بازارساز خودکار AMM چیست؟ بررسی جامع مفهوم Automated Market Maker

با افزایش اعتماد و علاقه کاربران به ارزهای دیجیتال، یکی از اولین توسعه‌ها ایجاد فضایی برای امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای بود. با توسعه‌ی دیفای و جلب شدن توجه کاربران به مزایای عدم تمرکز در آن، ضرورت ایجاد صرافی‌های غیرمتمرکز بر همگان معلوم شد. بازارسازها موتور محرک در بازارهای سنتی هستند که طور متمرکز فعالیت می‌کنند. برای ایجاد یک صرافی غیرمتمرکز نیاز است که نقش بازارساز به صورت غیرمتمرکز مدلسازی شود. این جایگزین به عنوان «بازارساز خودکار»(Automated Market Maker) شناخته می‌شود.

بازارساز خودکار را رباتی تصور کنید که در تمام ساعات شبانه روز قیمت دقیق یک دارایی را در اختیار شما قرار می‌دهد و نقدینگی مورد نیاز شما را فراهم می‌کند. این ربات می‌تواند از یک فرمول بسیار ساده یا یک الگوریتم پیچیده استفاده کند. اولین صرافی غیرمتمرکز با عنوان «یونی‌سواپ» (Uniswap) در سال 2018  شروع به فعالیت کرد که از یک الگوریتم ساده در AMM خود استفاده می‌کرد. در این مقاله به بررسی مفهوم بازارساز خودکار می‌پردازیم و سپس سازوکار و عملکرد آن را بررسی می‌کنیم. برای درک بهتر AMM مفاهیم دیگری مانند استخر نقدینگی و ضرر ناپایدار را نیز یررسی می‌کنیم.

بازارساز خودکار چیست؟

صرافی‌ها سازمان‌هایی هستند که در ازای دریافت کارمزد از کاربران به آن‌ها خدمات مالی ارائه می‌دهند. صرافی‌های متمرکز حجم معاملاتی بسیار زیادی دارند، توسط گروه خاصی اداره می‌شوند و توسط دولت‌ها نیز تایید می‌شوند. صرافی‌های غیرمتمرکز، پروتکل‌های دیجیتالی هستند که به جای اعتماد به شخص ثالث، از قراردادهای هوشمند برای تایید معاملات استفاده می‌کند. یکی از چیزهایی که به صرافی‌های متمرکز اجازه می‌دهد به خوبی عمل کنند بازارسازها هستند.

بازارساز چیست؟

برای این‌که یک صرافی به خوبی عمل کند و بتواند تمام معاملات و تقاضاها را مدیریت کند، باید قیمت دارایی‌ها را بررسی کند و نقدینگی کافی برای معاملات را به کاربران ارائه دهد. زمانی که یک کاربر سفارش خرید یا فروش خود را در یک صرافی ارز دیجیتال ثبت کند، در انتظار این خواهد بود که معامله انجام شود و سفارش با موفقیت تایید شود. یعنی قیمت‌ ارز دیجیتال باید با دفتر سفارش همخوانی داشته باشد و میزان مورد نیاز از دارایی مورد نظر کاربر در صرافی وجود داشته باشد.

در یک صرافی ارز دیجیتال متمرکز مثل بایننس، قیمت‌ها توسط صرافی تایید می‌شوند و صرافی با دقت نقدینگی تمام دارایی‌ها را تحت نظر دارد و آن را در اندازه مورد نیاز نگه می‌دارد. بازارساز فرایند مورد نیاز برای تامین نقدینگی معاملات در صرافی‌ها است. اگر سفارش‌های خرید تتر تایید نشود، به این معناست که صرافی در تامین نقدینگی به مشکل برخورده است. کاهش نقدینگی در صرافی می‌تواند یک بحران جدی برای کاربر ایجاد کند. زمانی که میزان نقدینگی یک دارایی در صرافی کم باشد، امکان تایید شدن معاملات با اختلاف قیمت زیاد بالا می‌رود. به این حالت «لغزش» (Slippage) گفته می‌شود که یکی از عواقب مهم کمبود نقدینگی در صرافی‌ها است.

