لیکویید استیکینگ چیست ؟ آموزش liquid staking در Lido

پس از تغییر پروتکل اجماع شبکه اتریوم از اثبات کار به اثبات سهام، که تحت عنوان آپدیت مرج شناخته می‌شود. استیکینگ ارز دیجیتال اتریوم برای کسب سود به یکی از رایج‌ترین راه‌های درآمدزایی از طریق اتریوم تبدیل شد. با این حال استیک کردن ارز اتریوم در شبکه بدون مانع هم نیست؛ تا زمانی که آپدیت شانگهای انجام نشود، هیچ یک از کاربران نمی‌توانند ارزهای استیک شده خود را نقد کنند. این مسئله افراد زیادی را به راه حل لیکویید استیکینگ رسانده است.

«لیکویید استیکینگ» (Liquid Staking) یکی از ابعاد مهم دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز است و شامل استفاده از یک پلتفرم سوم مثل لیدو برای استیکینگ است که به شما اجازه استفاده از دارایی‌تان را می‌دهد. ما در این مقاله به بررسی این می‌پردازیم که لیکوئید استیکینگ چیست و چگونه کار می‌کند. علاوه بر این بررسی می‌کنیم که مزایا و معایب لیکویید استیکینگ چیست و چگونه می‌توان در پلتفرم لیکویید استیکینگ لیدو، اتریوم استیک کرد.

لیکویید استیکینگ چیست؟

بیایید لیکوئید استیکینگ را به زبان ساده‌ بررسی کنیم. واژه لیکوئید (Liquid) به امکان نقد شدن یک دارایی اشاره دارد و واژه استیکینگ (Staking) به معنای قفل کردن کوین اصلی شیکه به منظور تامین امنیت بلاک چین و کسب درآمد از ارز دیجیتال است. در حالت سنتی استیکینگ دارایی شما را برای مدت مشخصی قفل می‌کند و شما نمی‌توانید از آن استفاده دیگری داشته باشید. در نتیجه امکان نقد کردن آن در یک بازه مشخص وجود ندارد.

در لیکوئید استیکینگ یا استیکینگ نقدشونده شما به ازای کوین‌های قفل شده اصلی شبکه، توکن‌های جدید دریافت می‌کنید که نشان‌دهنده مالکیت شما بر رمز ارزهای قفل شده است. این توکن‌ها قابل تبدیل به سایر ارزها و همچنین کشت سود هستند و به عبارتی امکان نقد کردن لحظه‌ای دارایی را به شما می‌دهند و در نتیجه طرفداران بیشتری نسبت به استیکینگ دارند.

شبکه اتریوم تصمیم گرفت در چند آپدیت الگوریتم اجماع خود را از اثبات کار به اثبات سهام تغییر دهد. این فرایند به صورت کلی شامل دو آپدیت اصلی است. اول به روز رسانی «مرج» (Merge) است که زیرساخت‌های اصلی را برای تغییر از اثبات کار به اثبات سهام ایجاد کرد. این آپدیت در سپتامبر سال 2022 انجام شد. با کمک آپدیت مرج کاربران توانایی این را پیدا کردند که اتریوم‌های خود را در شبکه استیک کنند اما بدون دومین آپدیت مهم برای کامل شدن اثبات سهام، اتریوم‌های استیک شده را نمی‌توان برداشت کرد.

به روز رسانی شانگهای چیست؟

به روز رسانی شانگهای به کاربران اجازه می‌دهد اتریوم‌های استیک شده خود را برداشت کنند. کوین‌های استیک شده در شبکه اتریوم، برای اجرایی شدن اثبات سهام، در شبکه اتریوم قفل شده‌اند و تا زمان نهایی شدن هادفورک شانگهای امکان آزاد کردن آن‌ها  برای کاربران وجود ندارد.

لیکویید استیکینگ راه حلی برای این دسته از کاربران است تا بتوانند به راحتی ارز دیجیتال اتریوم خود را استیک و سپس آن را برداشت کنند. در حال حاضر حدود پانزده درصد از تمام اتریوم‌های درگردش، استیک شده اند. این عدد در مقابل سایر ارزهای دیجیتال بر پایه اثبات سهام خیلی کم است و دلیل آن، نگرانی کاربران برای قفل شدن دارایی‌هایشان در شبکه است. در چنین حالتی بسیاری از افراد در میان پروژه‌های دیفای به دنبال راه‌حلی برای افزایش امکان استیک کردن اتریوم بودند.

