شیباریوم چیست ؟ بررسی جامع لایه دوم shibarium و توکن BONE

یکی از مهم‌ترین برنامه‌های پروژه ارز دیجیتال شیبا اینو برای سال 2023 راه‌اندازی شبکه لایه دو با عنوان «شیباریوم» (Shibarium) است. اگرچه عمده کاربران منتظر ارائه این پروژه و پامپ قیمتی شیبا و سایر توکن‌های این اکوسیستم هستند اما تیم پروژه، ایجاد شیباریوم را در راستای تحقق چشم انداز «ریوشی» (توسعه دهنده شیبا اینو) و ارائه ابزاری به جامعه شیبا اینو برای ساخت و رشد پروژه مطرح می‌کند.

در این مقاله به بررسی سوال شیباریوم چیست می‌پردازیم و نحوه کار این پروژه لایه دوم اتریوم را مرور می‌کنیم. علاوه بر این، توکن BONE که در حال حاضر توکن حاکمیتی اکوسیستم شیبا اینو است و در شیباریوم نقش سوخت پروژه را ایفا خواهد کرد را به طور کامل مورد بررسی قرار خواهیم داد.

شیباریوم چیست؟

شیباریوم یک شبکه لایه دوم اتریوم است که به منظور گسترش فعالیت‌های اکوسیستم شیبا اینو طراحی شده است. Shibarium  قرار است به یک بلاک چین قدرتمند لایه 2 تبدیل شود که راه حل‌های جدید، نوآوری و امنیت را به فضای مالی غیرمتمرکز و دیفای ارائه می‌کند و قدرت سیستم را در مقیاس‌پذیری افزایش می‌دهد.

همانطور که گفته شد این بلاک چین بر روی شبکه اتریوم فعالیت می‌کند و توکن‌های اکوسیستم شیبا شامل توکن BONE، توکن SHIB و توکن LEASH از آن استفاده می‌کنند. همانند سایر پروژه‌های لایه دوم بلاک چین، شیباریوم نیز مزایای مقیاس پذیری، زمان تراکنش سریعتر، کارمزد کمتر و چارچوب توسعه گسترده‌تر را برای اکوسیستم خود ارائه می‌کند.

با تکامل وب 3 فناوری بلاکچین در حال تبدیل شدن به یک فناوری عادی است. با این حال سرعت معاملات و هزینه آن‌ها به یک عامل بزرگ برای کندتر شدن این جریان تبدیل شده است. از آن‌جایی که این محدودیت‌ها در اکثر بلاک چین‌ها وجود دارد، پروتکل‌های لایه دوم شیباریوم می‌توانند در حوزه‌های مختلفی مانند متاورس، بازی‌های بلاک چینی و دنیای وب 3 به آن‌ها کمک کنند.

این پروتکل تراکنش‌ها را خارج از بلاک چین اصلی پردازش می‌کند تا سرعت و کارایی آن را افزایش دهد اما امنیت خود را از بلاک چین اصلی تامین می‌کند. بدین ترتیب حجم فعالیت بر روی بلاک چین اصلی به همراه زمان ثبت تراکنش و هزینه کارمزد آن کاهش می‌یابد و بدین ترتیب کاربردهای بلاک چین به فعالیت‌هایی که نیازمند تراکنش زیاد هستند (مثل بازی‌های متاورس) گسترش پیدا می‌کند.

در مورد روش مقیاس‌‌پذیری مورد استفاده برای ایجاد شیباریوم اطلاعات زیادی منتشر نشده است اما تا جایی که مشخص است این پروژه قرار است به عنوان یک ساید چین برای شبکه اتریوم فعالیت کند. نودهای این شبکه از روش‌های منبع باز برای اعتبارسنجی، تولید بلاک‌ها و اتصال لایه دوم به بلاک چین اتریوم استفاده خواهند کرد. به زودی تست نت مربوط به این پروژه راه‌اندازی خواهد شد که بیشتر بر عملکرد لایه دوم شیباریوم متمرکز است.

با این حال شبکه اصلی شیباریوم علاوه بر لایه دوم اتریوم شامل برنامه‌هایی برای ادغام صرافی غیرمتمرکز Shibaswap در پلتفرم است که به کاربران و اعتبارسنج‌ها امکان دسترسی آسان و کارآمد به نام استخرهای نقدینگی و استیکینگ را می‌دهد. هدف این به روزرسانی بهبود استخرهای نقدینگی و منحنی آن‌ها برای جذب نقدینگی بیشتر خواهد بود.

توکن BONE در پلتفرم سیباریوم

اکوسیستم پروژه کریپتوکارنسی شیبا اینو شامل توکن‌های مختلفی است. توکن SHIB میم کوین اصلی شیبا اینو است که به عنوان یک رقیب جدی برای دوج کوین معرفی شده است. توکن LEASH گران‌ترین توکن این اکوسیستم است زیرا تعداد کل توکن‌های آن به صد هزار واحد محدود شده است. مالکان این توکن‌ها می‌توانند در طی فرآیند استیکینگ ارز دیجیتال به کسب سود از دارایی‌های خود بپردازند.

توکن SHI بخشی از برنامه شیبا اینو برای تبدیل شدن به یک اکوسیستم کاربردی است. این توکن یک استیبل کوین است هنوز اطلاعات زیادی در مورد نحوه ایجاد این استیبل کوین ارائه نشده است اما طبق شایعات این توکن ممکن است با توکن دیگری از این اکوسیستم به نام TREAT در ارتباط باشد و این به معنی الگوریتمی بودن استیبل کوین خواهد بود.

توکن TREAT جدیدترین عضو اکوسیستم شیبا است که در تابستان 2022 راه‌اندازی شده است. هولدرهای این توکن نیز می‌توانند به کسب درآمد از توکن خود بپردازند اما این توکن به عنوان جایگزین توکن BONE در صرافی غیرمتمرکز شیباسواپ مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین در متاورس شیبا و بازی بلاک چینی شیبا نقش ایفا خواهد کرد.

در این میان توکن BONE ارزشمندترین توکن این اکوسیستم بعد از خود میم کوین شیبا است. این توکن در پلتفرم شیباریوم نقش توکن کاربردی را بر عهده دارد و کاربران برای فعالیت به عنوان اعتبارسنج و همچنین پرداخت هزینه تراکنش‌های خود در شیباریوم از این توکن استفاده خواهند کرد. پاداش اعتبارسنج‌های شبکه لایه دوم شیباریوم نیز با این توکن پرداخت می‌شود.

توکن BONE در سال 2021 به عنوان توکن حاکمیتی اکوسیستم شیبا اینو راه‌اندازی شد و اصلیترین نقش آن شرکت در رای‌گیری‌های مربوط به این اکوسیستم بود اما در حال حاضر بیشتر تمرکز بر روی توکن BONE در اکوسیستم شیباریوم است. تعداد کل توکن‌های ایجاد شده این پروژه 250 میلیون است که 20 میلیون آن برای پاداش دادن به ولیدیتورها در سال‌های آتی ذخیره شده است.

برای خرید توکن BONE می‌توانید از صرافی غیرمتمرکز این پروژه «Shibaswap» استفاده کنید. برخی از صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز نیز از خرید و فروش این توکن پشتیبانی می‌کنند که امکان خرید به وسیله ارز فیات نیز از آن‌ها وجود دارد. برای خرید ارز دیجیتال شیبا اینو می‌توانید از صرافی ارز دیجیتال رابکس استفاده کنید.

نحوه کار شیباریوم Shibarium چگونه خواهد بود؟

در بخش قبل به سوال شیباریوم چیست و قرار است چه ویژگی‌هایی داشته باشد پاسخ دادیم. در این بخش می‌خواهیم نحوه کار شیباریوم را بررسی کنیم. در Shibarium تراکنش‌ها بین زنجیره لایه 1 (اتریوم) و پروتکل لایه 2 (شیباریوم) تقسیم می‌شوند. با این کار Shibarium بخش بزرگی از بار تراکنش‌ها را کنترل می‌کند و از غلبه آن‌ها بر تراکنش‌های اتریوم جلوگیری می‌کند. نتیجه این کار کاهش ازدحام شبکه اصلی اتریوم خواهد بود.

هزینه کارمزد تراکنش در شبکه اتریوم در سال‌های گذشته بسیار بالا بود. کاربران برای انجام یک تراکنش چند دلاری گاها مجبور بودند که چند دلار هزینه تراکنش پرداخت کنند که همین مساله باعث شده بود که این بلاک چین برای فعالیت‌های روزمره مناسب نباشد. راه حل لایه دوم اتریوم برای حل این مشکل ایجاد شده است که شامل روش‌های متعددی برای افزایش مقیاس‌پذیری اتریوم است.

شیباریوم یکی از پروژه‌های لایه دوم اتریوم است که تراکنش‌های کاربران را خارج از زنجیره اصلی اتریوم پردازش می‌کند و اثبات آن را به صورت دوره‌ای به شبکه اتریوم ارسال می‌کند. با این کار تعداد زیادی تراکنش در نهایت تبدیل به یک تراکنش اصلی در شبکه اتریوم می‌شود که باعث کاهش هزینه کارمزد تراکنش‌ها و افزایش سرعت ثبت آن‌ها می‌شود. امنیت این روش نیز مشابه با بلاک چین اصلی اتریوم است.

علاوه بر مزیت‌های لایه دوم شیباریوم در هزینه و سرعت تراکنش‌ها، این بلاک چین می‌تواند یک چهارچوب ایجاد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را برای توسعه‌دهندگان فراهم کند. ایجاد اپلیکیشن غیرمتمرکز در شیباریوم با استفاده از قرارداد هوشمند امکان‌پذیر می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که توسعه اکوسیستم شیبا برای فضای وب 3 با سرعت بیشتر دنبال شود و کاربردهایی مثل بازی‌، زنجیره تامین، آموزش و شبکه‌های اجتماعی به این پلتفرم اضافه شود.

نقش اعتبارسنج‌ها در شیباریوم

اعتبارسنج‌ها و ولیدیتورها نقش اصلی در تایید تراکنش‌های بلاک چین‌های با الگوریتم اجماع اثبات سهام را بر عهده دارند. در شیباریوم نیز نقش اعتبارسنج‌ها اطمینان از یکپارچگی بلاک چین شیباریوم با تایید اعتبار تراکنش‌ها و منطبق بودن آن‌ها بر قوانین و پروتکل شبکه است. در شباریوم اعتبارسنج‌ها با قفل کردن تعداد معینی از توکن BONE و اجرای نود اعتبارسنجی «Heimdall» و نود تولید بلاک «Bor» امنیت شبکه را تامین می‌کنند.

اعتبارسنج Heimdall یک نرم‌افزار اعتبارسنجی منبع باز است که برای مشارکت در شبکه‌های بلاک چینی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اعتبارسنج با استفاده از موتور اجماع تندرمینت ساخته شده است که به آن اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها را به صورت ایمن و سریع پردازش کند.

طراحی این نود به گونه‌ای است که استفاده از آن برای اعتبارسنجی آسان است و کاربران می‌توانند با استفاده از رابط کاربری ساده و شهودی آن وضعیت اعتبارسنج خود را پایش کنند و توکن‌های خود را به عنوان نماینده در اختیار اعتبارسنج قرار دهند. این نوع اعتبارسنج امکان پردازش سریع و ایمن تراکنس‌ها را با حفظ یکپارچگی دفتر کل توزیع شده و تقویت تجزیه و تحلیل سیستم فراهم می‌کند.

نود Bor یک لایه سازگار با ماشین مجازی اتریوم EVM است که مسئول تولید بلاک در بلاک چین‌های مورد استفاده است. تمامی تعاملات همتا به همتا در شیباریوم توسط این نوع نودها مدیریت می‌شود. کمیته تولید بلاک به صورت دوره‌ای از میان اعتبارسنج‌ها انتخاب می‌شوند و این فهرست به طور دائم تغییر می‌کند. اعتبارسنج‌های منتخب مسئول راه‌اندازی نود کامل، مشارکت در فرآیند الگوریتم اجماع و تعیین نقاط بازرسی در شبکه اصلی اتریوم هستند.

