فهرست مطالب
- فومو و فاد چیست؟
- نمونه‌های فومو و فاد در ارز دیجیتال
- در هنگام رخ دادن فومو و فاد چه باید کرد؟
- نشانه های فومو
- جمع‌بندی
اگر به بازار ارزهای دیجیتال علاقمند باشید، احتمالا نام «فومو و فاد» (FOMO and FUD) را شنیده‌اید. کسانی که به تازگی وارد معاملات ارز دیجیتال و بیت کوین شده‌اند و قصد سرمایه‌گذاری یا ترید در این بازار را دارند، اغلب رویکردهای متفاوتی را برمی‌گزینند. برخی از آن‌ها تمایل دارند که از ریاضیات استفاده کنند، برخی دیگر تفکر استراتژیک و برنامه‌ریزی برای آینده را بهترین روش می‌دانند، و برخی به سادگی توانایی ذاتی کشف سرمایه‌گذاری‌های مناسب را دارند. با این حال، تمامی این دسته‌ها باید به ادبیات مشترکی با یکدیگر برسند.
جامعه ارزهای دیجیتال درست مانند تمامی جوامع، اصطلاحات و عبارات منحصر به خود را دارد که دانستن آن‌ها برای علاقمندان و فعالان این حوزه، ضروری است. در این مقاله قصد داریم دو اصطلاح مهم بازارهای کریپتو، یعنی فومو و فاد را معرفی کنیم.
فومو و فاد چیست؟
تحقیقات نشان داده است که حدود 39 درصد از سرمایه‌گذارانی که در ایالات متحده به مبادله ارز دیجیتال می‌پردازند، از نسل «هزاره» (Millennials) یعنی افراد بین 25 تا 34 سال هستند. این افراد، دایره واژگان کاملا جدیدی را در بازار کریپتو ابداع کرده‌اند که هر یک به مفهوم خاصی از این بازار اشاره دارد. پلتفرم‌هایی مانند «دیسکورد» (Discord) و «ردیت» (Reddit) به گسترش چنین واژگانی کمک فراوانی کرده‌اند.
فومو و فاد، دو عبارتی هستند که در بین کاربران ارز دیجیتال بسیار رواج دارند. هر دو عبارت، از احساس «ترس» ناشی می‌شوند، اما هر کدام از آن‌ها در معنای خود با دیگری کاملا متفاوت است. در ادامه، به معرفی دو اصطلاح فومو و فاد ارز دیجیتال می‌پردازیم.
فومو چیست ؟
اصطلاح فومو، برگرفته از حروف اول عبارت انگلیسی «Fear Of Missing Out» به معنای «ترس از دست دادن» است. این عبارت برای نخستین بار در سال 2000 میلادی توسط دکتر «دن هرمان» (Dan Herman) در یک مقاله دانشگاهی به نام «ژورنال مدیریت برند» (The Journal of Brand Management) استفاده شد و بعدها، «پاتریک مک گینیس» (Patrick McGinnis) در سال 2004 در نشریه آمریکایی «هاربس» فرم اختصاری آن را ابداع کرد.
مفهوم فومو به احساس اضطراب یا ترسی اشاره دارد که وقتی می‌بینیم افراد دیگری، تجربه مثبت یا منحصر‌به‌فردی را به اشتراک می‌گذارند به ما دست می‌دهد. این ترس از این مسئله ناشی می‌شود که ما احساس می‌کنیم داریم این تجربه را از دست می‌دهیم. پدیده تأثیر فومو در رسانه‌های اجتماعی بسیار رایج است و ممکن است با دیدن پُست‌های دیگران در رابطه به بخش‌های مثبت و مفید زندگی‌شان، این حس را تجربه کرده باشید.
در بازارهای مالی و کریپتو، فومو به ترسی اشاره دارد که تریدر یا سرمایه‌گذار با از دست دادن یک فرصت معامله یا سرمایه‌گذاری سودآور احساس می‌کند. احساس فومو به‌ویژه زمانی رواج می‌یابد که ارزش یک دارایی به طور قابل توجهی در مدت زمان نسبتا کوتاهی افزایش یابد. در چنین شرایطی، افراد حاضر در بازار کریپتو تصمیمات خود را بر اساس احساسات می‌گیرند و دیگر بر طبق منطق و استدلال عمل نمی‌کنند. این مسئله به‌خصوص برای سرمایه‌گذاران خُرد خطرناک است، زیرا اغلب می‌تواند به وضعیتی منجر شود که در آن دارایی‌های بیش از حد قیمت‌گذاری‌شده معامله شوند و ریسک زیان مالی بسیار بیشتری به وجود آید.
حال که با مفهوم تأثیر فومو در ارز دیجیتال آشنا شدیم، در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهیم که فاد ارز دیجیتال چیست.
فاد ارز دیجیتال چیست ؟
همان‌طور که در بخش قبل و در ارتباط با فومو اشاره کردیم، اصطلاح فاد نیز از حروف ابتدایی سه کلمه «Fear, Uncertainty, and Doubt» به معنای «ترس، عدم اطمینان و شک» ایجاد شده است. این اصطلاح به عمل انتشار اطلاعات مشکوک یا نادرست در مورد یک کسبوکار، استارت‌آپ یا پروژه ارز دیجیتال اشاره دارد و همچنین برای توصیف مجموعه‌ای از احساسات منفی استفاده می‌شود که هنگام انتشار اخبار بد یا روند خرسی یا نزولی بازار، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران را فرا می‌گیرد. برای درک بهتر روند خرسی بازار، می‌توانید مقاله «بازار خرسی و گاوی در ارز دیجیتال» را از آکادمی رابکس مطالعه کنید.
اصطلاح «ترس، عدم اطمینان و شک» در حوالی سال‌های 1920 به وجود آمد، اما فرم اختصاری آن یعنی فاد، از سال 1975 به طور گسترده استفاده شد. فاد در معنای سنتی خود، به یک استراتژی بازاریابی مخرب اشاره دارد که در آن یک شرکت خاص با انتشار اطلاعات منفی در مورد رقبای خود، باعث زیر سوال بردن اعتبار آن‌ها می‌شود. هدف از این کار، این است که مشتریان با افزایش نظرات متناقض و حدس و گمان‌های نامطلوب در مورد محصولات یا خدمات رقبا، اعتماد خود را نسبت به آن‌ها از دست بدهند.
گرچه به نظر می‌رسد که ایجاد فاد عملی غیراخلاقی باشد، اما در فضای کسب‌وکارها به طور گسترده انجام می‌شود. بسیاری از شرکت‌های معتبر سعی می‌کنند که با ایجاد فاد در رابطه با رقبای خود، مشتریان آن‌ها را به دست آورند و سهم بازار خود را افزایش دهند. به عنوان مثال، یک شرکت بزرگ می‌تواند با انتشار داده‌های مشکوک در مورد جایگزین‌های موجود در بازار، مشتریان را از انتخاب محصولاتی غیر از محصولات خود منصرف کند.
به عبارت دیگر، فاد یک استراتژی کسبوکار است که ارزش واقعی محصولات یا خدمات را در نظر نمی‌گیرد و به جای آن، بی‌این‌که به شایستگی فنی، قابلیت استفاده یا کیفیت آن محصول یا خدمت توجهی داشته باشد، به انتشار احساسات منفی (عمدتا ترس) پیرامون آن می‌پردازد. یک نمونه بسیار شناخته‌شده از فاد، هنگامی رخ داد که «جین امدال» (Gene Amdahl) شرکت «آی‌بی‌ام» (IBM) را ترک و شرکت خود را تأسیس کرد. امدال نخستین فردی است که از استراتژی فاد در صنعت کامپیوتر استفاده کرد و در توصیف آن، این اصطلاح را به کار برد.
نمونه‌های فومو و فاد در ارز دیجیتال
یک نمونه بسیار معروف از فومو در ارز دیجیتال، نوسانات «دوج کوین» (Dogecoin) در سال 2021 است. توئیت‌های «ایلان ماسک» (Elon Musk)، مدیرعامل شرکت تسلا، در رابطه با دوج کوین باعث شد تا در میان کسانی که آن زمان دوج کوینی خریداری نکرده بودند احساس فومو ایجاد شود.
اثر ایجاد شده توسط فومو در جامعه کریپتو همچنین باعث سرمایه‌گذاری در بسیاری از انواع شت کوین شده است. فوموی ارز دیجیتال عمدتا با تمایل به تصاحب عنوان جانشینی بیت کوین به وجود می‌آید. با این حال، نتایج سودآور در بازار ارزهای دیجیتال به طور معمول با روش‌هایی علمی همچون تحلیل تکنیکال و تحلیل سنتیمنتال کسب می‌شود.
همانند تاثیر فومو، باید به تاثیر فاد نیز بر بازار ارز دیجیتال دقت داشت. یکی از نمونه‌های مطرح تاثیر فاد بر بازار، در اواخر سال 2017 و با رسیدن قیمت بیت کوین به اوج خود در حدود 20,000 دلار رخ داد. در این هنگام، به محض این که قیمت بیت کوین به 19,500 دلار رسید، موج عظیمی از فاد بازار را فرا گرفت و باعث شد که قیمت این ارز دیجیتال تنها در عرض چند روز به 6,000 دلار سقوط کند.