لیکوئید استیکینگ به زبان ساده فرایندی است که طی آن کاربرانی که اتریوم استیک می‌کنند، توکن هایی دریافت می‌کنند که می‌توانند به فروش برسانند و از این طریق به نحوی، دارایی خود را دریافت کنند. این توکن‌ها تحت عنوان مشتقات لیکوئید استیکینگ شناخته می‌شوند. توجه داشته باشید که لیکوئید استیکینگ تنها فقط برای اتریوم نیست و می‌توان لیکوئید استیکینگ را برای سایر ارزهای دیجیتال نیز در نظر گرفت. در ادامه به بررسی مشتقات لیکویید استیکینگ می‌پردازیم.

مشتق لیکویید استیکینگ

توکن‌ها یا دارایی‌هایی که به خودی خود ارزشی ندارند اما نشان‌دهنده‌ی دارایی واقعی دیگری هستند، «مشتق لیکوئید استیکینگ» (Liquid Staking Derivative) یا به اختصار LSD نامیده می‌شوند. ارزش این توکن‌ها بر اساس ارزش دارایی اصلی که نشان‌دهنده آن هستند، مشخص می‌شود. مشتق لیکوئید استیکینگ بخش مهمی از دیفای را تشکیل می‌دهد و برای انجام تجارت و وام‌دهی غیرمتمرکز استفاده می‌شود.

در سال ۲۰۲۰ این توکن‌ها برای اولین بار همزمان با راه‌اندازی پروتکل مشتقات در دیفای ایجاد شد. این مشتق‌ها در حالت کلی به شما اجازه می‌دهند از دارایی‌هایی مثل طلا و سهام برای معامله در بازار کریپتوکارنسی استفاده کنید. مشتق لیکوئید استیکنیگ به زبان ساده به شما اجازه می‌دهند اتریوم‌هایی که استیک کرده‌اید را با فروش مشتق به عنوان یک توکن نقد کنید و نگران قفل شدن پول خود در بلاک چین اتریوم نباشید. در ادامه به صورت دقیق به این سوال پاسخ می‌دهیم که لیکوئید استیکنیگ چطور کار می‌کند؟

لیکویید استیکینگ چگونه کار می‌کند؟

بیایید نحوه عملکرد لیکوئید استیکینگ را با یک مثال ساده بررسی کنیم. شما یک اتریوم دارید و می‌خواهید با استیک کردن از آن درآمد کسب کنید. از طرفی شما می‌خواهید در صورت نیاز به آن دسترسی داشته باشید و نگران قفل بودن آن در شبکه اتریوم نباشید. در چنین شرایطی شما می‌توانید یکی از پلتفرم‌های معتبر را برای لیکوئید استیکینگ انتخاب می‌کنید، درباره آن تحقیق می‌کنید و در نهایت اتریوم خود را در‌ آن استیک می‌کنید. پلتفرم لیکوئید استیکینگ در ازای یک اتریوم به شما یک توکن استیک اتریوم می‌دهد.

در حالیکه پلتفرم لیکوئید استیکینگ، کوین اتریوم شما را استیک می‌کند و از این طریق برای شما درآمد ایجاد می‌کند، شما می‌توانید از توکن استیک اتریوم خود برای خرید بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری استفاده کنید. لازم به ذکر است که پلتفرم لیکوئید استیکنیگ بخشی از سود شما را از استیکینگ اتریوم به عنوان کارمزد خود دریافت می‌کند. این نحوه عملکرد لیکویید استیکینگ برای یک کاربر است در حالی که برای پلتفرم استیکینگ مسائل کمی متفاوت‌اند.

پلتفرمی مانند lido به شما اجازه می‌دهد ارزهای دیجیتال مختلف را استیک کنید و برای انجام این کار از یک سیستم اقتصادی کامل استفاده می‌کند. برای درک نحوه عملکرد پلتفرم لیکویید استیکینگ می‌توانیم مثال بالا را از دید پلتفرم بررسی کنیم. در این حالت، لیدو در ازای کوین اتریوم به شما یک توکن استیکینگ می‌دهد و خودش اتریوم شما را استیک می‌کند. لیدو در ازای نقد کردن اتریوم برای شما، بخشی از سود استیکینگ شما و تمام کاربران دیگر را برمی‌دارد. لیدو برای پس دادن اتریوم کاربرانی که می‌خواهند ارز دیجیتال خود را از حالت استیک خارج کنند، از درآمد خود یعنی سود استیک‌ها استفاده می‌کند.

بهترین پلتفرم های لیکوئید استیکینگ

کاربران زیادی علاقه دارند از طریق استیک کردن ارز دیجیتال، سود کسب کنند و امکان نقد کردن آن را داشته باشند. پلتفرم‌های لیکویید استیکینگ این امکان را در ازای بخشی از سود استیکینگ برای کاربران فراهم می‌کنند. پلتفرم‌های لیکوئید استیکینگ ارزهای دیجیتال مختلفی را برای استیک کردن در اختیار کاربران قرار می‌دهند. در ادامه چند مورد از بهترین پلتفرم های لیکوئید استیکینگ معرفی شده‌اند.

• لیدو (Lido)
• استیک وایز (Stake Wise)
• استادر (Stader)
• آرگو پروتکل (Argo Protocol)

این پلتفرم‌ها به شما اجازه می‌دهند ارزهای دیجیتالی که از پروتکل اجماع اثبات سهام استفاده می‌کنند، استیک کنید و آن را با توکن مشخص نقد کنید. ارزهایی مثل سولانا، پولیگان، فانتوم، اتریوم و دات در این پلتفرم‌های قابل استیک هستند که به دلیل شرایط خاص اتریوم بیشتر از همه مورد توجه است. در میان پلتفرم‌هایی که نام بردیم لیدو از همه معتبرتر و معروف‌تر است. به همین دلیل در ادامه این مقاله به آموزش لیکویید استیکینگ اتریوم در لیدو می‌پردازیم.

آموزش لیکویید استیکینگ در Lido

لیدو یک پلتفرم امن و مطمئن برای استیکینگ ارز دیجیتال اتریوم  و برخی دیگر از ارزهای دیجیتال است. در اینجا به آموزش استیکینگ اتریوم می‌پردازیم اما استیک سایر ارزها نیز مشابه فرآیند طی شده خواهد بود. برای شروع استیکینگ اتریوم ابتدا از صرافی مورد نظر خود اقدام به خرید اتریوم کنید. پس از آن وارد stake.lido.fi شوید و روی گزینه connect wallet کلیک کنید.

بعد از این، کیف پول ارز دیجیتال مورد نظر خود را از میان لیست انتخاب کنید و روی گزینه accept the terms and conditions کلیک کنید. دقت داشته باشید که پیش از تایید، تمام شروط لیدو را برای استیکینگ مطالعه کنید. در ادامه صفحه لیستی از کیف پول‌هایی می‌بینید که توسط لیدو پشتیبانی می‌شوند. کیف پول «متامسک» و «تراست ولت» از جمله اصلی‌ترین کیف پول‌هایی هستند که می‌توان از آن‌ها برای استیکینگ استفاده کرد.

دقت کنید که از میان کیف پول‌های مختلف، کیف پولی را انتخاب کنید که اتریوم‌های خریداری شده در آن هستند. بعد از اینکه کیف پول مورد نظر خود را انتخاب کردید، باید اتصال لیدو به کیف پول خود را تايید کنید. بعد از این، باید انتخاب کنید چه مقدار از اتریوم خود را در فرایند لیکویید استیکینگ دخیل می‌کنید.

پروژه لیدو سود استیک، هزینه تراکنش و میزان توکن استیک اتریوم را نیز به شما نشان می‌دهد تا با دقت بیشتری تصمیم‌گیری کنید. در این مرحله می‌توانید روی گزینه Submit کلیک کنید.

علاوه بر میزان اتریوم مورد نظرتان برای استیک کردن، باید کمی اتریوم هم برای پرداخت گس فی و تایید شدن تراکنش داشته باشید.

در مرحله آخر، وارد کیف پول خود شوید و استیک اتریوم را در کیف پولتان تایید کنید. برای انجام این کار روی گزینه Confirm کلیک کنید تا لیکویید استیکینگ انجام شود.با تایید لیکوئید استیکینگ، توکن مشتق استیکینگ اتریوم به کیف پول شما اضافه شده است. اگر توکن را نمی‌بینید باید آن را به کیف پولتان اضافه کنید.