صرافی‌های متمرکز با استفاده از روش‌های مختلف بازار را تنظیم می‌کنند. آن‌ها قیمت‌ها را به نحوی ارائه می‌دهند که سفارش‌های خرید و فروش تایید شوند و اکوسیستم به خوبی فعالیت کند. در صرافی‌های غیرمتمرکز، به دلیل عدم تمرکز این ساز و کار هیچ مسئولی ندارد و در نهایت می‌تواند باعث کاهش بهینگی DEX شود. بازارسازها، ساز و کارهایی هستند که قیمت دارایی‌ها را در صرافی مشخص کرده و نقدینگی کافی را برای انجام معاملات مختلف ایجاد می‌کند. بازارسازهای خودکار ربات‌ها یا فرمول‌های کامپیوتری هستند که نقش بازارساز خودکار را به صورت اتوماتیک در صرافی‌های غیرمتمرکز ایفا می‌کنند. 

صرافی‌های غیرمتمرکز برای تامین نقدینگی از «استخرهای نقدینگی» (Liquidity Pools) استفاده می‌کنند. این صرافی‌ها به جای دریافت اطلاعات شخصی کاربران، فقط از اتصال کیف پول ارز دیجیتال کاربران به سیستم مطمئن می‌شوند. این صرافی‌ها به دلیل عدم تمرکز، نمی‌توانند از بازارسازهای معمولی که توسط صرافی‌های متمرکز استفاده می‌شوند، استفاده کنند و به همین دلیل این کار را با استفاده از فرومول‌های ریاضی در اختیار قراردادهای هوشمند قرار می‌دهند. 

بازارساز خودکار

بازارساز خودکار (AMM) یک پروتکل در صرافی غیرمتمرکز است که برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها از یک فرمول ریاضی استفاده می‌کند. این فرمول ریاضی برای هر صرافی غیرمتمرکز متفاوت است. ویتالیک بوترین، موسس اتریوم، مقاله‌ای تحت عنوان “بازارساز روی زنجیره” منتشر کرد که این آغاز توجه به مفهوم بازارساز خودکار بود. او در این مقاله توضیح داد که بازارسازهای خودکار چگونه می‌توانند مشکل صرافی‌های غیرمتمرکز را حل کنند. 

به عنوان مثال، صرافی پنکیک سواپ از فرمول x * y = k استفاده می‌کند. در این فرمول x و ارزش ارزهای دیجیتال موجود در یک استخر برای معامله هستند و k یک عدد ثابت است. در این حالت، نقدینگی در یک استخر همیشه ثابت است و با تغییر میزان یک ارز دیجیتال ارزش آن با توجه به فرمول افزایش می‌یابد تا بدین ترتیب قیمت به صورت خودکار و بر اساس دارایی‌های موجود در استخر تنظیم شود.

صرافی‌های غیرمتمرکز با جایگزین کردن سیستم‌ «دفتر سفارش» (Order Book) با پروتکل‌های بازارساز خودکار، فرایند انجام معاملات را تسهیل و تسریع می‌کنند. پروتکل‌های بازارساز خودکار قراردادهای هوشمندی هستند که به کاربران اجازه می‌دهند دارایی خود را با موجودی استخر نقدینگی معاوضه کنند. به عبارتی در صرافی غیرمتمرکز کاربر با کاربر دیگر معامله نمی‌کند؛ بلکه دارایی خود را با بخشی از موجودی استخر نقدینگی معاوضه می‌کند.

