فهرست مطالب
- توکن ORC-20 چیست؟
- چگونه ORC-20 استاندارد BRC-20 را بهبود می‌بخشد؟
- چگونه ORC-20 از دبل اسپندینگ جلوگیری می کند؟
- تفاوت توکن ORC-20 با توکن BRC-20 چیست؟
- ریسک‌‌های توکن ORC-20
- جمع‌بندی
در روزهای گذشته با شدت گرفتن تب و تاب توکن‌های BRC-20 هزینه تراکنش بر روی بلاک چین بیت کوین به شدت بالا رفته است. استاندارد توکن brc20 برای ایجاد و مدیریت توکن‌ها در شبکه بیتکوین و برطرف کردن محدودیت‌های آن ایجاد شده اما با محدودیت‌هایی مواجه است. استاندارد توکن ORC-20 برای ایجاد و مدیریت توکن‌ها در شبکه بیتکوین و برطرف کردن محدودیت‌های BRC20 به وجود آمده است. در ادامه مقاله به بررسی جزئی‌تر توکن ORC-20 و کاربرد‌های آن می‌پردازیم.
توکن ORC-20 چیست؟
توکن ORC-20 یک استاندارد منبع باز است که به منظور بهبود استاندارد BRC-20 در شبکه بیت کوین طراحی شده است. هدف اصلی استاندارد ORC-20 حفظ سازگاری با BRC-20، در عین حال انعطاف‌پذیری، بالابردن مقیاس‌پذیری و بهبود امنیت شبکه است.
در استاندارد توکن ORC-20، توکن‌ها به صورت فایل‌های (JSON) در بلاک چین ثبت می‌شوند و به ساتوشی‌ها با یک شماره سریالی اختصاصی (Ordinal Serial Number) مرتبط می‌شوند. فرمت توکن ORC-20 از جفت‌های کلید و مقدار تشکیل شده است، به این صورت که هر کلید یک مقدار مشخص را نمایان می‌کند. این فرمت برخی از فرمت‌های داده‌های مختلف را پشتیبانی می‌کند.
مفهوم استاندارد توکن ORC-20 پس از استاندارد BRC-20 ارائه شده است. توکن BRC-20 به توکن‌هایی گفته می‌شود که بر پایه پروتکل توکن استاندارد بلاک چین بیت کوین ساخته می‌شوند. این پروتکل با الهام از ERC-20 توسعه یافته است و به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا توکن‌های غیرقابل‌معاوضه (NFT) را با استفاده از پلتفرم Ordinals بسازند و معامله کنند.
این توکن‌ها در بلاک چین پایه‌ی بیت کوین ذخیره و با کمک «اوردینال‌ها» (Ordinals) ایجاد می‌شوند. توکن BRC-20 به خصوص پس از ظهور توکن‌هایی مانند Pepe (PEPE) در ماه مه ۲۰۲۳، در اکوسیستم کریپتو محبوب شده و باعث افزایش تراکنش‌های در شبکه بیت کوین و افزایش کارمزد آن شده است. استاندارد توکن ORC-20 به دنبال این است که استاندارد BRC-20 برای ایجاد توکن‌های جدید در شبکه بیت کوین را بهبود ببخشد.
چگونه ORC-20 استاندارد BRC-20 را بهبود می‌بخشد؟
همانظور که در بخش قبل گفته شد، استاندارد توکن ORC-20 نسخه جدیدی برای ساخت توکن در شبکه بیت کوین پس از ارائه استاندارد BRC-20 است. BRC-20 از نظر امنیت و انعطاف‌پذیری با مشکلاتی روبه‌رو است که تیم توسعه‌دهنده ORC-20 با ارائه راه‌حل‌هایی در پی برطرف کردن آن‌ها است. در ادامه اصلی‌ترین بهبودهای ایجاد شده در استاندارد توکن ORC-20 را نسبت به استاندارد BRC-20 بررسی می‌کنیم.
- استفاده از مدل UTXO در استاندارد توکن ORC-20: توکن ORC-20 از مدل UTXO بیتکوین استفاده می‌کند. این مدل به ارائه‌دهندگان توکن امکان می‌دهد تا در هر تراکنش مبلغ مورد نیاز برای گیرنده را تعیین کنند و مابقی موجودی را به خودشان بازگردانند. این سبب ساده‌تر شدن فرآیند انتقال توکن‌ها می‌شود.
- فضای نامگذاری انعطاف‌پذیر: استاندارد BRC-20 محدودیت‌هایی در فضای نامگذاری داشته است اما ORC-20 امکان استفاده از فضای نامگذاری بیشتر و انعطاف‌پذیرتر را فراهم می‌کند. این به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد نام‌های مناسب‌تر و متنوع‌تری برای توکن‌های خود انتخاب کنند.
- لغو تراکنش‌های جزئی: توکن ORC-20 با استفاده از عدد نمادین (nonce) در هر رویداد “ارسال”، امکان لغو تراکنش‌های جزئی را فراهم می‌کند. اگر فرستنده یک تراکنش جزئی را لغو کند، مبلغ ارسال شده به گیرنده قابل بازگشت است و تراکنش نامعتبر می‌شود.
تغییرات اشاره شده، به استاندارد BRC-20 امکانات و قابلیت‌های جدیدی را اضافه می‌کنند و مشکلات موجود در این استاندارد را حل می‌کنند تا توسعه و استفاده از توکن‌ها در شبکه بیت کوین بهبود یابد. اگرچه بسیاری هر دو این استانداردها را برای شبکه بیت کوین غیرضروری و حتی مضر می‌دانند اما در کل استاندارد توکن ORC-20 نسخه بهینه‌تری به نسبت استاندارد توکن BRC-20 به شمار می‌رود.
