فلش لون در آوه | وام بدون وثیقه ارز دیجیتال

«آوه» (Aave) یک پلتفرم وام‌دهی است که با محصول منحصر‌به‌فرد خود به نام «وام آنی» یا «فلش لون» (Flash Loan)، به عنوان یکی از پیشتازان و نوآوران صنعت بلاک چین شناخته می‌شود.

فلش لون نوعی از وام بدون نیاز به وثیقه است که در طی یک تراکنش دریافت و بازپرداخت می‎‌گردد. این وام‎‌ها نوآوری‌ای هستند که عملکرد آن‌‌ها به واسطه کاربردهای شبکه اتریوم امکان‌پذیر است. اگر اصل و بهره وام در یک تراکنش اتریوم بازپرداخت نشود، فلش لون بازگردانده می‌شود. فلش لون‌ها کاربردهای بسیاری دارند و این کاربردها به صورت مداوم در طی زمان افزایش می‌یابند. همین امر این وام‎‌ها را به یکی از منحصر‌به‌فردترین کاربردهای تکنولوژی در «امور مالی غیر متمرکز» یا «دیفای» (DeFi) تبدیل می‎‌کند. اما فلش لون چیست و چگونه عمل می‌کند؟ پیش از آن که به این سوالات پاسخ دهیم، بهتر است کمی با آوه آشنا شویم.

پلتفرم آوه چیست؟

آوه یک پروتکل وام‎‌دهی غیر متمرکز، متن باز و «غیر حضانتی» (Non-Custodial) است که به کاربران اجازه می‌‎دهد از سپرده‎‌ها سود کسب کنند و دارایی‎‌های دیجیتال را وام بگیرند. آوه دسترسیِ ساده و غیر متمرکزی را به تعداد زیادی ارز دیجیتال فراهم می‎‌کند و قابلیت همکاری با چندین پلتفرم دیفای را میسر می‎‌سازد. با این وجود، پروژه آوه به خاطر ویژگی مهم دیگری نیز به شهرت رسیده است: وام‎ آنی یا فلش لون، نخستین پروتکل وام بدون وثیقه در دیفای.

فلش لون‌های آوه، وام‌های خودکاری هستند که در آن‌ها اصل مبلغ باید طی یک تراکنش اتریوم بازگردانده شود. این وام‌ها فناوری‌ای هستند که در درجه اول برای توسعه‌دهندگان و سایر کاربرانی که دانش فنی دارند طراحی شده‌اند.

از آن‌جا که هیچ ضمانتی در دیفای به طور گسترده پذیرفته‌شده نیست، برای وام‌های غیر متمرکز نیاز است که از وثیقه استفاده کنیم. در یک وامِ دارای وثیقه، اگر کاربری بخواهد معادل 100 دلار ارز دیجیتال «دای» (DAI) در آوه قرض بگیرد، باید 150 دلار «اتر» (ETH) ضمانت بگذارد. اگر ارزش وثیقه اتر به کمتر از 150 دلار سقوط کند، آن میزان اتر به طور خودکار فروخته می‌‎شود تا وام پرداخت شود. فروش وثیقه برای بازپرداخت وام، به «لیکویید شدن» (Liquidation) معروف است. تا زمانی که ارزش وثیقه یک کاربر کمتر از ارزش وام او نشود، کاربر می‌تواند وام را تا زمانی که بخواهد نزد خود نگه دارد ولی سود وام را باید پرداخت کند.

وام گرفتن به این روش، مشابه همان روشی است که در سایر پلتفرم‌های مالی غیر متمرکز مانند «کامپاند» (Compound) و «میکر دائو» (MakerDAO) رخ می‏‎‌دهد، اما چیزی که آوه را منحصربه‌فرد می‌‎کند، این است که می‎‌توان هر مقدار از دارایی را بدون نیاز به ارائه وثیقه از طریق فلش لون قرض گرفت. اما فلش لون چیست؟ در ادامه وام‌های آنی آوه شرح داده می‌شوند.

فلش لون چیست؟

ایده فلش لون یا وام آنی، برای نخستین بار در سال 2020 معرفی شد. فلش لون یک وام فوری است که شرط خاصی دارد: باید طی یک تراکنش اتریوم بازپرداخت شود. شبکه اتریوم چندین ویژگی دارد که بهتر است برای درک بهتر نحوه عملکرد این فرآیند، در نظر گرفته شود. یک تراکنش اتریوم شامل لیستی از دستورات پذیرفته‌شده توسط شبکه اتریوم است. یک دستور می‌تواند به اندازه ارسال یک اتر به یک دوست، ساده و سرراست باشد، یا به اندازه درک جنبه‌های فنی-تکنیکی نحوه عملکرد یک «اثبات هیچ‌آگاهی» (Zero Knowledge Proof) پیچیدگی داشته باشد.

این دستورات، کدهای قرارداد هوشمندی هستند که توانایی تعامل با سایر قراردادهای هوشمند مستقر در پروتکل شبکه را دارند. دستورات همچنین شرطی هستند و به این صورت عمل می‌کنند که اگر شرط معینی محقق شود، شرط دیگری نیز تحقق می‌یابد. قراردادهای هوشمند می‌توانند دستورات را رد کرده یا بپذیرند، اما ممکن است در یک قرارداد هوشمند، نقص‌ها و اشکالات طراحی وجود داشته باشد، بنابراین هیچ راه‌حلی صددرصد کامل و بی‌نقص نیست.

پلتفرم بلاک ‎چینی مانند اتریوم، از یک دفتر کل توزیع‌شده استفاده می‌کند که تمام تراکنش‌هایی را که در طول تاریخچه شبکه ارسال و دریافت شده‌اند، در خود نگه می‌دارد. اگر تراکنشی دریافت شود، به این دفتر کل اضافه شده و بخشی از رکورد دائمی در پلتفرم اتریوم می‌گردد. اگر تراکنش پذیرفته نشود، کل معامله باطل می‌شود، انگار که از ابتدا تراکنشی ارسال نشده است.

فرآیند فلش لون در آوه، در یک تراکنش اتریوم انجام می‌گیرد و بر این اساس عمل می‌کند که تراکنش‌های اتریوم می‌توانند برگشت زده شوند، بنابراین در صورتی که سرمایه وام‌ گرفته‌شده، بازگردانده نشود، تمام روند باطل می‌گردد. اگر معادل 10 میلیون دلار توکن قرض گرفته شود و شرایط وام رعایت نگردد، کاربران می‌توانند برای لغو کردن تراکنش به معماری فنی زیربنایی شبکه اتریوم تکیه کنند. فلش لون‌ها در آوه یک شرط ساده دارند: «مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری را پیش از تکمیل تراکنش بازپرداخت کنید.» در صورت عدم تحقق این شرط، وام باطل شده و کلیه معاملات (تراکنش‌های انجام‌شده) با اصل مبلغ نیز به طور پیش‌فرض ابطال می‌شوند.

فلش لون‌های آوه را می‌توان در سه گام ساده خلاصه کرد:

• یک کاربر توکن‌هایی را از یکی از «استخرهای وام‌دهی» آوه (Lending Pools) قرض می‌گیرد.
• پارامترهای وام بر روی بلاک چین اتریوم اجرا می‌شوند.
• کاربر باید مبلغ وام را به اضافه 0.09 درصد کارمزد خدمات آوه بازپرداخت کند.

اگر آخرین شرط برآورده شود، کل تراکنش بازگردانده می‌شود. اگر این شرط برآورده نشود، کل تراکنش مردود شده و تمام دستورات شبکه (از جمله مرحله اول، که در آن کاربر از آوه وام می‌گیرد) باطل می‌شوند، گویی هیچ تراکنشی رخ نداده است.

موارد استفاده از فلش لون آوه

فلش لون آوه یک ابزار مالی پیشرفته است که در هیچ پلتفرم بلاک چین دیگری به جز اتریوم استفاده نمی‌شود، به همین دلیل دسترسی به فلش لون محدود به توسعه‌دهندگانی است که باید برای تعامل با سیستم، کدنویسی کنند. گرچه فلش لون‌ها هنوز به طور گسترده در دسترس عموم قرار نگرفته‌اند، اما در حال حاضر نیز چندین مورد استفاده بالقوه دارند.

رایج‌ترین موارد استفاده از فلش لون، استفاده از آن در وام‌های معمولیِ مبتنی بر وثیقه است. هم بدهی و هم وثیقه را می‌توان در یک تراکنش با استفاده از پارامترهای فلش لون مبادله کرد. به عنوان مثال، اگر کاربر رمز ارز دای را در حالی که از اتر به عنوان وثیقه استفاده می‌کند، وام بگیرد و قیمت اتر سقوط کند، وام‌گیرنده در خطر لیکویید شدن وام و از دست دادن سرمایه اولیه‌ خود قرار خواهد گرفت.

در این شرایط، وام‌گیرنده می‌تواند از فلش لون برای مبادله دارایی اتر خود با یک «استیبل کوین»  (Stablecoin) استفاده کند. در واقع، فلش لون‌ها به وام‌گیرنده کمک می‌کنند تا به سرعت یک پوزیشن وثیقه را ببندد و بلافاصله یک پوزیشن وثیقه جدید با دارایی متفاوت باز کند. به این ترتیب، ارزش وثیقه کاربر پایدار خواهد ماند و از تمام جریمه‌هایی که در صورت لیکویید شدن ممکن است به وجود بیاید، اجتناب می‌شود.

به‌علاوه، این امکان وجود دارد که کاربر بدهی خود را با ارز دیجیتال دیگری که نرخ تبادل بهتری دارد، مبادله کند. اگر به طور ناگهان افزایشی در تقاضا برای وام گرفتنِ دای به وجود بیاید، نرخ بهره برای این ارز دیجیتال بالا می‌رود. به جای اجبار به پرداخت نرخ بهره بالاتر، کاربر می‌تواند از یک فلش لون استفاده کرده و بدهی دای خود را با بدهی «تتر» (USDT) مبادله کند. این کار باعث حفظ مبلغ سرمایه‌گذاری اولیه می‌شود.

فلش لون‌ها را بر پلتفرم‌های دیگری همچون «دی وای دی ایکس» (dYdX) نیز می‌توان اجرا کرد، اما استخرهای بزرگِ داراییِ آوه و تخصص و تجربه آن در توسعه فناوری فلش لون، آوه را به منبع اصلی این ابزار مالی جدید تبدیل کرده است. فناوری فلش لون تا زمان نگارش این مقاله در انحصار توسعه‌دهندگان است، اما با رشد فضا و توسعه این فناوری، به مرور زمان در دسترس کاربران بیشتری قرار خواهد گرفت.

جمع‌بندی

فلش لون‌ها یا وام‌های آنی، محصول منحصر‌به‌فردی هستند که توسط پلتفرم آوه ارائه می‌شوند. این نوع از وام‌‌ها با استفاده از کاربردهای شبکه اتریوم فعالیت می‌کنند و یکی از کاربردی‌ترین تکنولوژی‌ها در دیفای هستند. آوه سخت مشغول فعالیت است تا با ایجاد روش‎‎‎‌های کاملا جدید، بر رابطه افراد با روش‌های سرمایه‌‎گذاری تأثیر بگذارد. به این ترتیب آوه به یکی از نوآوران تکنولوژی در صنعت بلاک چین تبدیل شده است.