استخر نقدینگی چیست؟

نقدینگی به راحتی معاوضه‌ی یک دارایی با دارایی‌های دیگر اشاره دارد. نقدینگی در یک صرافی بر اساس مدت زمانی سنجیده می‌شود که طول می‌کشد یک دارایی را با دارایی دیگری معاوضه کرد. درصرافی‌های متمرکز موجودی دارایی‌های مختلف توسط صرافی بررسی می‌شود اما در صرافی‌های غیرمتمرکز معمولا نقدینگی بر اساس استخرهای نقدینگی بررسی می‌شود. استخر نقدینگی یک قرارداد هوشمند شامل دارایی‌های دیجیتال قفل شده‌ است که انجام معاملات به صورت غیرمتمرکز را ممکن می‌کند.

در استخرهای نقدینگی کریپتوکارنسی، دارایی‌های دیجیتال قفل شده و آماده تبادل هستند. استخر نقدینگی به عنوان یک ذخیره دارایی دیجیتال عمل می‌کند که می‌تواند نقدینگی را برای کمک به تسریع معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز فراهم کند. بازارسازهای خودکار با بررسی  وضعیت استخرهای نقدینگی، تلاش می‌کنند معاملات را تسریع کرده و مشکلاتی که در مسیر انجام معاملات قرار دارد را رفع کنند. در ادامه نحوه‌ی عملکرد بازارسازهای خودکار و استفاده آن‌ها از منابع استخر نقدینگی را بررسی می‌کنیم. 

بازارساز خودکار چگونه کار می‌کند؟

تا اینجا متوجه شدیم که بازارساز خودکار چیست و چه هدفی را دنیال می‌کند؛ اما برای درک اینکه بازارساز خودکار چگونه کار می‌کند باید دو نکته مهم را درباره صرافی‌های غیرمتمرکز بدانیم.

• در حالی که در صرافی متمرکز هر جفت دارایی در یک ترید و معامله، به صورت عمومی در صرافی وجود دارد، در صرافی غیرمتمرکز هر یک استخر نقدینگی ویژه‌ای در AMM دارند. تصور کنید می‌خواهید در یک صرافی غیرمتمرکز اتر را با تتر معامله کنید. برای این کار باید یک استخر نقدینگی ETH/USDT پیدا کنید. 

• صرافی غیرمتمرکز به جای استفاده از بازارسازان، از افراد معمولی برای ایجاد نقدینگی و بازارسازی استفاده می‌کند. حتی شما هم می‌توانید با قرار دادن سرمایه خود در استخرهای نقدینگی به یک AMM تبدیل شوید. برای این‌کار باید میزان مورد نظر شبکه را بررسی کرده و به همان اندازه از دو ارز دیجیتال در یک استخر نقدینگی سرمایه‌گذاری کرده و آن را برای استفاده‌ی شبکه قفل کنید.

اگر به خاطر داشته باشید در بخش اول بررسی کردیم که فرمول ریاضی برای استخر نقدینگی در یونی‌سوآپ x * y = k است. این فرمول نشان دهنده این است که یونی سواپ برای حفظ نقدینگی در یک استخر، تعادل نسبتا خوبی میان دو دارایی مختلف در یک استخر ایجاد کرده و با این کار از کم شدن نقدینگی جلوگیری می‌کند. بیایید عملکرد بازارساز خودکار را با یک مثال بررسی کنیم. 

استخر نقدینگی ETH/USDT را در نظر داشته باشید. زمانی که یک نفر به دنبال خرید اتریوم با پرداخت تتر باشد، تتر توسط قرارداد هوشمند به استخر نقدینگی اضافه می‌شود و اتر به کاربر پرداخت می‌شود. با اتمام این فرایند، میزان تتر در استخر افزایش می‌یابد و اتر از استخر کم می‌شود. با این اتفاق همچنان حاصل x * y = k یک عدد ثابت است؛ زیرا به ازای کاهش اتر، مقداری تتر به آن اضافه شده است. بر اساس معادله ریاضی، قیمت ارز دیجیتالی که از استخر کم شده، افزایش می‌یابد ( نسبت عرضه و تقاضا) و برعکس، قیمت ارز دیجیتالی که به استخر اضافه شده کاهش می‌یابد.

اگر یک سفارش بسیار بزرگ در یک پروتکل AMM اضافه شود، می‌تواند موجب اختلاف قیمت شدید در استخر شود. برای مثال ممکن است قیمت بیت کوین در بازار 25000 دلار باشد اما در یک استخر نقدینگی با قیمت 23000 دلار معامله شود؛ زیرا یک نفر مقدار زیادی بیت کوین را در ازای تتر معامله کرده است. در این حالت تتر قیمت بالاتری خواهد داشت. این مسئله ممکن است به نظر برخی از معامله‌گران یک بحران باشد؛ اما اکثر معامله‌گران این موقعیت را برای آربیتراژ گیری ایده‌آل می‌بینند.

فرمول x * y = k فقط یکی از فرمول‌هایی است که توسط پروتکل‌های مختلف استفاده می‌شود. برای مثال پروژه‌های Balancer و Curve از فرمول‌های پیچیده‌تری برای بازارسازی استفاده می‌کنند. این فرمول‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا سقف هشت دارایی مختلف را در یک استخر نقدینگی ترکیب کنند. در بخش‌های بعدی با مدل‌های مختلف بازارسازهای خودکار آشنا خواهیم شد. 

نقش تامین‌کنندگان نقدینگی در AMM

همانطور که گفته شد، بازارساز خودکار برای عملکرد مناسب به نقدینگی نیاز دارد. تامین‌کنندگان نقدینگی در صرافی غیرمتمرکز کاربرانی هستند که دارایی‌های خود را در استخرهای نقدینگی قفل می‌کنند. برای اینکه کاربران بیشتری به سپرده‌گذاری علاقه‌مند شوند، صرافی با دریافت کارمزد از تریدرها، این کارمزدها را به عنوان پاداش در اختیار سرمایه‌گذاران استخرها قرار می‌دهد.

در بسیاری از موارد کارمزد یک درصد تا پنج درصدی برای معامله‌گران هزینه بالایی به نظر می‌رسد؛ اما در واقعیت، صرافی با پاداش دادن به سپرده‌گذاران، اطمینان حاصل می‌کند که نقدینگی تامین می‌شود و احتمال لغزش قیمت را به شدت کاهش می‌دهد. این فرایند در نهایت به نفع معامله‌گران خواهد بود. توجه داشته باشید که در فرآیند بازارسازی صرافی‌های غیرمتمرکز دو روش برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال برای کاربران وجود دارد.

روش اول این‌که شما می‌توانید با سپرده‌ کردن دارایی‌های دیجیتال در استخرهای نقدینگی از کارمزدهای دریافت شده درآمد کسب کنید. روش دوم این است که برخی از صرافی‌ها توکن‌های حاکمیتی خود را نیز به عنوان پاداش در اختیار شما می‌گذارند که به شما حق رای درباره مسائل مختلف خواهد داد و می‌توانید آن‌ها را به فروش برسانید. کاربران همچنین می‌توانند با پیدا کردن موقعیت‌های معاملاتی مناسب، در فرآیند آربیتراژگیری دخیل شوند و از این طریق به کسب درآمد بپردازند. 

مدل‌های مختلف بازارساز خودکار

بازارسازهای خودکار در صرافی‌های مختلف به روش‌های متفاوتی عمل می‌کنند. مدل‌های اصلی همگی شامل نسل اول بازارساز خودکار هستند که با عنوان بازارساز خودکار با عملکرد ثابت شناخته می‌شود. این دسته شامل سه مدل مختلف است. در ادامه این سه مدل بازارساز خودکار و جزئیات آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

بازارساز خودکار ضرب ثابت (CPMM)

این نوع بازارساز یکی از انواع بازارساز عملکرد ثابت است. این مدل ساده‌ترین بازارساز خودکار است که در یونی سوآپ استفاده می‌شود. این مدل را به تفضیل در بخش‌های قبلی بررسی کردیم. در این مدل، ثابت ماندن تعادل استخر نقدینگی اهمیت بسیار زیادی دارد و فرمول بر همین اساس، عملکرد استخر را مشخص می‌کند. 

بازارساز خودکار مجموع ثابت (CSMM)

در این روش، فرمول تامین نقدینگی در بازارساز برابر با x + y = k است. این فرمول استخر نقدینگی را موظف می‌کند تا مجموع دو دارایی مختلف را در نظر بگیرد و عدد آن را در تمام حالات ثابت نگه دارد. این فرمول می‌تواند برای استخر بسیار آسیب‌زا باشد؛ زیرا به معامله‌گران اجازه می‌دهد یکی از دارایی‌های استخر را کامل خریداری کنند و با کاهش قیمت به دلیل دستکاری در ذخایر استخر، بتوانند دارایی دیجیتال را با قیمت خیلی کم آربیتراژگیری کنند. این چالش باعث شده این AMM کاملا بدون استفاده بماند.

بازارساز خودکار میانگین ثابت (CMMM)

این بازارساز خودکار با در نظر گرفتن میانگین میزان نقدینگی به استخر نقدینگی اجازه می‌دهد بیش از دو توکن را در خود ذخیره کند. این حالت برای سه توکن مختلف شامل فرمول x*y*z)^(⅓)=k) است. این حالت نیازمند این است که میانگین وزن هندسی تمام توکن‌ها برابر باشد. این حالت اجازه‌ی سوآپ میان استخرهای مختلف و افزودن توکن‌های جدید را به صرافی می‌دهد. 

مشکلات نسل اول مدل‌های AMM

در میان نسل اول بازارسازهای خودکار دو مشکل اساسی وجود دارد که کیفیت عملکرد آن‌ها را به شدت کاهش داده و آن‌ها را از لیست راه حل‌های مناسب خارج می‌کند. این مشکلات هم معامله‌گران و هم تامین‌کنندگان نقدینگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

ضرر ناپایدار (Impermanent loss) چیست؟

ضرر ناپایدار تفاوت “ارزش در طول زمان سپرده گذاری توکن‌ها در AMM” در مقابل “نگهداری توکن‌ها در کیف پول” است. این ضرر زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت توکن‌های بازار در داخل یک AMM در هر جهتی متفاوت باشد. از آنجایی که AMMها به طور خودکار نرخ ارز خود را تنظیم نمی‌کنند، آن‌ها به آربیتراژگیری نیاز دارند تا دارایی‌های با قیمت کمتر را خریداری کند یا دارایی‌های گران قیمت را بفروشد تا زمانی که قیمت‌های ارائه شده توسط AMM با قیمت بازارهای خارجی در سطح بازار مطابقت داشته باشد. سود استخراج شده توسط آربیتراژگیرها از جیب تامین‌کنندگان نقدینگی کم می‌شود و برای تامین‌کننده‌ها ضرر ایجاد می‌کند.

چنین وضعیتی برای تامین‌کنندگان سرمایه ایده‌آل نیست و به همین دلیل بسیاری از آن‌ها از سپرده‌گذاری اجتناب می‌کنند. با کم شدن تعداد سپرده‌گذاران، احتمال لغزش بیشتر شده و معامله‌گران کمتری به سراغ استخرهای نقدینگی می‌روند. به همین شکل تعداد تامین‌کنندگان و معامله‌گران آنقدر کم می‌شود که استخرها خالی شده و صرافی عملا به درد نخور می‌شود. مشکل دیگری هم که در بازارسازهای عملکرد ثابت وجود دارد و آن‌ها را به یک انتخاب ناخوشایند تبدیل می‌کند بازدهی کم است. 

بازدهی کم 

مدل‌های نسل اول AMM به مقدار زیادی نقدینگی نیاز دارند تا به همان سطحی از تأثیر قیمت برسند که صرافی مبتنی بر دفتر سفارش دارد. دلیل این مسئله این است که بخش قابل توجهی از نقدینگی AMM تنها زمانی در دسترس است که منحنی قیمت‌گذاری شروع به تغییر نمایی کند. به این ترتیب، بیشتر نقدینگی استخر، هرگز توسط معامله گران استفاده نخواهد شد.

در این شرایط، ارائه‌دهندگان نقدینگی AMM هیچ کنترلی بر روی اینکه کدام قیمت به معامله‌گران ارائه می‌شود، ندارند. این موضوع باعث می‌شود برخی از افراد AMM را به عنوان «نقدینگی تنبل» معرفی کنند؛ بدین معنا که در این شرایط از نقدینگی به شکلی ضعیف و اشتباه استفاده می‌شود. در همین حال، بازارسازها در مبادلات دفتر سفارش می‌توانند دقیقاً نقاط قیمتی را که می‌خواهند توکن‌ها را در آن بخرند و بفروشند، کنترل کنند و در نهایت به کارایی بالای سرمایه در صرافی کمک کنند.

بهبود مدل‌های سنتی بازارساز خودکار

محدودیت‌های فوق توسط پروژه‌های نوآورانه با الگوهای طراحی جدید، مانند بازارسازان ترکیبی خودکار، بازارسازان خودکار پویا، بازارسازان فعال و بازارسازان خودکار مجازی برطرف می‌شوند. در ادامه این قسمت به بررسی این روش‌های نوآورانه و نحوه حل مشکلات اشاره شده در آن‌ها می‌پردازیم.

بازارساز خودکار با عملکرد ثابت ترکیبی (Hybrid CFMM)

هم‌زمان که نقدینگی مبتنی بر AMM توسعه پیدا می‌کند، شاهد ظهور CFMMهای ترکیبی هستیم که عملکردها و پارامترهای متعددی را برای دست پیدا کردن به یک الگوی خاص با هم ترکیب می‌کنند. این بازارسازها سعی می‌کنند ریسک ضرر را  برای تامین‌کنندگان کاهش دهند و از طرفی تاثیر معاملات بر قیمت دارایی را به خوبی مدیریت کنند.

به عنوان مثال، بازارساز Curve که با نام  stableswap invariant شناخته می‌شود، CPMM و CSMM را با استفاده از یک فرمول پیشرفته ترکیب می‌کند تا نقدینگی بیشتری ایجاد کند و تأثیر قیمت را در محدوده معینی از معاملات کاهش دهد. نتیجه یک خط آبی است که نرخ مبادله خطی را برای بخش‌های بزرگ منحنی قیمت و قیمت‌های نمایی را زمانی که نرخ‌های مبادله نزدیک مرزهای بیرونی هستند، برمی‌گرداند.

CFMMهای ترکیبی با استفاده از منحنی نرخ ارز که عمدتاً خطی است و تنها زمانی که استخر نقدینگی به حد خود برسد سهموی می‌شود، معاملات تاثیر قیمت بسیار پایین را ممکن می‌سازد. ارائه‌دهندگان نقدینگی کارمزد بیشتری دریافت می‌کنند (البته بر مبنای کارمزد کمتر برای هر معامله) زیرا سرمایه به‌طور کارآمدتر استفاده می‌شود، در حالی که آربیتراژورها همچنان از تعادل مجدد استخر سود می‌برند.

Curve مبادله‌هایی با تاثیر قیمت پایین بین توکن‌هایی ارائه می‌کند که نرخ مبادله نسبتاً ثابت 1:1 دارند. این بدان معناست که راه حل آن عمدتاً برای استیبل کوین ها طراحی شده است. با این حال، Curve اخیراً از جفت‌های توکن نوسان بیشتر با نقدینگی متمرکز نیز پشتیبانی کرده است.

بازارساز خودکار پویا (DAMM)

این بازارساز شامل الگوریتم‌های پویایی است که می‌تواند نقدینگی را در قیمت‌های مختلف تقسیم کند. این بازارساز با گنجاندن چندین متغیر پویا در الگوریتم خود، می‌تواند بازار قوی‌تری ایجاد کند که با شرایط متغیر بازار سازگار شود. در طول دوره‌های کم نوسان، Sigmadex می‌تواند نقدینگی را نزدیک به قیمت بازار متمرکز کند و کارایی سرمایه را افزایش دهد و سپس آن را در دوره‌های نوسان بالا گسترش دهد تا از معامله‌گران در برابر ضرر ناپایدار محافظت کند.

بازارساز فعال (PMM)

با هدف افزایش نقدینگی در پروتکل خود، صرافی غیرمتمرکز DODO از مدلی به نام بازارساز فعال (PMM) استفاده می‌کند که رفتارهای بازارسازی انسانی دفتر سفارش محدود مرکزی سنتی را تقلید می‌کند. این پروتکل از قیمت‌های دقیق بازار جهانی از Feeds قیمت زنجیره‌ای استفاده می‌کند تا به طور فعال منحنی قیمت هر دارایی را در پاسخ به تغییرات بازار حرکت دهد و نقدینگی را نزدیک به قیمت فعلی بازار افزایش دهد. در نهایت، این امر تجارت کارآمدتر را تسهیل می کند و زیان کاهش ارزش ارائه دهندگان نقدینگی را کاهش می‌دهد.

بازارسازان خودکار مجازی (vAMM)

سازندگان بازار خودکار مجازی (vAMM) مانند پروتکل دائمی تأثیر قیمت را به حداقل می‌رسانند، ضررهای دائمی را کاهش می‌دهند. vAMMها از همان فرمول ضرب ثابت x*y=k مانند CPMM استفاده می‌کنند، اما معامله‌گران به جای تکیه بر یک استخر نقدینگی، وثیقه را به یک قرارداد هوشمند سپرده می‌کنند. کاربران می‌توانند به شیوه‌ای بسیار کارآمد در معرض تغییرات قیمت انواع دارایی های کریپتو قرار بگیرند تا به راحتی از تفاوت قیمت سود کسب کنند. با این حال، کاربرانی که یک موقعیت باز در معامله یک دارایی دارند، در صورت تغییر قیمت در برابر آن‌ها، در معرض خطر نقد شدن وثیقه خود هستند.

جمع بندی

بازارساز خودکار پروتکلی است که تمام صرافی‌های غیرمتمرکز برای تسهیل معاملات استفاده می‌کنند. بازارساز خودکار به کاربران اجازه می‌دهد با داشتن نقدینگی کافی و با قیمت مناسب، دارایی دیجیتال مورد نظر خود را در یک صرافی غیرمتمرکز معامله کنید. بازارساز خودکار با ایجاد تعادل میان ارزهای دیجیتال در یک استخر نقدینگی، به ثبات قیمت و موجودی این ارزها کمک می‌کند. استخر نقدینگی یک قرارداد هوشمند است که جفت‌های دارایی را برای استفاده‌ی صرافی قفل می‌کند. 

بازارساز خودکار به صورت کلی در دو نسل مختلف ایجاد شدند و مدل‌های مختلفی هم دارند. بازارسازهای خودکار نسل اول دو چالش مهم پیش روی کاربران و تامین‌کنندگان می‌گذارند. تامین‌کنندگان نقدینگی دچار ضرر ناپایدار می‌شوند. ضرر ناپایدار به زمانی اشاره دارد که قیمت توکن در طول قفل بودن در استخر کاهش پیدا کند و به همین دلیل تامین‌کنندگان علاقه خود را به سپرده‌گذاری از دست می‌دهند. بازارساز خودکار در دیفای اهمیت بسیار زیادی دارد. AMM هنوز بسیار جدید است و می‌تواند به خوبی توسعه پیدا کند. طرح‌های نوآورانه برای بازارساز خودکار ایجاد شده اند و می‌توانند آینده‌ی خوبی برای صرافی غیرمتمرکز مفید باشد.