دیفای چیست؟

دیفای یا اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi)، خدمات بانکی سنتی را با تکنولوژی‌های غیرمتمرکز مثل بلاکچین، ادغام می‌کند. دیفای با عنوان اقتصاد باز (Open Finance) نیز شناخته می‌شود. در واقع، دیفای به دنبال خلق جایگزینی برای همه انواع خدمات مالی است. این انواع خدمات مالی شامل موارد روبرو است: پس‌انداز و چک‌کردن حساب‌ها، وام‌ها، مبادله دارایی‌ها، بیمه و ….
به‌بیان دیگر، اقتصاد غیرمتمرکز، به انتقال از سیستم‌های مالی متمرکز به اقتصاد کاربر به کاربر (peer-to-peer) گفته می‌شود. این امر با تکنولوژی‌های غیرمتمرکز که بر بلاکچین اتریوم ساخته شده‌اند صورت گرفته است. امروزه با بیش از ۷ میلیارد دلار ارزش در قراردادهای هوشمند اتریوم، اقتصاد غیرمتمرکز با بازه گسترده‌ای از موارد استفاده برای افراد، توسعه‌دهندگان و سازمان‌ها، به‌عنوان فعال‌ترین بخش در فضای بلاکچین ظاهر شده است.
در حالی‌که سیستم اقتصاد سنتی بر ساختار متمرکز پایه‌گذاری شده و توسط مقامات مرکزی، موسسات و افراد میانی مدیریت می‌شود؛ اقتصاد غیرمتمرکز توسط کدی که با ساختار غیرمتمرکز در بلاکچین اتریوم اجرا می‌شود، طراحی شده است. با استقرار قراردادهای هوشمند تغییرناپذیر بر اتریوم، توسعه‌دهندگان دیفای می‌توانند پروتکل‌ها و پلتفرم‌های اقتصادی‌ای لانچ کنند که دقیقا همان‌گونه که برنامه‌نویسی شده عمل می‌کنند و برای همه با اتصال اینترنت در دسترس هستند.
پیشرفت غیرمنتظره دیفای در این است که دارایی‌ها در حال حاضر می‌توانند به صورت‌هایی استفاده شوند که برای پول‌های فیزیکی و دارایی‌های دنیای واقعی امکان‌پذیر نیست. صرافی‌های غیرمتمرکز، دارایی‌های مصنوعی و وام‌های فلش (Flash Loans)، اپلیکیشن‌های کاملا جدیدی هستند که تنها می‌توانند در بلاکچین باشند. این انتقال الگو از ساختار اقتصادی، مزایایی را همراه با ریسک، اعتماد و فرصت به همراه دارد.

دیفای یا اقتصاد غیرمتمرکز در یک نگاه

دیفای به‌صورت حرکتی توصیف می‌شود که استفاده از شبکه‌های غیرمتمرکز و نرم‌افزارهای منبع باز را برای ایجاد انواع مختلف خدمات و محصولات مالی مقدور می‌سازد. این ایده مبتنی بر توسعه و اجرای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در یک فریم‌ورک شفاف و بی‌نیاز به اعتماد (Trustless) مثل بلاکچین‌های بدون نیاز به مجوز و سایر پروتکل‌های کاربر به کاربر (P2P) است.

سه کاربرد عمده دیفای عبارتند از:

1. . ایجاد خدمات پولی بانکی (مثل انتشار استیبل‌کوین‌ها)
2. . فراهم آوردن پلتفرم‌های قرض‌دادن و قرض‌گرفتن کاربر به کاربر (P2P) یا استخری (pooled)
3. . راه‌اندازی ابزارهای مالی پیشرفته مثل صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، پلتفرم‌های توکن‌سازی، بازارهای مشتقات و پیش‌بینی‌ها