در هنگام رخ دادن فومو و فاد چه باید کرد؟
اکنون که با نمونه‌های فومو و فاد آشنا شدیم و خاستگاه این دو اصطلاح را دریافتیم، در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهیم که در برابر رخ دادن فومو و فاد چه روش‌هایی را باید پیش گرفت و آیا باید بر طبق این احساسات عمل کرد یا خیر.
هنگامی که سخن از معاملات و سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال یا سایر بازارها به میان می‌آید، همواره بهتر است که احساسات را از تحلیل‌های خود دور نگه داریم. تسلیم شدن به احساساتی همچون فومو و فاد می‌تواند ما را به جای تصمیم‌گیری بر اساس واقعیت‌ها، به اتخاذ این تصمیمات بر اساس احساسات سوق دهد. چنین مدل تصمیم‌گیری‌ای به ندرت نتیجه‌بخش است.
روند صعودی دوج کوین که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، نمونه‌ای از کسب سود از طریق فومو برای کسانی است که در زمان مناسب، این رمز ارز را خریداری کرده‌اند. با این حال اگر امروزه از کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی پروژه‌های ارز دیجیتال بازدید کنید، افراد زیادی را می‌بینید که سعی در ایجاد فومو برای توکن‌های گوناگون دارند. همان‌طور که قابل پیش‌بینی است، تقریبا هیچ‌کدام از این تلاش‌ها به نتیجه نمی‌رسند.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که در هنگام سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال، تحقیقات خود را به طور کامل و دقیق انجام دهید و در نهایت، همان تصمیماتی را اتخاذ کنید که بر اساس بهترین اطلاعات در دسترس شما هستند. با این حال، فومو و فاد را همواره در گوشه‌ای از ذهن خود نگه دارید، زیرا گسترش فاد می‌تواند مانع از افزایش قیمت توکن‌ها در یک پروژه ارز دیجیتال شود و گسترش فومو می‌تواند اثر معکوس آن را از خود نشان دهد.
نشانه های فومو
تشخیص نشانه های فومو و فاد می‌تواند به ما در تصمیم‌گیری‌ها کمک کند. برخی از رفتارها وجود دارد که می‌تواند نشانه‌هایی از رخ دادن فومو در بازار ارزهای دیجیتال باشد. در صورت مشاهده هر کدام از علامت‌های زیر، ممکن است در حالت فومو قرار گرفته باشید:
- اخبار پیرامون یک ارز دیجیتال افزایش یافته و به تبع آن، میل شما به خریداری آن تا درصد زیادی بالا رفته است.
- با افزایش محبوبیت یک دارایی کریپتو، تمایل شما به معامله یا سرمایه‌گذاری در آن افزایش پیدا کرده است.
- مدام به این مسئله فکر می‌کنید که اگر معامله‌ای انجام شود، چقدر می‌توان از آن سود به دست آورد.
- تمایل شدیدی به چک کردن رسانه‌های اجتماعی و بررسی روندها و معاملات ارزهای دیجیتال پیدا کرده‌اید.
این چهار علامت نشان می‌دهد که چگونه طمع می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های مخاطره‌آمیز بیانجامد. بنابراین انتخاب‌ها و تصمیماتی که در این دوره اتخاذ می‌کنید، می‌توانند غیرمنطقی و زودگذر باشند.
جمع‌بندی
اصطلاحات فومو و فاد، دو اصطلاح بسیار مهم در بازار ارزهای دیجیتال هستند و به انواعی از ترس اشاره دارند که ممکن است منجر به اتخاذ تصمیمات احساسی شوند. همواره باید در نظر داشت که ما نیز چه به عنوان تریدر و چه به عنوان سرمایه‌گذار، انسان هستیم و احساسات بخش بزرگی از وجود ما هستند.
بنابراین تجربه کردن احساسات گوناگون در مبادلات بیت کوین و انواع آلت کوین اتفاقی کاملا طبیعی است، با این حال توصیه می‌شود که برای افزایش سودآوری تا حد امکان از تصمیمات و معاملات احساسی دوری کنید و از طریق تحلیل‌های منطقی و تحقیقات فراوان به اقدام بپردازید.
پایبندی به یک استراتژی معاملاتی دقیق، دوری از هیاهوی رسانه‌های اجتماعی و استفاده از پلتفرم‌ها و ابزارهای مناسب، می‌تواند نقطه‌ای مناسب برای شروع فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال باشد. شما همواره می‌توانید برای اقداماتی همچون خرید اتریوم یا فروش تتر و غیره، از صرافی ارز دیجیتال رابکس کمک بگیرید.
نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید