توکن چیست ؟ تفاوت کوین و توکن به زبان ساده

امروزه تعداد زیادی رمز ارز در بازار ارز دیجیتال وجود دارد  که هر کدام از آن‌ها برای فعالیت خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع دسته‌بندی‌ها برای ارزهای دیجیتال موجود در بازار وجود دارد. این دسته‌بندی‌ها با توجه به ویژگی‌های مختلف کریپتوکارنسی‌ها به وجود آمده‌اند و استفاده از آن‌ها باعث راحت‌تر شدن شناخت ارزهای مختلف می‌شود.

تقسیم ارزهای دیجیتال به کوین و توکن یکی از انواع دسته‌بندی‌های ارز دیجیتال است. کوین رمز ارز اصلی یک بلاک چین و توکن ارزهای ساخته شده به وسیله قراردادهای هوشمند است. در این مقاله به سوال کوین و توکن چیست پاسخ می‌دهیم و استانداردهای ساخت توکن را بررسی می‌کنیم.

کوین چیست ؟

«کوین» (Coin) در زبان انگلیسی به معنی سکه است و در اصطلاحات ارزهای دیجیتال، به رمزارز تعریف شده در شبکه بلاک چین گفته می‌شود. بنابراین، هر رمزاری مانند «بیت کوین» (BTC)، «لایت کوین» (LTC) و «اتریوم» (ETH) که به عنوان رمز ارز اصلی یک بلاک چین ایجاد شده است و برای پرداخت کارمزد تراکنش‌های ثبت شده در آن استفاده می‌شود، کوین نامیده می‌شود.

وقتی به یک ارز دیجیتال کوین گفته می‌شود نشان‌دهنده این است که رمز ارز مورد نظر دارای DLT یا دفتر کل توزیع شده اختصاصی است اما داشتن بلاک چین اختصاصی به معنی ارزشمند بودن یک رمز ارز نیست. به عنوان مثال، رمز ارزهای «دوج کوین» (DOGE) و «پولکادات» (DOT) هر دو بلاک چین اختصاصی خود را دارند و کوین هستند اما ارزش این رمز ارزها با یکدیگر کاملا متفاوت است.

در حالی که ارزش دوج کوین به حمایت کامیونیتی و سلبریتی‌ها از آن وابسته است و کاربرد خاصی برای آن وجود ندارد، ارزشمندی شبکه پولکادات و کوین آن به دلیل کاربرد پروژه است. توجه به این نکته مهم است که برخی از اصطلاحات ارز دیجیتال مثل «آلت کوین» (Altcoin) و «میم کوین» (Meme Coin) شامل عبارت کوین هستند اما این به معنی داشتن بلاک چین اختصاصی برای ارزهای این دسته‌ها نیست.

آلت کوین به تمام ارزهای دیجیتال موجود در بازار به جز بیت کوین گفته می‌شود که این ارزها ممکن است کوین یا توکن باشند. میم کوین نیز به دسته‌ای از ارزهای دیجیتال گفته می‌شود که هدف آن‌ها سرگرمی با استفاده از میم‌های اینترنتی است. میم کوین‌ها نیز می‌توانند کوین یا توکن باشند. «شیبا» (Shiba inu) میم کوینی است که به صورت توکن در شبکه اتریوم ساخته شده است. در بخش بعدی به سوال توکن چیست با جزئیات بیشتری پاسخ می‌دهیم.

توکن چیست ؟

«توکن» (Token) به دسته‌ای از ارزهای دیجیتال گفته می‌شود که توسط قراردادهای هوشمند ایجاد شده‌اند و برای کاربردهای درون برنامه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. توکن‌ها برخلاف کوین‌ها، بلاک چین مخصوص به خود را ندارند و کارمزد جابجایی آن‌ها در بلاک چین، با کوین اصلی شبکه پرداخت می‌شود. به عنوان مثال، استیبل کوین «تتر» (USDT) یک توکن ارز دیجیتال است که قرارداد هوشمند آن در شبکه‌های بلاک چینی مختلف مثل «اتریوم»، «ترون» و «بایننس» ایجاد شده است.

جابجایی این توکن در هر کدام از این شبکه‌ها با پرداخت کارمزد در آن شبکه انجام می‌شود. به عنوان مثال برای جابجایی تتر در شبکه اتریوم کاربران باید با خرید اتریوم مقداری از این رمز ارز را برای پرداخت کارمزد انتقال داشته باشند.  توکن‌ها بر اساس کاربردهایی که دارند به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه سوال انواع توکن چیست را با بررسی جزئیات هر کدام از انواع توکن‌ها پاسخ می‌دهیم.

توکن‌های کاربردی از انواع توکن چیست ؟

در بخش قبل فهمیدیم که توکن چیست و چه تفاوتی بین کوین و توکن وجود دارد. «توکن کاربردی» (Utility token) اولین دسته از انواع توکن ارز دیجیتال است و به توکنی گفته می‌شود که با استفاده از آن می‌توان از خدمات و محصولات ارائه شده توسط پروژه استفاده کرد. این توکن‌ها در مرحله اول برای جذب سرمایه و پیش‌برد اهداف فنی پروژه ایجاد می‌شوند و پس از نهایی شدن محصول پروژه، کاربرد اصلی خود را نشان می‌دهند.

از جمله معروف‌ترین توکن‌های کاربردی می‌توان به توکن‌ «بت» (BAT) اشاره کرد. این توکن بر روی شبکه ارز دیجیتال اتریوم ساخته شده است و  به عنوان ابزار پرداخت و پاداش در مرورگر غیرمتمرکز «بریو» (Brave) عمل می‌کند. بسیاری از توکن‌های مربوط به پروژه‌های متاورسی و بازی‌های بلاک چینی از نوع کاربردی هستند که برای خرید و فروش زمین و سایر آیتم‌های موجود در متاورس و محیط بازی استفاده می‌شوند.

توکن‌های بهادار از انواع توکن چیست ؟

در بخش قبل سوال توکن های کاربردی از انواع توکن چیست را پاسخ دادیم. در این بخش به بررسی دسته دیگری از توکن‌های ارز دیجیتال با نام «توکن ‌های بهادار» (Security tokens) می‌پردازیم. برخلاف توکن‌های کاربردی که ارزش خود را از کاربردهای خود می‌گیرند، توکن‌های بهادار ارزش خود را از سایر دارایی‌های دنیای واقعی می‌گیرند.

در واقع توکن بهادار توکنی است که یک دارایی در دنیای واقعی را به دنیای بلاک چین می‌آورد. دلیل ایجاد توکن بهادار استفاده از قابلیت‌های ویژه تکنولوژی بلاک چین است. با استفاده از این تکنولوژی، امنیت و شفافیت توکن بهادار مربوط به یک سهم یا اوراق بهادار دیگر تامین می‌شود و علاوه بر آن، امکان سرمایه‌گذاری بر روی دارایی‌های گران قیمت توسط سرمایه‌گذاران خرد فراهم می‌شود.

به عنوان مثال، فرض کنید ارزش یک اثر هنری 10 میلیون دلار است. در دنیای واقعی امکان اختصاص دادن مالکیت این اثر به هزاران سرمایه‌گذار خرد وجود ندارد اما در فضای بلاک چین به راحتی می‌توان یک اثر را به چندین توکن ارز دیجیتال تقسیم کرد تا کاربران با خرید هر کدام از آن‌ها مالکیت بخشی از تابلو را برعهده داشته باشند. طبیعی است که برای نگهداری اثر اصلی و معتبر دانستن توکن‌ها باید نهاد یا سازمانی از این فرآیند حمایت کند.

نوع دیگری از توکن‌های بهادار وجود دارد که در آن شرکت‌ها و سازمان‌ها سهام شرکت خود را بدون ثبت رسمی توسط نهادهای رسمی و دولتی به عموم مردم می‌فروشند. در این حالت، خریداران توکن‌ها سهامدار شرکت هستند و ارزش توکن آن‌ها با تغییرات ارزش شرکت عوض می‌شود. این دسته از توکن‌ها که با عنوان «توکن سهامی» (Equity token) شناخته می‌شوند، نمونه موفقی نداشته‌اند و به دلیل ریسک‌های قانونی، کمتر مورد توجه سرمایه‌گذارن قرار گرفته‌اند.