با این سه زمینه که در بالا اشاره شد، انواع مختلفی از خدمات دیفای در دسترس هستند. تعدادی از محصولات و موارد استفاده دیفای شامل موارد روبرو است که در ادامه مقاله، به‌تفصیل ارائه خواهد شد: پروتکل‌های سرمایه‌گذاری، ابزارهای توسعه نرم‌افزار، ساخت شاخص،‌ پروتکل‌های پرداخت آبونمان و اپلیکیشن‌های تحلیل داده. اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دیفای می‌توانند برای احراز هویت مشتری (KYC)، مبارزه با پولشویی (AML) و سایر خدمات مدیریت هویت استفاده شوند.
اقتصاد غیرمتمرکز، مزایای بسیاری نسبت به خدمات اقتصاد سنتی دارد. به‌دلیل استفاده از قراردادهای هوشمند و سیستم‌های توزیع‌شده، کار با اپلیکیشن یا خدمت مالی، پیچیدگی کمتری خواهد داشت و امن‌تر خواهد بود. برای مثال، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز زیادی بر روی بلاکچین اتریوم توسعه داده شده‌اند که هزینه‌های عملیاتی کمتر و موانع ورود کمتری فراهم می‌آورند.

اهمیت اقتصاد غیرمتمرکز (دیفای)

در حال حاضر به‌دلایل زیادی دیفای نقش مهمی در تکامل بخش مالی به‌عهده دارد. یکی از این دلایل این است که دیفای، عملکردهای پولی را گسترده‌تر می‌کند. در حالی که شما برای شرکت در دیفای تنها نیاز به یک تلفن هوشمند دارید؛ دیفای پتانسیل زیادی برای بسط و توسعه اقتصاد جهانی دارد و به‌دنبال‌آن، تحلیل‌گران، این بخش را به‌عنوان مهم‌ترین بخش در حال توسعه در فضای رمزارزها می‌دانند.
تشخیص این تعهد به توسعه اکوسیستم دیفای، آسان است. دیفای در حال حاضر، روبه‌رشدترین بخش بلاکچین است. طبق گزارش‌های اخیر، توکن‌های دیفای به‌طور واضحی از همتایان خودشان بهتر عمل می‌کنند. علاوه بر آن، این دوره زمانی، در واقع شروعی برای مرحله ادغام است و بازار در حال حاضر، فرصت منحصربفردی برای بررسی تمامیت یک صنعت جدید دارد.

دنیایی را تصور کنید که در آن همه خدمات مالی که امروزه در حال استفاده از آن هستید (پس‌اندازها، وام‌ها، سرمایه‌گذاری، بیمه و…) برای همه در تمام دنیا در دسترس است و تنها چیزی که در آن نیاز دارید، یک تلفن هوشمند و اتصال اینترنت است.

اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps)

دیفای یا اقتصاد غیرمتمرکز به‌طور غیرقابل انکاری به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا dApps وابسته است. برای فهم بهتر قابلیت‌های دیفای، نیاز است تا مفهوم پشت اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز درک کنید. اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، برنامه‌هایی هستند که برای عملکرد با شبکه‌های غیرمتمرکز طراحی شده‌اند. این شبکه‌ها می‌توانند بلاکچین‌ها، شبکه‌های تور (Tor Networks) یا تکنولوژی دفتر کل توزیع‌شده (Distributed Ledgers Technologies) باشند. جزء اصلی این پروتکل‌ها، طبیعت غیرمتمرکز آن‌ها است. در آن‌ها، هیچ مقام مرکزی، سازمان یا نماینده‌ای نیست که عملکرد اپلیکیشن‌ها را دیده‌بانی و تصویب کند.
در واقع، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز نیاز بسیار کمی به مداخله انسانی دارند. در عوض، این پلتفرم‌ها، قراردادهای هوشمند پیشرفته را با ساده‌سازی سیستم کسب‌وکار، ادغام می‌کنند. قراردادهای هوشمند، پروتکل‌های از قبل برنامه‌نویسی‌شده‌ای هستند که با دریافت رمزارز به آدرسشان، شروع می‌شوند. قراردادهای هوشمند می‌توانند بازه گسترده‌ای از وظایف از تصویب مشتری تا انجام پرداخت‌ها را صورت دهند.

کاربردهای دیفای یا سرمایه گذاری غیرمتمرکز چیست؟

از سازمان‌های ناشناس غیرمتمرکز (DAO)‌ تا دارایی‌های مصنوعی، پروتکل‌های اقتصاد غیرمتمرکز دنیایی از فعالیت‌ها و فرصت‌های جدید اقتصادی را برای کاربران در سرتاسر دنیا به‌ارمغان آورده‌اند. لیست جامعی از موارد استفاده دیفای در ادامه آمده است. این حجم از موارد استفاده، شاهدی است بر اینکه اقتصاد غیرمتمرکز، چیزی فراتر از یک اکوسیستم پروژه‌های مختلف است. دیفای در واقع، چیزی به‌صورت عمده‌فروشی و تلاش ادغام‌شده‌ای برای ساخت یک سیستم مالی موازی بر اتریوم است که رقیب سرویس‌های متمرکز محسوب می‌شود. این سیستم عمیقا در دسترس‌تر، انعطاف‌پذیرتر و شفاف‌تر است.

مدیریت دارایی

با پروتکل‌های دیفای (سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز)، شما متولی (custodian) دارایی خودتان هستید. کیف‌پول‌های رمزارز مثل متاماسک (MetaMask)، جی‌نوسیس سیف (Gnosis Safe) و آرجنت (Argent)، به شما کمک می‌کنند تا به‌آسانی و در امنیت با اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز کار کنید. با این کیف پول‌ها می‌توانید هر تراکنشی مثل خرید، فروش و انتقال رمزارزها به‌منظور کسب سود از دارایی‌های دیجیتال‌تان را به انجام برسانید. در فضای دیفای (DeFi) شما مالک اطلاعات خودتان هستید: مثلا کیف‌پول متاماسک، لیست تراکنش‌ها، رمز عبورها و کلیدهای خصوصی شما را در یک فرمت رمزگذاری‌شده به‌طور محلی در دستگاهتان ذخیره می‌کند و در نتیجه، تنها شما به حساب‌ها و داده‌هایتان دسترسی دارید.

انطباق و KYT

در اقتصاد سنتی، انطباق یا compliance در مبارزه با پول‌شویی و تروریسم مالی مبتنی بر استراتژی‌های احراز هویت یا KYC است. در فضای دیفای، ساختار غیرمتمرکز اتریوم، نسل بعدی انطباق را حول رفتار آدرس‌های افراد تعریف می‌کند تا هویت افراد. این مکانیزم‌های احراز تراکنش KYT یا (Know_Your_Transaction) به ارزیابی ریسک در لحظه و حفاظت از دارایی‌ها در مقابل کلاهبرداری و جرایم مالی کمک می‌کنند.

سازمان‌های ناشناس غیرمتمرکز (DAOs)

یک دائو یا سازمان ناشناس غیرمتمرکز (Decentralized Autonomous Organization) که طبق قوانین شفاف که توسط بلاکچین اتریوم کدگذاری شده، عمل می‌کند. DAO نیاز به وجود ادارات مرکزی را حذف می‌کند. برخی از پروتکل‌های معروف در فضای دیفای مثل میکر (Maker) و کامپاند (Compound)، دائوها را برای جذب سرمایه، مدیریت عملکردهای مالی و غیرمتمرکز کردن گاورننس، لانچ کرده‌اند.

داده و تحلیل

‌به‌دلیل شفافیت بی‌سابقه در داده‌های تراکنش و فعالیت شبکه، پروتکل‌های دیفای، مزایای منحصربفردی برای کشف داده، تحلیل و اتخاذ تصمیم برای فرصت‌های مالی و مدیریت ریسک ارائه می‌دهند. رشد ناگهانی اپلیکیشن‌های دیفای، توسعه ابزارها و داشبوردهای بی‌شماری را برای کمک به‌کاربران در پیگیری ارزش در پروتکل‌های دیفای، ارزیابی ریسک پلتفرم و مقایسه آستانه (yield)‌ و نقدینگی فراهم آورده است.

مشتقات

قراردادهای هوشمند مبتنی بر اتریوم، ایجاد مشتقات توکن‌سازی (Tokenized Derivatives) را مقدور می‌سازند. ویژگی مشتقات توکن‌سازی این است که ارزششان از بازده دارایی شاخص مشتق می‌شود و توافقات طرفین کدگذاری می‌شود. مشتقات دیفای می‌توانند علاوه بر رمزارزها، نماینده دارایی‌های دنیای واقعی مثل ارزهای فیزیکی، اوراق قرضه و کالاها باشند.

ابزار توسعه‌دهنده و زیرساخت

یکی از قواعد اصلی طراحی پروتکل‌های دیفای، ترکیب‌پذیری است. ترکیب‌پذیری به‌معنای اجزای مختلف یک سیستم است که می‌توانند به‌راحتی به‌هم متصل شوند و با هم کار کنند.

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)

صرافی‌های غیرمتمرکز یا Decentralized Exchanges، صرافی‌های رمزارزی هستند که بدون مقام مرکزی کار می‌کنند و به کاربران، اجازه مبادله کاربر به کاربر و حفظ کنترل سرمایه‌هایشان را می‌دهد. صرافی‌های غیرمتمرکز، ریسک دزدی و هک را علاوه‌بر ریسک دستکاری قیمت کاهش می‌دهند؛ این موضوع به‌این دلیل است که دارایی‌های رمزارز، هرگز در حضانت (custody) صرافی خودشان نیستند.
صرافی‌های غیرمتمرکز همین‌طور، دسترسی نقدینگی پروژه‌های توکن را که اغلب در رقابت با صرافی‌های متمرکز و بدون لیست هزینه هستند، ایجاد می‌کنند. تنها چند سال پیش، پروژه‌ها باید در حدود میلیون دلار برای لیست‌شدن یک توکن در صرافی‌های متمرکز هزینه می‌کردند.
برخی صرافی‌ها درجاتی از غیرمتمرکز بودن را اجرا می‌کنند. در آن‌ها سرورهای متمرکز ممکن است، کتاب سفارشات و سایر ویژگی‌ها را میزبانی کنند، اما کلیدهای خصوصی کاربران را حفظ نمی‌کنند. صرافی‌های غیرمتمرکز معروف در فضای دیفای شامل موارد روبرو هستند: ایرسواپ (AirSwap)، لیکوالیتی (Liquality)، میسا (Mesa)، اوسیس (Oasis) و یونیسواپ (Uniswap).

قمار

قمارهای مبتنی بر اتریوم به‌دلیل اقتصادهای داخلی و مدل‌های خلاقانه‌ای که دارند، به‌عنوان یکی از موارد استفاده رایج اقتصاد غیرمتمرکز در برخی از کشورها به‌شمار می‌آیند.

هویت

پروتکل‌های اقتصاد غیرمتمرکز جفت‌شده با سیستم‌های هویت مبتنی بر بلاکچین، فرصتی برای کمک به دسترسی کاربرانی که پیش‌تر قفل شده‌اند به سیستم اقتصاد جهانی ایجاد می‌کنند. راهکارهای دیفای می‌توانند نیازمندی‌های وثیقه‌گذاری را برای افرادی که سرمایه اضافی ندارند، کاهش دهند. فضای دیفای علاوه بر دسترسی باز، برای حریم خصوصی داده‌ها و اطلاعات هویتی ارزش بسیاری قائل است. هرکس با اتصال اینترنت می‌تواند به اپلیکیشن‌های دیفای دسترسی داشته و اطلاعات و دارایی‌های خود را کنترل کند.

بیمه

دیفای هنوز هم با ریسک‌هایی در ارتباط با باگ‌های قراردادهای هوشمند همراه است. تعدادی از جایگزین‌های خلاق بیمه‌ای به کاربران برای خرید پوشش بیمه‌ و حفاظت از دارایی‌هایشان کمک می‌کند.

قرض دادن و قرض گرفتن

پروتکل‌های قرض‌دادن و قرض‌گرفتن کاربر به کاربر، اپلیکیشن‌هایی هستند که بیش از همه در اکوسیستم دیفای استفاده می‌شوند.

معاملات حاشیه‌ای

در حالی که معامله‌گران حاشیه‌ای در اقتصاد سنتی بایدبا قرض‌گرفتن از یک دلال (که بعدتر فرم‌های وثیقه را برای وام تهیه می‌کند) معاملاتشان را اهرم کنند، معاملات حاشیه‌ای دیفای با پروتکل‌های وام دهی غیرمتمرکز و غیر امانی (غیر کاستدی) صورت می‌پذیرد. به‌این دلیل که قراردادهای هوشمند فعالیت کارگزاری سنتی را اتوماتیک می‌کنند؛ برخی شروع به رجوع به افزایش «بازارهای پولی ناشناخته» در اکوسیستم دیفای کرده‌اند.

بازارها

پروتکل‌های دیفای از تعدادی از بازارهای آنلاین که به کاربران اجازه مبادله محصولات و خدمات را به‌صورت جهانی و کاربر به کاربر حمایت می‌کنند. این محصولات و خدمات شامل هرچیزی از کدنویسی فریلنسری تا هر چیز دیجیتال تا جواهرات و پوشاک در دنیای واقعی هستند.

پرداخت‌ها

پرداخت کاربر به کاربر، یک مورد استفاده مورد مجادله فضای دیفای و اکوسیستم بلاکچین است. تکنولوژی بلاکچین به‌صورتی طراحی شده است تا امکان مبادله رمزارزها را به‌طور امن و مستقیما با فرد دیگر بدون نیاز به‌هیچ فرد میانی، فراهم کند. راهکارهای پرداخت دیفای در حال ایجاد یک سیستم اقتصاد باز دیگر برای جمعیت‌های زیربانکی و بانکی‌نشده هستند. هم‌چنین، در حال کمک به موسسات مالی بزرگ برای ساده‌سازی زیرساخت بازار و بهبود ارائه خدمات عمده‌فروشی و مشتریان خرد هستند.

بازارهای پیش‌بینی (Prediction Markets)

بازارهای پیش‌بینی مبتنی بر بلاکچین، خرد جمعی را تحت کنترل درمی‌آورند و کاربران را قادر به نظرسنجی و مبادله ارزش در رویدادهای خروجی می‌کنند. سپس قیمت‌های بازار تبدیل به شاخصه‌های جمع‌سپاری احتمال یک رویداد می‌شوند. آگر (Augur) یک پلتفرم شرط‌بندی دیفای معروف است که بازارهای پیش‌بینی را در نتایج انتخابات‌ها، بازی‌های ورزشی، رویدادهای اقتصادی و … نمایان می‌کند.

پس‌اندازها

با اتصال پروتکل‌های استخر وام‌دهی مثل کامپاند (Compound)، بسیاری از اپلیکیشن‌های دیفای، حساب‌های بهره‌داری (interest-bearing accounts) ارائه می‌دهند که بسیار بیشتر از حساب‌های پس‌انداز سنتی، سود می‌دهند. این نرخ سود بستگی به میزان عرضه و تقاضا دارد. اپلیکیشن‌های پس‌انداز رایج مثل آرجنت (Argent)، دارما (Dharma) و پول توگدر (PoolTogether)، شبیه به قمارهای پس‌انداز بدون باخت هستند. شرکت‌کنندگان در این قمارها، چه برنده شوند، چه برنده نشوند، همه پولشان را پس خواهند گرفت.
یکی از ویژگی‌های دیفای در حوزه مکانیزم‌های پس‌انداز، «ییلد فارمینگ» است. ییلد فارمینگ (Yield Farming) به کاربرانی برمی‌گردد که دارایی‌های خُردشان را در پروتکل‌های نقدینگی (Liquidity Protocols) مختلف جابجا می‌کنند تا بیشترین بهره را داشته باشند.

استیبل‌کوین‌ها

استیبل‌کوین‌ها (Stablecoins)، رمزارزهایی هستند که با یک دارایی ثابت یا سبدی از دارایی‌ها مثل پول فیزیکی، طلا یا رمزارزهای دیگر برابر هستند. استیبل‌کوین‌ها اساسا برای کاهش قیمت فرار (volatile prices) رمزارزها توسعه داده شدند و بلاکچین‌ها را به راهکار پرداخت قابل دوام بدل می‌کنند. این نوع از رمزارزها در فضای دیفای برای انتقال پرداخت‌ها، پلتفرم‌های قرض‌دادن و قرض‌گرفتن و حتی موارد استفاده سازمانی مثل بانک مرکزی ارزهای دیجیتال (CBDC) استفاده می‌شوند.

استیکینگ

وقتی شبکه اتریوم با انتقال از فاز ۰ به اتریوم ۲ می‌رود و از الگوریتم توافق اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند؛ کاربران، فرصتی برای استیک اتریوم‌شان و دریافت پاداش دارند. این موضوع‌، یا با اعتبارسنجی یا استیکینگ صورت می‌گیرد. استیکینگ در اتریوم ۲ مشابه حساب پس‌انداز بهره‌دار است: استیک‌کنندگان با راستی‌آزمایی بلوک‌ها در پروتکل اتریوم، بهره (پاداش) دریافت می‌کنند.

دارایی‌های مصنوعی

دارایی‌های مصنوعی (Synthetic Assets) هم مثل استیبل‌کوین‌ها برابر با دارایی‌های دیگر مثل طلا، پول فیزیکی و رمزارزهای دیگر هستند. دارایی‌های مصنوعی توسط توکن‌ها در قراردادهای هوشمند مبتنی بر اتریوم با توافقات غیرقابل انتقال و مکانیزم‌های مشوق، وثیقه‌گذاری می‌شوند. برای مثال، پروتکل مصنوعی (Synthetix Protocol)، نسبت وثیقه ۷۵۰٪ را که به جذب شوک‌های قیمتی شبکه کمک می‌کنند، اجرا می‌کند.

توکن‌سازی

توکن‌سازی یکی از سنگ‌بناهای اقتصاد غیرمتمرکز و عملکرد بومی بلاکچین اتریوم است. توکن‌ها نه‌تنها مثل سوخت شبکه عمل می‌کنند، بلکه بازه وسیعی از امکانات اقتصادی را موجب می‌شوند. به‌بیان ساده‌تر توکن، یک دارایی دیجیتال است که در بلاکچین ایجاد شده، صادر شده و مدیریت می‌شود. توکن‌ها طوری طراحی شده‌اند که به‌طور امن و لحظه‌ای قابل انتقال باشند و می‌توانند با بازه‌ای از عملکردهای غیرقابل انتقال برنامه‌نویسی شوند. از توکن‌های امن آژانس‌های املاک که نماینده دارایی‌های خُرد هستند تا توکن‌های ویژه پلتفرم (platform-specific tokens) که مشوق استفاده از اپلیکیشن خاصی هستند؛ توکن‌های مبتنی بر اتریوم، به‌عنوان یک جایگزین دیجیتال امن برای کاربران به‌وجود آمده‌اند. این توکن‌ها برای کاربران سراسر دنیا،‌ در دسترس، قابل داد و ستد و ذخیره ارزش هستند.

داد و ستد

داد و ستد (Trading) در فضای دیفای، بازه‌ای از فعالیت‌ها از معاملات مشتقات تا معاملات حاشیه (Margin Trading) تا مبادله توکن‌ها را شامل می‌شود و در یک شبکه در حال رشد و ادغام‌شده از مبادلات، استخر‌های نقدینگی (Liquidity Pools) و بازارها اتفاق می‌افتد. مبادله‌گران رمزارزها در صرافی‌های غیرمتمرکز از کارمزد پایین‌تر، تسویه سریع‌تر معاملات و کاستدی کامل (full custody) دارایی‌هایشان سود می‌برند. در ماه جولای سال ۲۰۲۰ (تیر ۱۳۹۹) حجم مبادله در صرافی‌های غیرمتمرکز به بیش از ۴ میلیارد دلار آمریکا رسید.

مزایای دیفای یا اقتصاد غیرمتمرکز

• تغییرناپذیری

هماهنگی داده بدون احتمال دستکاری در معماری غیرمتمرکز بلاکچین، امنیت و قابلیت بازرسی را افزایش می‌دهد.

• قابلیت برنامه‌ریزی

قراردادهای هوشمند با قابلیت بالا برای برنامه‌ریزی، اجرا را اتوماتیک می‌کنند و ایجاد ابزارهای مالی جدید و دارایی‌های دیجیتال را قادر می‌سازند.

• قابلیت تعامل

استک نرم‌افزار قابل ترکیب اتریوم، تضمین می‌کند که پروتکل‌ها و اپلیکیشن‌های دیفای برای ادغام و اجرا یکی پس از دیگری ساخته شده‌اند. با دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز، توسعه‌دهندگان و تیم‌های محصول این انعطاف‌پذیری را برای ساخت محصولاتی با رتبه بالاتری نسبت به پروتکل‌های موجود، رابط‌های سفارشی و ادغام اپلیکیشن‌های شخص ثالث دارند. به‌همین دلیل، گاهی پروتکل‌های دیفای، «لگوها یا تکه‌هایی از پول» نیز نامیده می‌شوند.

• شفافیت

در بلاکچین عمومی اتریوم، همه تراکنش‌ها به سایر کاربران شبکه اعلام و توسط آن‌ها بازرسی می‌شوند (به یاد داشته باشید که آدرس‌های اتریوم، کلیدهای رمزگذاری‌شده شبه‌ناشناس هستند). این سطح از شفافیت در تراکنش‌ها نه‌تنها موجب تحلیل قوی داده‌ها می‌شود، بلکه در دسترس‌بودن فعالیت شبکه برای همه کاربران را تضمین می‌کند. اتریوم و پروتکل‌های دیفای که بر روی آن اجرا می‌شوند با کد منبع بازی که برای همه قابل بازدید و بازرسی هستند، ساخته شده‌اند.

• بدون نیاز به مجوز

بر خلاف سیستم‌های مالی سنتی، دیفای با دسترسی باز و بدون نیاز به مجوز آن تعریف می‌شود. هرکس با یک کیف‌پول رمزارز و اتصال اینترنت، بدون توجه به محل جغرافیایی‌اش و اغلب بدون نیاز به مقدار کمینه سرمایه می‌تواند به اپلیکیشن‌های دیفای ساخته شده بر اتریوم دسترسی داشته باشد.

• سلف کاستدی (Self-Custody)

با استفاده از کیف‌پول‌های وب ۳ (Web3 wallets) مثل متاماسک (MetaMask) شرکت‌کنندگان بازار دیفای همیشه کاستدی (خدمات امنیتی ارائه‌شده برای رمزارزها) دارایی و کنترل اطلاعات شخصی خودشان را برای تعامل با اپلیکیشن‌ها و پروتکل‌های مالی بدون نیاز به مجوز حفظ می‌کنند.

بعد از این، دیفای به‌کجا خواهد رسید؟

پول و اقتصاد از همان ابتدای شکل‌گیری تمدن گونه انسان وجود داشته است. رمزارزها تنها آخرین شکل دیجیتال آن هستند. در سال‌های آینده، شاهد آن خواهیم بود که همه خدمات مالی که امروزه با پول فیزیکی از آن استفاده می‌کنیم، برای اکوسیستم رمزارزها از نو شکل خواهد گرفت. تا به‌حال انتشار و مبادله، قرض‌دادن، قرض‌گرفتن، کاستدی (custody) و مشتقات ساخته‌شده برای رمزارزها را دیده‌ایم. اما بعد از این چه خواهد شد؟
نسل اول اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دیفای به‌صورت جدی به وثیقه (collateral) به‌عنوان محافظ وابسته‌اند. این چیزی است که شما نیاز دارید داشته باشید و بتوانید آن را به‌عنوان وثیقه فراهم کنید تا بتوانید رمزارز بیشتری قرض بگیرید. سیستم سنتی‌تر و غیرامن قرض‌دادن و قرض‌گرفتن وابسته به سیستم احراز هویت است؛ در نتیجه، قرض‌گیرندگان می‌توانند اعتبار (credit) بسازند و قدرت وام‌گرفتن خودشان را افزایش دهند (شبیه آن‌چه امروزه با نام امتیاز SSN‌و FICO در ایالات متحده استفاده می‌شود). به‌هرحال غیرمتشابه با سیستم‌های هویت و اعتبار امروزی، یک هویت غیرمتمرکز هم جهانی خواهد بود و هم از حریم خصوصی حفاظت خواهند کرد.
ما همین‌طور، خلاقیت‌هایی را فضای بیمه می‌بینیم. بسیاری از وام‌های دیفای امروزی، بیش‌از حد وثیقه (به‌این معنی که وام‌ها به‌دلیل اتکا به وثیقه، امن‌تر خواهند بود ) هستند. اما نقطه ضعف دیفای، آسیب‌پذیری قراردادهای هوشمند است. اگر یک هکر در کد منبع باز یک اپلیکیشن غیرمتمرکز، باگ پیدا کند؛ میلیون‌ها دلار در یک لحظه ممکن است از دست برود.
موضوع دیگری که مطرح است، بهبود تجربه کاربری است. نسل اول اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز برای علاقمندان بلاکچین و توسط علاقمندان بلاکچین ساخته شده است. این اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، در اثبات امکانات دیفای نقش مهمی داشتند، اما قابلیت استفاده از آن، چندان مورد انتظار نبود. دغدغه اصلی آخرین مدل‌های اپلیکیشن‌های دیفای همواره با اولویت طراحی و سهولت استفاده برای جذب جمعیت بیشتری از مخاطبان بوده است.
در آینده نزدیک، انتظار بر آن است تا کیف‌پول ارزهای دیجیتال شما، پورتالی به فعالیت دارایی دیجیتال شما باشد؛ شبیه اینکه امروزه هر مرورگر اینترنت، پورتال شما به اخبار و اطلاعات دنیا است. تصور کنید داشبوردی دارید که به شما نه تنها، تمام دارایی‌تان؛ بلکه وام‌ها، استخرها و قراردادهای بیمه‌ای را در پروتکل‌های مالی باز نشان دهد.
در اکوسیستم دیفای، شاهد حرکتی به‌سمت غیرمتمرکزسازی گاورننس و اتخاذ تصمیم نیز هستیم. علی‌رغم عبارت «غیرمتمرکز» در دیفای، پروژه‌های بسیاری امروزه شاه‌کلیدی را در اختیار توسعه‌دهندگان برای خاموش یا غیرفعال‌سازی اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز می‌گذارند. این به‌دلیل به‌روزرسانی‌های آسان و فراهم‌آوردن خاموشی اورژانسی به‌خاطر باگ در کدها است. به‌هرحال، هرچه کدها نسبت به حمله مقاوم‌تر شوند، انتظار داریم که توسعه‌دهندگان این میانبرها را کنار بگذارند. جامعه دیفای هم‌اکنون در حال آزمایش راه‌هایی است که سهام‌داران بتوانند در نظرسنجی تصمیمات شامل استفاده از سازمان‌های ناشناس غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین (blockchain-based Decentralized Autonomous Organization) شرکت کنند.
چیزی که در سیستم های باز اقتصادی جالب است، این است که رمزارزها پول را آنلاین می‌کنند و شاهد یک جهش کوانتومی در عملکرد پولی هستیم. این تجربه نادری است که یک صنعت را از زمان شکوفایی شاهد باشیم. فضای دیفای، نقش اول را در صنعت خدمات اقتصادی بازی می‌کند. اما با گذشت زمان، حتی درک اینکه چه خلاقیت‌هایی پدیدار خواهند شد وقتی توان ایجاد خدمات مالی برای هرکسی که بتواند کد بنویسد، فراهم شود.

آینده اقتصاد غیرمتمرکز (دیفای)

برخی از کارشناسان، سال ۲۰۲۰ را «رنسانس دیفای» نام‌گذاری کرده‌اند. در میانه بحران سلامت و اقتصاد جهانی، استیبل‌کوین‌ها با وارد کردن بازیکن‌های سازمانی و افراد جدیدی به بازار رشد و رواج پیدا کرده‌اند. ارزش توکن‌های دیفای تا ۲۰۰٪ از ابتدای سال ۲۰۲۰ افزایش پیدا کرده است. فرصت استفاده از این تکنولوژی برای استارتاپ‌ها که نوید گوناگونی و رشد می‌دهد، بی‌پایان است. اپلیکیشن‌های جدید دیفای با هزینه کمتر در حال ظهور هستند.