد» (Wired) مبتنی بر این که هویت اصلی ساتوشی متعلق به اوست را تأیید کرد، اما جامعه بیت کوین در مدارکی که رایت فراهم آورده بود ایراداتی یافت و کرگ رایت هم حرکتی زد که تنها از ساتوشی برمیآمد؛ از نظرها ناپدید شد! کرگ وبلاگ خود را پاک کرد و با یک عذرخواهی، اذعان کرد که جرئتش را ندارد که برای اثبات این پرونده بیشتر از این تلاش کند.
با وجود این که نام ساتوشی ناکاموتو بیشتر به نظر ژاپنی میرسد، اما خود او احتمالا ژاپنی نیست. تعدادی از زبانشناسان بر شیوه نوشتن او تحقیق کرده و وایت پیپر بیت کوین و پستهای منتشر شده توسط او را مورد بررسی قرار دادهاند. طی این بررسیها و با توجه به استفاده ساتوشی از اصطلاحات بومی انگلیسی، آنها به این نتیجه رسیدهاند که به احتمال زیاد، ساتوشی از اهالی بریتانیا باشد. علاوه بر این، زمانهای انتشار پستهای او این فرضیه را قطعیتر میکند.
جستجو و کندوکاو در تشخیص هویت حقیقی ساتوشی ممکن است آنچنان هم کار درستی نباشد، زیرا لو رفتن هویت او میتواند ضربهی بزرگی به بازار ارزهای دیجیتال وارد کند. به عنوان مثال، ساتوشی حدود 1.1 میلیون بیت کوین در دست دارد که حدود پنج درصد از کل عرضه بیت کوین محسوب میشود. اگر او بخواهد که این میزان بیت کوین را بفروشد، بازار رمز ارزها سقوط خواهد کرد. از سوی دیگر، اگر دریابیم که ساتوشی در قید حیات نیست، جهان متوجه خواهد شد که این میزان بیت کوین دیگر تا ابد در دسترس نیست؛ بنابراین افشای هویت این ناشناس از هیچ منظری به جامعه ارزهای دیجیتال کمک نخواهد کرد.
با وجود تمام این مسائل، فرقی نمیکند که ساتوشی ناکاموتو اهل کدام کشور باشد یا چه جنسیتی داشته باشد؛ نقش او در ایجاد یکی از بزرگترین نوآوریهای تکنولوژیِ تمام ادوار، غیر قابل چشمپوشیست. بسیاری دلیل موفقیت بیت کوین را همین ناشناس بودنِ بنیانگذار آن میدانند و با توجه به ماهیت غیر متمرکز این ارز دیجیتال، معتقدند که افشای هویت او به کسی کمکی نمیکند. به نظر میرسد که هویت ساتوشی ناکاموتو از معماهای کشفنشده جهان رمز ارزها باقی خواهد ماند، اما این که در سالهای آینده درباره این راز و رمز چه خواهیم آموخت، چیزیست که تنها گذر زمان آن را مشخص میکند.