توکن‌های با ارزش ثابت از انواع توکن چیست ؟

توکن‌های با ارزش ثابت یا استیبل کوین ها دسته‌ای از توکن‌های پرکاربرد ارز دیجیتال هستند که ارزش آن‌ها نسبت به یک دارایی در دنیای فیزیکی ثابت است. بیشتر این رمز ارزها ارزش خود را نسبت به ارزهای فیات مثل دلار و یورو ثابت نگه می‌دارند اما استیبل کوین‌های با ارزش ثابت نسبت به سایر دارایی‌ها مثل طلا نیز وجود دارد.

استیبل کوین‌های با ارزش ثابت دلار نسبت به سایر انواع استیبل کوین‌ها کاربردهای بیشتری دارند. این استیبل کوین‌ها بر مبنای روش استفاده شده برای ساخت، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه به بررسی سه دسته اصلی توکن‌های ارز دیجیتال با پشتوانه ثابت می‌پردازیم.

استیبل کوین متمرکز

این دسته از استیبل کوین‌ها توسط شرکت‌های متمرکز ایجاد می‌شوند. پشتوانه این نوع از استیبل کوین‌ها به صورت دلاری یا سایر دارایی‌های فیزیکی نگهداری می‌شود و سازمان‌ها و نهادهای دولتی بر کارکرد آن‌ها نظارت می‌کنند. «تتر» (USDT)، «دلار کوین‌بیس» (USDC) و «دلار بایننس» (BUSD) از شناخته‌شده‌ترین استیبل کوین‌های متمرکز هستند.

استیبل کوین‌های متمرکز به دلیل نظارت‌های بین‌المللی که بر روی آن‌ها وجود دارد برای استفاده در فضای بلاک چین مناسب نیستند. به عنوان مثال، سازمان پشتیبان ارز دیجیتال تتر در صورتی که دولت آمریکا بخواهد می‌تواند دارایی‌های استیبل کوین یک کاربر را فریز کند تا کاربران امکان استفاده از آن را نداشته باشند. به هر حال در حال حاضر تتر اصلی‌ترین استیبل کوین بازار است و کاربران می‌توانند از صرافی ارز دیجیتال رابکس آن را با قیمت مناسب و به صورت امن خریداری کنند.

استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال

این نوع از استیبل کوین‌ها غیرمتمرکز هستند و بر بستر قراردادهای هوشمند مربوط به دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز ایجاد می‌شوند. «دای» (DAI) معروف‌ترین استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال است که در پلتفرم «میکردائو» (MakerDAO) ایجاد شده است. در این روش افراد رمز ارزهای خود را در قرارداد هوشمند قفل می‌کنند و به اندازه درصدی از ارزش روز آن توکن‌ها، استیبل کوین دای دریافت می‌کنند.

در صورتی که ارزش رمز ارزهای وثیقه کاهش یابد و ارزش وثیقه به نزدیک میزان وام دریافت شده برسد، قرارداد هوشمند، وثیقه کاربر را لیکوئید می‌کند تا ارزش استیبل کوین‌های ایجاد شده حفظ شود. این نوع استیبل کوین جزو استیبل کوین‌های قابل اطمینان در فضای کریپتوکارنسی هستند و مدیریت قوانین آن‌ها برعهده اکوسیستم شبکه است. کاربران با خرید بیت کوین و قفل کردن آن‌ها در این پروژه‌ها می‌توانند استیبل کوین ایجاد کنند.

استیبل کوین الگوریتمی

این دسته از استیبل کوین‌ها پشتوانه دارایی فیزیکی یا دیجیتال ندارند و از الگوریتم‌های ریاضی و اقتصادی برای ثابت نگه داشتن ارزش خود استفاده می‌کنند. الگوریتم و روش‌های متفاوتی برای ایجاد این نوع توکن‌ها وجود دارد. استیبل کوین «UST» مربوط به پلتفرم «Terra» یکی از استیبل کوین‌های الگوریتمی شناخته شده است که در چند ماه گذشته ارزش خود را از دست داد و به صفر رسید.