چگونه ORC-20 از دبل اسپندینگ جلوگیری می کند؟
در توکن ORC-20 مدل انجام تراکنش‌ها مبتنی بر مدل (UTXO) (Unspent Transaction Output) است، یعنی در هر تراکنش، فرستنده مقداری که گیرنده دریافت می‌کند و میزان موجودی باقیمانده را که باید به فرستنده برگردانده شود، مشخص می‌کند. این ویژگی باعث سهولت در انتقال توکن‌ها و بالاتر رفتن سرعت می‌شود.
با این روش، پس از هر تراکنش، موجودی قبلی ثبت شده دیگر قابل استفاده نخواهد بود و تغییر خواهد کرد. این مدل بر پایه مدل (UTXO) عمل می‌کند که در آن تراکنش‌ها بر اساس خروجی‌های تازه‌ای که به آدرس‌ها ارسال می‌شوند، انجام می‌شوند و از خرج مضاعف یا (double spending) هم جلوگیری می‌کند.
در مدل UTXO (Unspent Transaction Output)، موجودی قبلی که در هر تراکنش ثبت شده بود، پس از اتمام هر تراکنش نامعتبر می‌شود و اصول UTXO را رعایت می‌کند. به عبارت دیگر، بعد از انجام هر تراکنش، موجودی قبلی غیرفعال می‌شود و تغییراتی در آن اعمال می‌شود. در توکن‌های ORC-20، هر رویداد “ارسال” (send) می‌تواند شامل یک مقدار غیرقابل تکرار به نام nonce باشد.
این nonce به فرستنده اجازه می‌دهد یک شناسه یکتا برای تراکنش مشخص کند که در صورت نیاز، قابل استفاده برای لغو یک تراکنش جزئی است. با تعیین nonce، فرستنده می‌تواند یک تراکنش را که به طور کامل پردازش نشده است، لغو و معکوس کند. به این ترتیب، توکن‌هایی که در یک تراکنش جزئی به فرستنده ارسال شده‌اند، می‌توانند با استفاده از nonce لغو شوند و به فرستنده بازگردانده شوند.
تفاوت توکن ORC-20 با توکن BRC-20 چیست؟
استاندارد توکن BRC-20 در حال حاضر بسیار ایستا است. زمانی که شما یک توکن BRC-20 را بر روی ساتوشی حکاکی می‌کنید تنها کاری که می‌توانید با این توکن انجام دهید این است که آن‌ها را در بازارهای ثانویه به دیگران بفروشید. این درحالی است که استانداردهای ساخت توکن مثل ERC-20 در شبکه اتریوم، قابلیت‌های دیگری مثل استیکینگ ارز دیجیتال یا ایجاد مدام ارزهای جدید را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهند.
توکن‌های BRC-20 به مقدار عرضه مشخصی بر روی ساتوشی‌های بیت کوین از قبل تعریف شده ضرب می‌شوند و مقدار عرضه آن‌ها قابل تغییر نیست. نماد این توکن‌ها نیز محدود به چهار حرف است. این توکن‌ها برای نقل و انتقال به شدت به نمایه‌گرهای متمرکز متکی هستند که مبادله و ایجاد بازارهای ثانویه برای این ساتوشی‌های حکاکی شده را دشوار می‌کند.
همانند توکن‌های BRC-20، توکن‌های ORC-20 نیز به صورت فایل‌های با فرمت JSON بر روی ساتوشی‌ها حکاکی می‌شوند اما در این حالت رنج گسترده‌ای از فرمت‌ه پشتیبانی می‌شود. فضای نامگذاری در این حالت هیچ محدودیتی ندارد و استفاده از مدل UTXO باعث حذف امکان دابل اسپندینگ از آن شده است. کاربران می‌توانند توکن‌های BRC-20 را با ساختار تعریف شده به استاندارد ORC-20 تبدیل کنند.
ریسک‌‌های توکن ORC-20
افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در توکن‌های ORC-20 را دارند باید ابتدا درک کنند که ORC-20 یک پروژه تجربی است و هیچ گونه ضمانتی در مورد ارزش یا کاربرد توکن‌های تولید شده با استفاده از این استاندارد وجود ندارد. اگرچه ORC-20 ممکن است استانداردهای توکن brc20 در شبکه بیتکوین را بهبود بخشد، اما به دلیل پیچیدگی آن و عدم ارائه مزایای قابل توجه نسبت به استانداردهای موجود، مورد انتقاد قرار گرفته است.
سرنوشت ORC-20 به این بستگی دارد که جامعه چگونه به آن واکنش نشان می‌دهد و توانایی آن در مقابله با این مسائل چگونه است. به کاربران توصیه می‌شود که با احتیاط و پژوهش و تحقیق وسیع قبل از استفاده از توکن ORC-20 اقدام به سرمایه گذاری کنند.
جمع‌بندی
با ارائه مفهوم اوردینال‌ها در شبکه بیت کوین استفاده از شبکه بیت کوین برای ایجاد NFT ممکن شد و تراکنش‌های ثبت شده در شبکه رشد چشمگیری پیدا کرد. ارائه استاندارد BRC-20 امکان ایجاد توکن‌های جدید در شبکه بیت کوین را فراهم کرد و با استقبل گسترده‌ای همراه شد. وجود مشکلات امنیتی و کاربردی در این استاندارد منجر به ایجاد استاندارد توکن ORC-20 شد که به شکل بهینه‌تری ساخت توکن در شبکه بیت کوین را برای کاربران فراهم می‌کند.
نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید