در سال 2021 و 2022 توکنهای غیرقابل معاوضه NFT به اصلی‌ترین ترند بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شدند و بسیاری از هنرمندان و کاربران دنیای بلاک چین را به خود جذب کردند. این توکن‌ها در ریزش بازار همانند سایر حوزه‌ها با افت مواجه شدند اما این مساله باعث از بین رفتن آنها نشد که هیچ کاربردهای بیشتری نیز برای آنها تعریف شد. در این میان برای بسیاری سوال است که چه کسی NFT را خلق کرد و این صنعت چگونه راه‌اندازی شد. در ادامه یه مراحل ظهور ان اف تیها و سیر تکاملی آن خواهیم پرداخت.
چه کسی NFT را خلق کرد؟
عبارت «ان اف تی» (nft) به توکن‌هایی اشاره دارد که هر کدام ارزش منحصر به فردی دارند و قابلیت معامله و جایگزینی با یکدیگر را ندارند. در سال 2021، استفاده از NFTها بسیار رواج پیدا کرد، اما برای پاسخ به سوال چه کسی NFT را خلق کرد باید به گذشته دور برگر در سال 2014، «کوین مک‌کوی» (Kevin McCoy) اولین NFT به نام “Quantum” را بر روی بلاک چین Namecoin ساخت. این مدل از NFT چندان مورد توجه بازار قرار نگرفت همانطور که خود بلاک چین نیم کوین نیز دوام چندانی نداشت.
ایجاد NFT مبتنی بر بیت کوین در سال‌های 2012-2013 مورد بحث قرار گرفت که ایده‌های مطرح شده در آن زمان، شروعی برای توسعه اوردینال‌ها و توکنهای BRC-20 در سال 2023 شد. در واقع ایده ساخت این نوع توکن‌ها در شبکه بیت کوین از مقاله‌ای که «مِنی روزنفِلد» (Meni Rosenfield) در سال 2012 نوشت، نشأت گرفت و راه را برای تکامل توکنهای دیجیتال در بلاکچین بیت کوین به وجود آورد.
به هر حال پیدایش NFT به شکل امروزی و آنطور که معروف است مربوط به سال 2017 و ورود بلاکچین اتریوم به این حوزه است. اتریوم در مقایسه با بلاک چین‌های قبلی، محدودیت‌های موجود در مورد نگهداری توکنهای غیرقابل معاوضه را برطرف کرد و همین مساله باعث ماندگاری ساختار آن شد.
اتریوم، نه تنها راهکاری قابل اعتماد برای مسائل حیاتی مانند ایجاد، ذخیره‌سازی، برنامه‌نویسی و معامله توکنهای غیرقابل معاوضه فراهم کرده است، بلکه در درازمدت نیز پیش‌نیازهای لازم برای راه‌اندازی پروژه‌های NFT را کاهش داده است. به این ترتیب، اتریوم باعث ایجاد تغییرات مهمی در صنعت «ان اف تی» (NFT) شد. برای خرید اتریوم می‌توانید به رابکس مراجعه کنید.
سیر تکاملی NFT ها
ان اف تیها (NFT) به منظور نمایش و مدیریت مالکیت دارایی‌های واقعی در بلاک چین ایجاد شدند. آنها با بیت کوین و سایر رمزارزهای موجود متفاوت هستند، زیرا به آنها ویژگی “غیرقابل معاوضه” اضافه می‌شود که باعث ارزشمندی آنها می‌شود. NFTها توانستند قابلیت‌های ارز دیجیتال را به طور قابل توجهی توسعه دهند.
کاربرد NFT در حوزه‌های مختلفی مانند نمایش مالکیت املاک، استفاده به عنوان کوپن، جمع‌آوری دیجیتال، سهام و توکنهای دسترسی، به مردم کمک کرد تا پتانسیل استفاده از بلاک چین برای صدور دارایی‌ها را درک کنند. این توکن‌ها در شبکه بیت کوین با سایر شبکه‌های مبتنی بر قراردادهای هوشمند متفاوت هستند اما هدف همگی آنها اضافه کردن ویژگی منحصر به فرد بودن به برخی از توکنهای ارز دیجیتال است.
اولین NFT با نام “Quantum”، که قبلاً به آن اشاره شده است، یک انیمیشن با شکل هشت ضلعی بود. با ورود بلاکچین اتریوم، یک بستر مناسب برای رشد و پیشرفت NFTها به وجود آمد و این امکان را فراهم کرد که NFTها بتوانند توانایی‌های خود را به طور کامل به ارمغان بیاورند و در محیطی قوی و قابل اعتماد به تبادل و تعامل بپردازند.
یکی از پروژه‌های مهم این دوره که توسعه دارایی‌های دیجیتال را امکان پذیر کرد، پلتفرم Counterparty بود که بر پایه بیت کوین ساخته شد. طیفی از NFTهای “Rare Pepes” در (The Counterparty) منتشر شد و استفاده از NFT به عنوان اثر هنری آغاز شد. “Spells of Genesis” که در اتریوم ایجاد شد، یکی دیگر از پروژه‌های بزرگ NFT بعد از The Counterparty بود.
ظهور NFT ها در بازی و متاورس
اتریوم با معرفی مجموعه‌ای از استانداردهای ساخت توکن، حرکت مداوم NFTها به سمت بلاک چین را تسهیل کرده است. استاندارد توکن به توسعه دهندگان نحوه استقرار توکن های جدید را اطلاع می‌دهد. موفقیت Rare Pepes، توسط جان واتکینسون و مت هال موسسان شرکت Larva Labs، یک شرکت توسعه نرم افزار دنیال شد که خروجی آن ایجاد CryptoPunks بود.
این پروژه با الهام از فرهنگ پانک لندن، دارای 10000 قطعه منحصر به فرد است که هیچ دو شخصیتی شبیه به یکدیگر ندارد. CryptoPunks به موفقیت بزرگی دست یافت و پایه و اساس بسیاری از پروژه‌های NFT از جمله Bored Ape Yacht Club، یکی از بزرگترین مجموعه‌های NFT بود.
پروژه بزرگ بعدی CryptoKitties بود که در طول هکاتون ETHWaterloo در اکتبر 2017 ارائه شد. این بازی بازیکنان را قادر می‌سازد تا NFTهایی را بخرند، بفروشند و بسازند که نشان دهنده گربه‌های مجازی با ویژگی‌های مطلوب در اتریوم است. پس از CryptoKitties، بازی‌های NFT به طور فزاینده ای محبوب شد.
گسترشی فراتر از اتریوم
برخی عوامل باعث شد توجه به NFTها در سال 2021 به شدت افزایش پیدا کنند. بلاک چین‌های مختلف استانداردهای جدیدی را به طور خاص برای NFTها تنظیم کردند. NFTها در سال 2021 شاهد افزایش عرضه و تقاضا بودند. طبق گزارش شرکت داده NFT NonFungible.com، معاملات NFT در طول سال حدود 21000 درصد افزایش یافت و به بالای 17 میلیارد دلار رسید.
استفاده از NFTها در بازار هنر دیجیتال یکی از عوامل اصلی این افزایش تقاضا بوده است. ظهور هنر دیجیتال مکانی دیگری را برای هنرمندان فراهم کرد تا خلاقیت خود را به نمایش بگذارند و آثار خود را ذخیره کرده و از آن درآمد کسب متتد این امر یکی از از راه‌‌های کسب در‌امد از ارزهای دیجیتال نیز می‌باشد. به لطف این مزایا، هنر دیجیتال مورد توجه قرار گرفت و به پیشبرد نعمت NFT کمک کرد.
این افزایش تقاضا زمانی بود که حراجی‌های معروفی مانند «کریستیز» (Christie’s) و «ساتبی» (Sotheby)، حراج‌های خود را به صورت آنلاین تشکیل دادند. علاوه بر این، این حراج‌ها شامل آثار هنری بودند که باعث محبوبیت بیشتر NFTها شد. در حراجی کریستیز بود که اثر هنری «بیپل» (Beeple) با نام (Everydays: the First 5000 Days) رکورد فروش 69 میلیون دلاری را به دست آورد. فروش در این مقیاس توجه بلاک چین‌های غیر از اتریوم و علاقه مندان به بلاک چین را به NFT ها جلب کرد.
این حجم از تقاضا کاربران باعث شد بلاک‌چین‌هایی مانند کاردانو، سولانا، فلو و تزوس کار روی پلتفرم‌های خود را برای NFT آغاز کردند. در سپتامبر 2021، قراردادهای هوشمند در Cardano فعال شدند، که توسعه برنامه‌های NFT را در این پلتفرم تسهیل کرد. چند استاندارد جدید توسط بلاک چین های مختلف برای اثبات اصالت دارایی های غیرقابل تعویض تنظیم شد. یکی از رویدادهای کلیدی سال، تغییر نام فیسبوک به عنوان متا و قدم زدن در فضای متاورس بود. NFTها همیشه بخشی جدایی ناپذیر از متاورس بودند که منجر به افزایش تقاضا برای NFTها شد.
بازگشت و رونق دوباره NFTها
در سال ۲۰۲۲، صنعت NFT با مشکلاتی مواجه شد، اما در سال ۲۰۲۳، این صنعت دوباره به رونق خود بازگشت و به علاقه‌مندان NFT شادی بخشید. در طول بخشی از سال ۲۰۲۲، رشد صنعت NFT متوقف شد و تحت تاثیر عوامل ماکرواقتصادی، کاهش اشتیاق در بازار NFT شکل گرفت.
حتی مفهوم «متاورس» (metaverse) که در گذشته مورد توجه بود، اکنون به‌طور قابل توجه‌ای کاهش یافته است. بخش «متاورس» (metaverse) تحت مالکیت مارک زاکربرگ در سال ۲۰۲۲، با ضرر ۱۳.۷۲ میلیارد دلار روبرو شد. اما در سال ۲۰۲۳، رونق دوباره به صنعت NFT بازگشت.
در ژانویه ۲۰۲۳، «اوردینال‌ها» (Ordinals) با استفاده از به‌روزرسانی (Bitcoin Taproot) که در سال ۲۰۲۱ انجام شد، معرفی شد. این به وجود آمدن Ordinals امکان ایجاد NFTهای بیتکوین در زنجیره بلاکچین را فراهم کرد. در واقع اگر به سوال چه کسی NFT را خلق کرد در شبکه بیت کوین اشاره کنیم باید به اوردینال‌ها اشاره کنیم.
در فوریه ۲۰۲۳، Yuga Labs، صادرکننده برجسته NFT در جهان، مجموعه جدیدی به نام “TwelveFold” را در شبکه بیت کوین راه‌اندازی کرد. «اوردینال‌ها» (Ordinals) در واقع پیشرفتی در مفهوم ان اف تیها است که با شماره سریالی بر روی یک ساتوشی یکتا چاپ می‌شوند.
این تحولات و نوآوری‌ها باعث شادی و امیدواری مجدد علاقه‌مندان به NFT شد. طبق داده‌های ارائه شده توسط DappRadar، حجم کل معاملات صورت گرفته در بازار NFT در ماه فوریه دو میلیارد دلار بوده است که نسبت به ماه قبل ۱۱۷٪ افزایش داشته است. این روند رشد در مارچ نیز ادامه یافت و داده‌ها نشان می‌دهند که حجم معاملات کمی کاهش یافته و زیر دو میلیارد دلار قرار گرفته است.
بی بی سی ریسرچ (BCC Research) تخمین زده است که تا سال ۲۰۲۷، ارزش بازار صنعت NFT به مبلغ ۱۲۵.۶۰ میلیارد دلار می‌رسد و نرخ رشد سالانه مرکب آن در بازه زمانی ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷ برابر با ۲۷.۷٪ خواهد بود. داده‌های جمع‌آوری شده از DappRadar و Dune نشان می‌دهند که تعداد کل NFTهای فروخته شده در ماه مارس حدود ۵.۸ میلیون نسبت به تقریباً ۶.۵ میلیون NFT در ماه فوریه بود. عملکرد معاملات NFT اتریوم در فوریه (۱.۸۱ میلیارد دلار) تقریباً با ماه مارس (۱.۸۲ میلیارد دلار) یکسان بوده است.