سازوکار ثابت نگه داشتن ارزش دلاری توکن های «UST» در این پلتفرم، با ایجاد و سوزاندن متقابل توکن‌های «UST» و کوین‌های «Luna» انجام می‌شد. روش کار بدین صورت است که اگر ارزش استیبل کوین به زیر یک دلار برسد، هولدرهای این توکن می‌توانند با سوزاندن رمز ارز خود، کوین لونا دریافت کنند. سود کاربر از این فرآیند این است که می‌تواند استیبل کوین خود را به جای قیمت زیر یک دلار با قیمت یک دلار خرج کند و از فرصت آربیتراژی برای کسب سود استفاده کند.

در این حالت با سوزانده شدن بخشی از استیبل کوین‌ها، ارزش توکن دوباره به یک دلار می‌رسد. در مقابل اگر ارزش استیبل کوین پلتفرم به بالای 1 دلار برسد، هولدرهای توکن لونا می‌توانند با سوزاندن رمز ارزهای خود استیبل کوین‌های شبکه را به قیمت 1 دلار دریافت کنند. در این حالت، افزایش عرضه استیبل کوین باعث می‌شود ارزش توکن دوباره به یک  دلار برسد. سرمایه‌گذارن نیز از فرصت آربیتراژ پیش آمده می‌توانند برای کسب سود استفاده کنند.

روش‌های دیگری نیز برای ایجاد استیبل کوین الگوریتمی وجود دارد. توکن‌های با عرضه متغیر یک نوع دیگر از این نوع استیبل کوین‌ها است که سعی می‌کند اثر تورم بر روی توکن‌ها را با تغییر میزان عرضه توکن‌ها جبران کند. روش‌های الگوریتمی نسبتا جدید هستند و شکست پروژه لونا نشان داد که هنوز زمان مناسب برای استفاده عمومی از این استیبل کوین‌ها فرا نرسیده است.

توکن‌های حاکمیتی از انواع توکن چیست ؟

در بخش قبل فهمیدیم که توکن های با ارزش ثابت از انواع توکن چیست و چگونه ساخته می‌شود. در این بخش به بررسی یکی از اصلی ترین انواع توکن ها یعنی توکن حاکمیتی می‌پردازیم. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های پروژه‌های ارز دیجیتال، غیرمتمرکز بودن آن‌ها است. در بلاک چین‌ها با الگوریتم اجماع اثبات کار که از استخراج ارز دیجیتال برای اجماع و ایجاد ارزهای دیجیتال جدید استفاده می‌کنند، غیرمتمرکز بودن شبکه به فول نودهای شبکه بستگی دارد.

هرچه تعداد فول نود در شبکه بیشتر باشد یا توان پردازشی ماینرها میان کاربران مختلف از سراسر جهان پخش شده باشد، شبکه غیرمتمرکز خواهد بود. با بررسی سوال بیت کوین چگونه کار می کند می‌توان نحوه غیرمتمرکز شدن شبکه بیت کوین را بررسی کرد. در بلاک چین‌های با الگوریتم اثبات سهام، غیرمتمرکز بودن شبکه از طریق توزیع توکن‌های شبکه سنجیده می‌شود. هر چه تعداد آدرس‌های دارای توکن پروژه بیشتر باشد و آدرسی با تعداد زیاد کوین در شبکه وجود نداشته باشد شبکه غیرمتمرکز تر خواهد بود.

غیرمتمرکز بودن در پلتفرم‌های کاربردی تنها منوط به الگوریتم اجماع نودها و اعتبارسنج‌ها نیست. کاربران باید بتوانند در توسعه پلتفرم نیز نقش‌آفرینی کنند و برنامه‌های خود برای توسعه پلتفرم در اختیار دیگر کاربران شبکه قرار دهند یا به پروپوزال‌های تهیه شده توسط دیگران رای مثبت یا منفی بدهند. برای رسیدن به این هدف سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز یا دائو با توکن‌های مخصوص خود ایجاد شده‌اند.

«توکن‌های حاکمیتی» (Governance tokens) دقیقا برای این منظور ایجاد شده‌اند. کاربران با داشتن توکن‌های حاکمیتی هز پروتکل می‌توانند پروپوزال‌های مورد نظر خود را به کامیونیتی شبکه ارائه کنند یا به پروپوزال‌های ارائه شده توسط دیگران رای دهند. اگر یک پروپوزال توسط اکثریت کامیونیتی مورد قبول واقع شود، برای اجرا به تیم توسعه‌دهنده ارجاع داده می‌شود. توجه داشته باشید که یک پلتفرم ارز دیجیتال می‌تواند چند توکن داشته باشد که هر کدام از آن‌ها یک نقش را به عهده داشته باشند.

به عنوان مثال، در پلتفرم میکردائو دو توکن «دای» (DAI) و «میکر» (MKR) وجود دارد که توکن اول استیبل کوین و توکن دوم توکن حاکمیتی است. بنابراین، دارندگان توکن دای نقشی در توسعه و مدیریت پروژه ندارند. در مقابل، برخی از کوین‌ها و توکن‌ها به صورت همزمان چندین نقش را برعهده دارند. به عنوان مثال، کوین «اتم» (ATOM) در بلاک چین کاسماس هم نقش اعتبارسنجی با استیکینگ ارز دیجیتال را برعهده دارد و هم نقش توکن حاکمیتی را برای مدیریت و توسعه پلتفرم ایفا می‌کند.

توکن قابل معاوضه و توکن غیر قابل معاوضه چیست ؟

در بخش قبل به سوال انواع توکن چیست برمبنای کاربردهای توکن‌های ارز دیجیتال پاسخ دادیم. در این بخش توکن‌ها را از منظر ماهیت آن‌ها مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. توکن‌ها را از جنبه ماهیت آن‌ها می‌توان به دو دسته توکن قابل معاوضه (Fungible Token) و توکن غیر قابل معاوضه (Non-Fungible Token | NFT) تقسیم کرد.

توکن قابل معاوضه  به دسته‌ای از توکن‌های ارز دیجیتال گفته می‌شود که ارزش هر کدام از آن‌ها با یکدیگر برابر است. می‌توان این توکن‌ها را به نوعی شبیه اسکناس‌های از یک نوع در نظر گرفت. به عنوان مثال یک اسکناس 1 دلاری در همه جای دنیا با یک اسکناس دیگر یک دلاری قابل معاوضه است و ارزش جفت آن‌ها یکسان است. می‌توان گفت کوین‌های مربوط به بلاکچین‌ها نیز قابل معاوضه  هستند و هر کوین بیت کوین با کوین دیگر آن مشابه و قابل معاوضه است.

توکن‌های غیر قابل معاوضه دسته دیگری از توکن‌ها هستند که بیشتر با عنوان «ان‌اف‌تی» (NFT) شناخته می‌شوند و هر کدام از آن‌ها ارزش متفاوتی به نسبت دیگر ارزهای هم دسته دارند. توکن‌های غیر قابل معاوضه را می‌توان با آثار هنری مقایسه کرد. همانطور که آثار هنری هر کدام ویژگی‌ها و ارزش خاص خود را دارند و  دو اثر مربوط به یک هنرمند نیز ارزش متفاوتی دارد، توکن‌های غیر قابل معاوضه نیز منحصربه‌فرد هستند.

استاندارد ساخت این دو نوع توکن با یکدیگر متفاوت است که در بخش استاندارد توکن چیست بیشتر به آن می‌پردازیم. توکن‌های قابل معاوضه و غیرقابل معاوضه بر مبنای تفاوت‌های ماهیتی که دارند، کاربردهای متنوعی را نمایندگی می‌کنند. از توکن‌های قابل معاوضه به عنوان ابزار پرداخت، حاکمیت و ابزار ذخیره ارزش استفاده می‌شود.

در مقابل توکن‌های غیر قابل معاوضه برای نمایش آثار هنری، کلکسیون‌ها، موسیقی و تمامی دارایی‌های منحصربه‌فرد فیزیکی در دنیای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد. ماهیت منحصربه‌فرد NFT امکان تعریف هویت، دامنه مجازی، ایجاد دارایی‌های مجازی و گسترش فضای فعالیت دیجیتال را برای کاربران فراهم می‌کند.

استاندارد توکن چیست ؟

از مطالب بخش قبل فهمیدیم که توکن چیست و چگونه ساخته می‌شود. علاوه بر این سوال انواع توکن چیست نیز از نظر ماهیت و کاربرد مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش تمرکز اصلی بر روی استانداردهای ایجاد توکن در قراردادهای هوشمند است. فرض کنید در بلاک چین‌های با قابلیت ایجاد قرارداد هوشمند، هیچ محدودیتی برای توسعه‌دهنده‌ها و برنامه‌نویس‌ها وجود ندارد. در این حالت، کاربران می‌توانند با استفاده از دانش برنامه‌نویسی قرارداد هوشمند و قابلیت‌های موجود در آن، پلتفرم‌های خود را طراحی و توکن‌های مورد نظر خود را ایجاد کنند.