پس از تایید موفقیت آمیز ثبت نقاط بازرسی، به‌روزرسانی در زنجیره والد انجام می‌شود و پاداش‌ها بر اساس توکن BONE که در قراردادهای مدیریت استیکینگ در شبکه اصلی اتریوم وجود دارد بین اعتبارسنج‌ها توزیع می‌‌شود.

اعتبارسنج‌ها در قبال فعالیتی که در بلاک چین لایه دوم شیباریوم ارائه می‌کنند توکن BONE را به عنوان پاداش دریافت خواهند کرد. این پاداش بر اساس میزان توکن‌های استیک شده هر نود نسبت به کل توکن‌های استیک شده تغییر می‌کند. موجودی پاداش هر کاربر در قرارداد هوشمند ذخیره می‌شود و با استفاده از آن توکن‌های قابل برداشت کاربران مشخص می‌شود.

اعتبارسنج‌ها در صورت فعالیت‌های مخرب مثل امضای مضاعف خطر از دست دادن کل یا بخشی از توکن‌های خود را به جان می‌خرند. افرادی که به دنبال حمایت از شبکه شیباریوم و کسب درآمد از ارز دیجیتال هستند اما نمی‌خواهند نود اجرا کنند می‌توانند توکن‌های خود را به نمایندگی در اختیار اعتبارسنج‌های مورد نظر خود قرار دهند. در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

اثبات سهام نیابتی در شیباریوم

«اثبات سهام نیابتی» (Delegated Proof of Stake | DPoS) نوعی از اثبات سهام است که به کاربران عادی امکان مشارکت در فرآیند اجماع را به صورت غیرمستقیم فراهم می‌کند. در این روش به جای مشارکت همه کاربران در تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید تنها گروه منتخبی از اعتبارسنج‌ها از طریق فرآیند رای‌گیری این کار را انجام می‌دهند.

سایر کاربران با انتخاب یک یا چند تا از اعتبارسنج‌های انتخاب شده و تفویض قدرت رای خود به آن‌‌ها در فرآیند اجماع و تامین امنیت شبکه فعالیت کنند و سود مشارکت در این فرآیند را به دست بیاورند. این مکانیزم یک فرآیند اجماع کارآمدتر و مقیاس‌پذیرتر را نسبت به اثبات کار و اثبات سهام خالص ارائه می‌کند. شبکه لایه دوم شیباریوم نیز از این الگوریتم اجماع برای تامین امنیت خود استفاده می‌کند.

در شیباریوم کاربران می‌توانند با استفاده از توکن BONE در اختیار یک یا چند نماینده را از میان اعتبارسنج‌های انتخاب شده برای خود انتخاب کنند و از این طریق در اعتبارسنجی تراکنش‌ها مشارکت داشته باشند. در چنین شرایطی بخش بزرگی از پاداش اعتبارسنجی در اختیار کاربرانی قرار می‌گیرد که توکن BONE خود را برای حمایت از اعتبارسنج استیک کرده‌اند.

نکته منفی این کار این است که اگر نماینده‌های انتخاب شده در اعتبارسنجی فعالیت مخرب داشته باشند، مجازت تعیین شده شامل حال کاربران کاربران عادی که آن‌ها را به عنوان نماینده انتخاب کرده‌اند نیز خواهد شد. بنابراین در انتخاب اعتبارسنج برای تایید تراکنش‌ها و کسب درآمد باید دقت کافی را داشت.

اعتبارسنج‌ها بخشی از پاداش تعیین شده برای استیکینگ ارز دیجیتال را به عنوان کمیسیون برای خود نگه می‌دارند که این نرخ برای اعتبارسنج‌های مختلف متفاوت است. کاربران عادی می‌توانند با بررسی این نرخ‌ها اعتبارسنج مورد نظر خود را انتخاب کنند و در مورد میزان سودی که می‌توانند در طی این فرآیند کسب کنند محاسبات دقیق‌تری داشته باشند.