استفاده از توکن مشتق لیکوئید استیکینگ

نکته حائز اهمیت درباره توکن مشتق لیکویید استیکینگ این است که می‌توان از آن به روش‌های مختلف استفاده کرد. به طور کلی در مواجهه با توکن مشتق لیکویید استیکینگ شما می‌توانید دو رویکرد مختلف داشته باشید. اول فارم کردن توکن مشتق است که به شما امکان دریافت سودی علاوه بر سود استیکینگ می‌دهد و دوم فروش توکن مشتق و استفاده از آن برای انجام معاملات است. در ادامه هر یک از این دو رویکرد را مفصل توضیح خواهیم داد.

حالت اول شرایطی را نشان می‌دهد که شما به دارایی خود نیازی نداشته باشید. در این حالت می‌توانید توکن مشتق لیکویید استیکینگ را در یک استخر نقدینگی قرار دهید و به این روش سود کسب کنید. شما می‌توانید با واریز کردن توکن‌های خود در Curve و فارم کردن آن‌ها در استخر، در ازای تامین نقدینگی استخر سود خوبی در کنار سود استیکینگ خود دریافت کنید.

حالت دوم شرایطی است که در آن شما بعد از مدتی به دارایی خود نیاز پیدا کنید. در چنین حالتی می‌توانید توکن مشتق خود را در وبسایت paraswap.io سوآپ کنید و از آن برای ترید کردن استفاده کنید. علاوه بر این، در این حالت می‌توانید از نقدینگی موجود استفاده کنید و دوباره توکن مشت لیکویید استیکینگ را خریداری کنید. یا می‌توانید از فرایند استیکینگ خارج شوید و کوین خود را دریافت کنید.

مزایای لیکویید استیکینگ

لیکوئید استیکینگ مزیت‌های زیادی دارد که به بلاک چین و کاربران از چند جهت کمک می‌کند. مزیت اول لیکویید استیکینگ این است که کاربران بیشتری را تشویق می‌کند تا ارزهای خود را استیک کنند و از سود آن استفاده کنند. کاربران می‌توانند با لیکویید استیکینگ علاوه بر اینکه سود استیکینگ را دریافت می‌کنند، توکن‌های خود را کشت کنند و از این طریق هم سود دریافت کنند.

تنها دلیلی که بسیاری از کاربران ارز دیجیتال خود را استیک نمی‌کنند، این است که به دارایی‌های خود دسترسی ندارند. با لیکوئید استیکینگ این مشکل به خوبی رفع می‌شود و کاربران بدون محدودیت زمانی از سرمایه خود استفاده کنند. از زمان اجرایی شدن لیکوئید استیکینگ افراد زیادی ارزهای خود را استیک می‌کنند.

استفاده از لیکویید استیکینگ در طولانی مدت مزایای زیادی دارد. لیکوئید استیکینگ با افزایش میزان نقدینگی در بازار کریپتو باعث می‌شود، کاربران بیشتری به بازار ارزهای دیجیتال رجوع کنند و سرمایه‌ و نقدینگی موجود در این بازار افزایش پیدا کند. البته که افزایش نقدینگی بازار به کمک توکن‌های استیکینگ که در اختیار کاربران قرار می‌گیرد ممکن می‌شود.

نکته مهم دیگر این است که در شبکه‌ای مثل اتریوم، حداقل میزان استیکینگ ۳۲ اتریوم است اما همانطور که انتظار می‌رود کاربران کمی این تعداد اتریوم دارند و لیکوئید استیکینگ این محدودیت را از سر راه شما برمی‌دارد. شما می‌توانید بدون داشتن یک اتریوم هم، اتریوم خود را استیک کنید و سود آن را دریافت کنید.

معایب لیکوئید استیکینگ

طبیعی است که لیکویید استیکینگ در کنار مزایای خود، معایبی هم داشته باشد. اولین و مهمترین عیب لیکویید استیکینگ که کاربران زیادی را از خود دور می‌کند این است که لیکویید استیکینگ سود کمتری نسبت به استیکینگ به کاربران ارائه می‌دهد. بازده استیکینگ برای کاربران اهمیت بسیار زیادی دارد و لیکویید استیکینگ بازدهی آن را به مقدار قابل توجهی کاهش می‌دهد.

یکی دیگر از معایب لیکویید استیکینگ این است که سرعت «اسلشینگ» (Slashing) را افزایش می‌دهد. اسلشینگ زمانی است که نماینده شما در بلاک چین (پلتفرم لیکویید استیکینگ) به دلیل از کار افتادن نود توسط شبکه جریمه شود. در این حالت، میزانی از اتریوم از حساب پلتفرم کم می‌شود. این مسئله هم باعث شده کاربران زیادی از استیک کردن ارزهای خود در پلتفرم لیکوئید استیکینگ بترسند.

عیب دیگر لیکویید استیکینگ این است بستر را برای ایجاد توکن‌های مالکیتی مختلف گسترده می‌کند. توکن‌های مختلف می‌توانند فرایندهای مالی به مراتب نسبت به گذشته پیچیده‌تر شوند.در نهایت یکی از مهمترین مشکلاتی که برای استیکینگ عنوان می‌شود متمرکز شدن شبکه با جمع‌شدن توکن‌ها در پلتفرم‌های خاص است.

آینده لیکویید استیکینگ

از دید عده‌ای از کاربران پروژه‌های دیفای، با توجه به اجرا شدن آپدیت شانگهای، لیکویید استیکینگ آینده درخشانی پیش رو ندارد. با این حال سه دلیل بزرگ و مهم وجود دارد که کاربران حتی با اجرایی شدن آپدیت شانگهای هم، از لیکویید استیکینگ استفاده خواهد کرد. در ادامه به بررسی این دلایل می‌پردازیم.

مسئله اول تعداد کوین‌های مورد نیاز برای استیکینگ است. در شبکه اتریوم برای استیک کردن حداقل ۳۲ اتریوم نیاز است و این مسئله فارغ از هر مشکل دیگری برای کاربران محدودیت ایجاد می‌کند. بسیاری از استیک کنندگان نمی‌توانند هزینه‌ی استیک کردن این تعداد کوین را بپردازند و ترجیح می‌دهند تعداد کمتری کوین را استیک کنند.

مسئله دوم برای انتخاب لیکویید استیکینگ، قفل شدن کوین‌ها برای مدت مشخص است. بسیاری از کاربران می‌خواهند توانایی دسترسی به ارزهای خود را داشته باشند و استیکینگ محدودیت زمانی برای این کاربران ایجاد می‌کند. برای این دسته از کاربران هم لیکویید استیکینگ گزینه مناسب‌تری است و آن را به استیکینگ ترجیح می‌دهند.

مسئله آخر برای انتخاب کردن لیکویید استیکینگ دریافت کردن توکن مشتق است که به کاربران اجازه فارم کردن و کسب سود بیشتر را می‌دهد. این گزینه هم در استیکینگ وجود ندارد و برای افرادی که ترجیح می‌دهند سود بیشتری کسب کنند، لیکویید استیکینگ را بهتر جلوه می‌دهد. در شرایطی که استیکینگ با محدودیت‌های فراوان همراه است و لیکویید استیکینگ راه حل مناسبی برای از بین بردن این محدودیت‌هاست، به نظر نمی‌رسد آینده بدی پیش روی لیکویید استیکینگ باشد.

جمع بندی

با تغییر پروتکل اجماع ارز دیجیتال اتریوم از اثبات کار به اثبات سهام، شبکه به کاربرانی نیاز دارد که ارزهای دیجیتال خود را در شبکه استیک کنند. به دلیل محدودیت‌های مختلفی که برای استیک کردن به صورت عادی وجود دارد. کاربران به سراغ پلتفرم‌هایی رفته اند که اجازه استفاده از ارز دیجیتال استیک شده را به کاربر می‌دهند. لیکویید استیکینگ به نوعی از استیکینگ اشاره دارد که توسط یک واسط مثل پلتفرم لیدو انجام می‌شود و محدودیت‌های تعداد کوین و برداشت آن را از بین می‌برد.

ما در صرافی ارز دیجیتال رابکس به سوالاتی مانند اینکه لیکویید استیکینگ چیست و چگونه عمل می‌کند پاسخ دادیم. علاوه بر این به بررسی انجام استیکینگ در پلتفرم لیدو پرداختیم و مزایا و معایب لیکویید استیکینگ را بررسی کردیم. در نهایت نیز به عنوان حسن ختام، به بررسی آینده لیکویید استیکنیگ در ماه‌های آینده پرداختیم.