این رویکرد یک مشکل اساسی دارد. اگر تمامی توسعه‌دهنده‌ها بخواهند به خواست و سلیقه خود توکن‌های ارز دیجیتال ایجاد کنند، ارتباط بین قراردادهای هوشمند با یکدیگر و با شبکه بسیار سخت می‌شود. در چنین شرایطی برای تعامل یک قرارداد با قرارداد دیگر، توسعه‌دهنده‌ها باید با ساختار قرارداد هوشمند پروژه آشنا باشند و سپس با نوشتن کد مخصوص با آن ارتباط بگیرند. با افزایش تعداد توکن‌ها و قراردادهای درگیر در پروژه عملا امکان انجام چنین کاری نیست.

استانداردهای توکن برای حل این مشکلات و تعریف ساختارهایی برای ایجاد انواع توکن‌ها تعریف شده‌اند. در واقع این استانداردها مجموعه‌ای از قوانین هستند که امکان توسعه توکن‌های ارز دیجیتال را در پلتفرم‌های مختلف فراهم می‌کنند. استاندارد توکن زیرمجموعه‌ای از استانداردهای قرارداد هوشمند است.

استانداردهای قرارداد هوشمند به منظور توسعه راحت و منظم قراردادها ایجاد شده‌اند و شامل مواردی چون نام‌گذاری، تعریف توکن و فرمت‌های قابل قبول در قراردادهای هوشمند هستند. بلاک چین‌های مختلف استانداردهای مخصوص خود را دارند که در انتقال توکن‌های ارز دیجیتال نیز از این استانداردها استفاده می‌شود.

استاندارد توکن در بلاک چین اتریوم

بلاک چین اتریوم به عنوان اولین پلتفرم قرارداد هوشمند، استانداردهای توکن‌های مختلف را برای قراردادهای هوشمند خود ایجاد کرده است که سایر بلاک چین‌ها نیز از الگوی ایجاد شده استانداردهای خود را توسعه داده‌اند. استانداردهای توکن در شبکه اتریوم با عنوان «Ethereum Request for Comment» شناخته می‌شوند که به اختصار از علامت «ERC» و یک عدد برای اشاره به آن‌ها استفاده می‌شود. استانداردهای زیادی در شبکه اتریوم تعریف شده است که در ادامه مهم‌ترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

• استاندارد ERC-20: این استاندارد برای ساخت توکن‌های قابل معاوضه استفاده می‌شود. بیشتر توکن‌های معروف در شبکه اتریوم مانند «لینک» (LINK)، «سلر» (CELR) و «بت» (BAT)  از این نوع هستند.
• استاندارد ERC-721: از این استاندارد برای ساخت توکن‌های غیر قابل معاوضه استفاده می‌شود. توکن‌های ساخته شده با این استاندارد شناسه منحصربه‌فرد در شبکه اتریوم دارد و قابل تقسیم به واحدهای کوچیک‌تر نیست.
• استاندارد ERC-1155: با استفاده از این استاندارد امکان ساخت هر دو نوع توکن‌ها وجود دارد. این استاندارد امکان تجمیع تراکنش‌ها و کاهش هزینه کارمزد آن‌ها را فراهم می‌کند.
• استاندارد ERC-777: این استاندارد امکان اضافه کردن ویژگی‌های جدید به توکن‌ها را برای توسعه‌دهنده‌ها فراهم می‌کند. به عنوان مثال، با این استاندارد می‌توان قرارداد مخلوط کن (Mixer Contract) را برای ایجاد تراکنش‌های با حفظ حریم خصوصی به توکن اضافه کرد.

در سایر بلاک چین‌هایی که از ساخت توکن با استفاده از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند عنوان استانداردها با اشاره به شبکه مورد نظر و اعداد مشخص شده برای اتریوم مشخص می‌شود. به عنوان مثال توکن‌های قابل معاوضه در شبکه ترون با استاندارد «TRC-20» مشخص می‌شود.

اهمیت استاندارد توکن چیست ؟

در خرید و فروش ارز دیجیتال به هنگام ارسال توکن از پلتفرم معاملاتی به کیف پول ارز دیجیتال و برعکس، توجه به استانداردهای توکن ضروری است. هر توکن یا کوین ارز دیجیتال ممکن است در چندین بلاک چین وجود داشته باشد. به همین دلیل نیاز است که استاندارد توکن مربوط به ارسال کننده و دریافت کننده توکن یکی باشد.

کاربران معمولا سعی می‌کنند از استانداردهای مختلفی برای انتقال توکن‌ها استفاده کنند. دلیل این امر، هزینه متفاوت انتقال توکن در بلاک چین‌های مختلف و سرعت ارسال و تایید آن‌ها است. به عنوان مثال، امکان انتقال استیبل کوین تتر در شبکه‌های بلاک چینی مختلف مثل «اتریوم»، «بایننس»، «ترون»، «پلیگون» و «فانتوم» وجود دارد.

انتخاب بین یکی از این بلاک چین‌ها و استانداردهای آن‌ها بر عهده خود کاربر است اما نکته مهم در این میان این است که استانداردی که از آن برای ارسال توکن استفاده می‌شود باید با استاندارد دریافت کننده رمز ارز یکی باشد. در غیر اینصورت، توکن‌های ارسال شده به مقصد نخواهد رسید و امکان بازیابی آن‌ها نیز در بیشتر مواقع وجود نخواهد داشت. استاندارد «TRC-20» برای شبکه ترون، استاندارد «ERC-20» برای شبکه اتریوم، استاندارد «BEP2» برای شبکه بایننس، استاندارد «BEP-20» برای شبکه زنجیره هوشمند بایننس و استاندارد «BTC» برای بیت کوین است.

گاهی اوقات هدف شما استفاده از یک توکن در یک پلتفرم خاص است که در آن صورت حتما باید در بلاک چین خواسته شده توکن را انتقال بدهید. در صورتی که انتقال توکن از پلتفرم معاملاتی به کیف پول یا برعکس انجام می‌شود، می‌توانید از بلاک چین‌های با کارمزد کم مثل ترون و پلیگون استفاده کنید. توجه داشته باشید که پلتفرم‌های معاملاتی از تمامی بلاک چین‌ها و استانداردها برای انتقال تمام ارزها پشتیبانی نمی‌کنند.

به عنوان مثال، ممکن است شما رمز ارز تتر در شبکه بایننس را در کیف پول داشته باشید و بخواهید آن را به یک پلتفرم معاملاتی که از استاندارد توکن بایننس پشتیبانی نمی‌کند، ارسال کنید. با این شرایط، امکان انجام این کار وجود ندارد و شما باید از یک پلتفرم دیگر برای تغییر شبکه توکن و انتقال استفاده کنید.

 رپد توکن چیست ؟

در بخش‌های قبلی سوال انواع توکن چیست را از منظر کاربرد و ماهیت بررسی کردیم. رپد توکن یکی دیگر از انواع توکن های ارز دیجیتال است که در بخش‌های قبلی مورد بررسی قرار نگرفت. «رپد توکن» (Wrapped token) به توکنی گفته می‌شود که به عنوان نماینده یک کوین در یک شبکه متفاوت ایجاد و استفاده می‌شود.

در حالت عادی، کاربران امکان استفاده از بیت کوین در شبکه اتریوم را ندارند، زیرا مالکیت کاربران بر کوین‌های بیت کوین تنها در بلاک چین آن قابل بررسی است. این یک مشکل اساسی برای تکنولوژی بلاک چین است زیرا امکان استفاده از سرمایه‌های موجود در بازار را در بلاک چین‌های مختلف فراهم نمی‌کند. رپد توکن یکی از راه‌حل‌های ارائه شده برای حل این مشکل است.

فرآیند ایجاد رپد توکن به این شکل است که ابتدا، کوین‌های شبکه به صورت حضانتی در کیف پول‌های تعبیه شده قفل می‌شود. سپس به ازای هر کوین قفل شده در شبکه اصلی، توکن رپد معادل آن در قرارداد هوشمند شبکه مورد نظر ضرب می‌شود. این توکن جدید، ارزش معادل با کوین اصلی دارد و تنها تفاوت در قابلیت استفاده از آن در بلاک چین مقصد است.

در صورتی که کاربر بخواهد رپد توکن را به کوین اصلی تبدیل کند، می‌تواند توکن را در قرارداد هوشمند تعریف شده بسوزاند و کوین معادل آن را در شبکه اصلی دریافت کند. از جمله معروف‌ترین توکن‌های رپد شده می‌توان به توکن «WBTC» اشاره کرد که معادل بیت کوین در شبکه اتریوم است. این توکن با استاندارد «ERC-20» ساخته شده است و به همین دلیل امکان استفاده از آن در انواع پلتفرم‌های امور مالی غیرمتمرکز بلاک چین اتریوم وجود دارد.

دومین رپد توکن معروف با نماد «WETH» در شبکه اتریوم ایجاد شده است. توجه داشته باشید که کوین اتریوم یک توکن با استاندارد «ERC-20» نیست و امکان استفاده مستقیم از آن در بسیاری از پلتفرم‌های دیفای وجود ندارد. رپد اتریوم به عنوان یک توکن با استاندارد «ERC-20» در تمامی این پلتفرم‌ها قابل استفاده است.

توکن سوزی چیست ؟

«توکن سوزی» (Token Burning) یکی از اصطلاحات پرکاربرد ارز دیجیتال است که برای اشاره به از بین بردن بخشی از توکن‌های عرضه شده یک پروژه استفاده می‌شود. برای انجام توکن سوزی از آدرس‌های بدون کلید خصوصی استفاده می‌شود. روند کار بدین صورت است که رمز ارزها به آدرس مورد نظر ارسال می‌شوند و همه کاربران قادر به مشاهده آن هستند اما از آنجایی که آدرس مورد نظر کلید خصوصی ندارد هیچ کس قادر به استفاده مجدد از توکن‌ها نیست.

توکن سوزی باعث کاهش توکن‌های در گردش پروژه‌های ارز دیجیتال می‌شود و از این طریق باعث افزایش ارزش و قیمت توکن می‌شود. دلایل مختلفی برای توکن سوزی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها، تنظیم میزان توکن‌های در عرضه و ثبات قیمتی توکن‌ها است. در برخی از پروژه‌های ارز دیجیتال، توکن سوزی به عنوان یک روش اجماع مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا بخشی از توکن‌های در اختیار تیم یا بخشی از کارمزدهای دریافتی برای تراکنش‌ها در فرآیند توکن سوزی مصرف می‌شود و توکن سوزی به هیچ عنوان میزان توکن‌های کاربران عادی را کاهش نمی‌دهد.

جمع‌بندی

کوین به ارز دیجیتالی گفته می‌شود که بلاک چین مخصوص خود را دارد در حالی که توکن توسط قراردادهای هوشمند و در بستر یک بلاک چین ایجاد می‌شود. در این مقاله سوال انواع توکن چیست را از منظر ماهیت و کاربرد بررسی کردیم. توکن‌ها از نظر ماهیت به دو دسته قابل معاوضه و غیرقابل معاوضه تقسیم می‌شوند. از نظر کاربردی می‌توان توکن‌ها را به دسته‌های کلی توکن‌های کاربردی، حاکمیتی، با ارزش ثابت و توکن بهادار تقسیم کرد. در این مقاله علاوه بر بررسی این مفاهیم، سوالات دیگری مانند استاندارد توکن چیست و رپد توکن چیست را نیز پاسخ دادیم.

با بررسی مفاهیم کوین و توکن و استانداردهای موجود، مفاهیم اصلی مورد نیاز برای آشنایی با فضای بلاک چین و رمز ارزها آموزش داده شد. در فصل‌ بعدی این مجموعه، با مفهوم کیف پول ارز دیجیتال، امنیت کیف پول و نحوه استفاده از آن برای نگهداری و مبادله رمز ارز آشنا می‌شویم. این فصل برای فعالیت عملی در بازار رمز ارزها لازم و ضروری است و به همین دلیل توصیه می‌شود که مفاهیم مطرح شده در آن با دقت مورد مطالعه قرار گیرد.