توکن سوزی در شیباریوم

شیباریوم دارای مکانیزم داخلی خواهد بود که به دارندگان توکن‌های ارز دیجیتال اجازه می‌دهد بخشی از توکن‌ها را بسوزانند و با خارج کردن آن‌ها از گردش قیمت توکن را افزایش دهند. گزارش شده است که در شیباریوم ممکن است یک کارمزد تراکنش اسمی از کاربران دریافت شود و از آن برای توکن سوزی توکن‌های SHIB استفاده شود. این مساله به شیباریوم اجازه می‌دهد تا به طور مداوم توکن‌ها را بسوزاند و ارزش SHIB را به طور تصاعدی و پایدار افزایش دهد.

توکن سوزی فرآیندی است که بخشی از توکن‌های یک پروژه ارز دیجیتال را کاهش می‌دهد. این کار باعث می‌شود که ارزش توکن‌های باقیمانده افزایش پیدا کند. سوزاندن توکن‌ها با ارسال آن‌ها به یک کیف پول ارز دیجیتال خورنده انجام می‌شود. این نوع از کیف پول‌ها بدون کلید خصوصی هستند و به همین دلیل امکان خرج کردن توکن‌های موجود در آن‌ها وجود ندارد. احتمالا افرادی که در این فرآیند شرکت کنند، به عنوان پاداش مشمول کارمزد کمتری خواهند شد.

تست نت شیباریوم

بلاک چین لایه دوم شیباریوم هنوز راه‌اندازی نشده است و در مرحله اول قرار است تست نت این شبکه برای بررسی مشکلات احتمالی راه‌اندازی شود. هنوز در مورد تاریخ دقیق تست نت شیباریوم خبری منتشر نشده ولی فعالیت تیم توسعه پروژه نشان می‌دهد که به زودی شاهد این اتفاق خواهیم بود. در تست نت مورد نظر شیباریوم از توکن آزمایشی BONE برای فعالیت استفاده می‌شود. هنوز در مورد احتمال ایردراپ توکن BONE برای کاربران فعال در تست خبری منتشر نشده است.

طبق برنامه‌های تعیین شده یک منبع دریافت توکن BONE آزمایشی (Shibarium’s testnet faucet) برای کاربران و توسعه‌دهندگان در نظر گرفته شده است تا کاربران با استفاده از آن بتوانند در تست نت مربوط به پروژه شرکت کنند. توجه داشته باشید که این توکن‌ها دارایی واقعی نیستند و هیچ ارزشی ندارند و صرفا برای تست شبکه استفاده می‌شوند. در صورت راه‌اندازی شبکه آزمایشی، اطلاع‌رسانی مربوط به آن از طریق «Shibatoken» انجام خواهد شد.

استیکینگ توکن BONE در شیباریوم

همانظور که گفته شد الگوریتم اجماع اثبات سهام نیابتی در شیباریوم امکان استیکینگ ارز دیجیتال را برای کاربران نیز فراهم می‌کند. فرآیند انجام این کار بسیار ساده خواهد بود و کاربران تنها نیاز دارند که اعتبارسنج مورد نظر خود را انتخاب کنند و توکن‌های خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند. در شیباریوم هیچ محدودیتی برای تعداد افرادی که در استیکینگ ارز دیجیتال شرکت می‌کنند تعیین نشده است. با این حال این میزان بر اساس میزان کل توکن BONE استیک شده در شبکه تغییر می‌کند.

اعتبارسنج‌های اصلی شبکه حتما باید یک نود را راه‌اندازی و اجرا کنند و حداقل ده هزار توکن BONE را در شبکه استیک کرده باشند. تعداد کل اعتبارسنج‌های شیباریوم به 100 اسلات محدود شده است. از آن‌جایی که اعتبارسنجی پایدار و امن برای شبکه شیباریوم حیاتی است در مراحل اولیه کار، اعتبارسنج‌های در طی یک فرآیند گزینشی و با انجام مصاحبه انتخاب خواهند شد.

از آنجایی که اسلات‌های شبکه برای اعتبارسنج‌ها محدود است، اعتبارسنج‌های جدید تنها زمانی به شبکه اضافه خواهند شد که یک اعتبارسنج فعال از شبکه خارج شود یا اینکه با فعالیت خرابکارانه اسلات خود را از دست بدهد. اطلاعات بیشتر در این مورد در آینده منتشر خواهد شد.

پاداش استیکینگ توکن BONE در الگوریتم اجماع شیباریوم به وسیله توکن BONE و همچین توکن TREAT پرداخت خواهد شد. این پاداش پس از هر تایید در نقطه بازرسی بین اعتبارسنج‌ها و کاربران عادی توزیع می‌شود. میزان سود استیکینگ در حال حاضر مشخص نیست و این میزان پس از راه‌اندزای شبکه اصلی مشخص خواهد شد.

کارمزد ثبت تراکنش در شیباریوم

در پلتفرم‌های قرارداد هوشمند میزان کارمزد ثبت تراکنش در شبکه با واحد گاز (Gas) بیان می‌شود. هر تراکنش بسته به این که چه میزان واحد پردازشی نیاز دارد میزان گار متفاوتی خواهد داشت. شبکه شیباریوم یک پلتفرم قرارداد هوشمند لایه دوم است و میزان گار آن بر اساس توکن BONE تعیین خواهد شد.

کارمزد تراکنش به افراد انگیره فعالیت در شبکه بلاک چین به عنوان اعتارسنج را فراهم می‌کند. بدون وجود این هزینه کاربران کمتری تمایل به استیک توکن BONE برای تامین امنیت شبکه خواهند داشت که همین مساله منجر به ضعیف‌تر شدن امنیت شبکه می‌شود. کارمزد تراکنش هزینه‌های مربوط به اعتبارسنجی و پردازش تراکنش ها در شبکه شیباریوم را پوشش می دهد.

تیم توسعه شیباریوم در حال حاضر در حال ارزیابی نرخ بالقوه هزینه گاز برای شبکه بلاک چین است. با این حال، این تخمین‌ها ممکن است تا زمانی که فاز بتا فعال نشده باشد، دقیق نباشند، زیرا تیم می خواهد قبل از تعیین هزینه نهایی اطمینان حاصل کند که شبکه بهینه شده است.

انتظار می رود هزینه های گاز شبکه کمتر از هزینه های فعلی در شبکه اصلی اتریوم باشد. با این حال، تیم ترجیح می دهد برای اطمینان از صحت داده ها قبل از تصمیم‌گیری نهایی منتظر بمانند تا تجزیه و تحلیل در Shibarium Testnet انجام شود.

سرعت ثبت تراکنش در شبکه شیباریوم چقدر است؟

در حال حاضر با توجه به این که هنوز تست نت شبکه شیباریوم راه‌اندازی نشده است، امکان تعیین تعداد دقیق تراکنش‌ها در ثانیه (TPS) وجود ندارد. با این حال تیم توسعه‌دهنده اطمینان داده است که محدوده تعداد تراکنش‌ها در ثانیه با شبکه‌های لایه دوم مشابه قابل مقایسه خواهد بود.

آیا توکن BONE ارزش سرمایه‌گذاری دارد؟

توکن BONE توکن کاربردی شبکه لایه دوم شیباریوم خواهد بود. بنابران ارزشمندی این توکن به ارزشمند بودن شبکه ایجاد شده وابسته خواهد بود که در حال حاضر امکان بررسی آن وجود ندارد. با این حال امکان پامپ این توکن با توجه به خبرهای راه‌اندازی تست نت شیباریوم وجود دارد.

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی شبکه لایه دوم اتریوم با عنوان شیباریوم پرداختیم که توسط تیم توسعه‌دهنده شیبا اینو راه‌اندازی شده است و هدف آن ایجاد یک بستر سریع و مقیاس‌پذیری برای فعالیت اکوسیستم خود است. توکن BONE توکن کاربردی و حاکتی این سیستم است که در این مقاله نیز مورد بررسی قرار گرفت.