تحلیل تکنیکال در ارزهای دیجیتال چیست؟ تحلیل تکنیکال رمزارزها چگونه است؟

افرادی که به‌طور حرفه‌ای در بازار رمزارزها سرمایه‌گذاری می‌کنند، ابزارهای مختلفی برای ارزیابی ارزهای دیجیتال دارند و از تحلیل‌های مختلفی برای پیش‌بینی تغییرات قیمت استفاده می‌کنند. سه نوع متفاوت تحلیل بازارهای مالی شامل: تحلیل فاندامنتال، تحلیل تکنیکال و تحلیل احساسات است. تمرکز این مقاله بر تحلیل تکنیکال است.

با استفاده از تحلیل تکنیکال، مبادله‌گران می‌توانند درک بهتری از روند بازار داشته باشند. داده‌های تحلیل تکنیکال، می‌توانند برای رسیدن به پیش‌بینی‌های دقیق‌تر و مبادلات هوشمندانه‌تر استفاده شوند. تحلیل تکنیکال تاریخچه نمودارهای قیمتی و حجم مبادلات کوین را ملاحظه می‌کند و توجهی به اینکه آن کوین یا پروژه چه می‌کند ندارد. اما برخلاف تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال بیشتر بر این تمرکز دارد که یک کوین کم‌ارزش یا پرارزش شده است. تحلیل احساسات هم توجه کلی به هر دوی تحلیل‌های فاندامنتال و تکنیکال دارد و تمایل کلی سرمایه‌گذاران را برای یک بازار مالی خاص بررسی می‌کند.

تحلیل تکنیکال | تحلیل فنی | تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال | تحلیل فنی ارزهای دیجیتال | تحلیل تکنیکال رمزارزها | تحلیل فنی رمزارزها

برای درک بهتر تاثیر تحلیل تکنیکال بر سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال، ابتدا باید بدانید تحلیل تکنیکال چیست. تحلیل تکنیکال از داده‌های دنیای واقعی برای پیش‌بینی آینده بازار، استفاده می‌کند. این نوع از تحلیل، آمار گذشته رمزارزها و فاکتورهایی مثل میانگین متحرک، شاخص قدرت نسبی و … را به‌کار می‌بندد.
تحلیل تکنیکال الگوها و نمودارها را برای تحلیل قدرت یا ضعف یک رمزارز بررسی می‌کند را بتواند الگوهای آینده را پیش‌بینی کند. سرمایه‌‌گذاران در بازارهای سنتی مثل سهام، ارزهای فیزیکی و … هم از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند. فرایند به‌کارگیری تحلیل تکنیکال هر دارایی دیگری بسیار شبیه به استفاده از آن در ارزهای دیجیتال است.
در ادامه این مقاله به برخی اصطلاحات و شاخص‌های پرکاربرد در تحلیل تکنیکال اشاره خواهد شد. 

۳ مدل تحرک بازار
. تحرکات اصلی (Main Movements): تحرکات اصلی، بزرگ‌ترین ترند اخیر در هر زمانی است. این ترند، چندین سال از فعالیت بازار را شامل می‌شود. ترند اصلی بسته به‌قاب‌زمانی که تحلیل شما در آن صورت می‌گیرد، ممکن است خرسی یا گاوی باشد.
. نوسان‌های میانه (Medium Swings): نوسان‌های میانه، دومین واکنش بازار است. این واکنش می‌تواند حتی تا 3 ماه طول بکشد. نوسان‌های میانه، بازپس‌گیری (Price Retraces) قیمت را شامل می‌شود. بازپس‌گیری یعنی وقتی تحرک بازار مثلا بیت‌کوین، شروع به بازگشت به حالت اصلی‌اش قبل از شروع فعالیت بازار می‌کند. در اغلب اوقات، بازپس‌گیری به‌صورت بازگشت به 30 تا 60 درصد ارزش اصلی بازار است.
. نوسان‌های کوتاه (Short Swing): نوسان‌های کوتاه، انحرافات روزانه قیمت است. یک نوسان کوتاه، می‌تواند در برخی سناریوها تا 1 ماه دوام داشته باشد. این تحرکات جزئی ناشی از معاملات هستند. مثلا، بیت‌کوین به‌طور تقریبا منظمی، هر یک هفته یک نوسان کوتاه را تجربه می‌کند.

3 فاز بازار
. انباشتگی (accumulation): فاز انباشتگی، زمانی اتفاق می‌افتد که سرمایه‌گذاران خبره‌تر، نوعی اطلاعات ارزشمند دریافت می‌کنند که به‌آن‌ها خبر از تغییرات در شرایط بازار می‌دهد. این اطلاعات، ممکن است از داخل خود آن شرکت یا سایر راه‌های منتهی به‌آن به‌دست آمده باشد. این سرمایه‌گذاران، شروع به خرید یا فروش دارایی‌شان می‌کنند تا عمل آن‌ها در سرتیتر اخبار جای بگیرد. این فاز بازار به‌دلیل کوچک بودنش، بسیار سخت تشخیص داده می‌شود. دلیل ناچیز بودن این تعدیل بازار این است که اغلب سرمایه‌گذاران به این اطلاعات کسانی که بازار را به‌تحرک وامی‌‌دارند دسترسی ندارند. در نتیجه، وقتی فقط تعداد کمی از افراد به‌این اطلاعات دسترسی دارند، این خرید و فروش‌ها در حجم معاملات روزانه زیاد پررنگ نیست.
. جذب (absorption): فاز جذب وقتی اتفاق می‌افتد که عموم مردم از ترند به‌وجود آمده باخبر می‌شوند. این شرکت عموم افراد منجر به‌فعالیت بیشتر بازار می‌شود. متعاقبا سرمایه‌گذاران بیشتری به این تحرک می‌پیوندند و شروع به‌خرید و فروش می‌کنند. این سناریو در نهایت به‌آن خیالی ختم می‌شود که توسط ترس از دادن (fear of missing put) یا FOMO به‌وجود آمده است. در این‌جا است که احساسات نقش مهمی در دیکته‌کردن رفتار بازار دارند. اگر بازار افت کند، سرمایه‌گذاران می‌ترسند و وحشت‌زده دارایی (مثلا بیت‌کوین)شان را می‌فروشند و موجب کاهش دوباره قیمت می‌شوند. به‌طور عکس، اگر ارزش (مثلا بیت‌کوین) شروع به‌افزایش کند، سرمایه‌گذاران جدید با عجله وارد بازار می‌شوند و به حرکت گاوی خواهند پیوست.
. توزیع (distribution): در فاز توزیع، سرمایه‌گذاران اولیه، سرمایه انباشته‌شان را به عموم معرفی می‌کنند. این سرمایه‌گذاران تا به‌اینجا، سود خود را گرفته‌اند و حالا در حال خروج از بازار قبل از برگشت ترند هستند. این خروج سرمایه‌گذاران، موجب پدیدار شدن نوسانی می‌شود که بازپس‌گیری قیمت در بازار را به‌وجود می‌آورد.

تاثیر سریع اخبار بر تغییرات بازار
بازارها به‌طور خیلی سریع به همه اطلاعات در مورد یک دارایی واکنش نشان می‌دهند. این واکنش، تمام داده‎های حول یک سرمایه را در برمی‌گیرد. ارزش دارایی شما، تمام آرزوها، ترس‌ها و انتظارات یک بازار را بازتاب می‌دهد. اخبار در مورد قانون‌گذاری‌های آینده و معرفی محصولات مالی جدید از جمله چیزهایی هستند که نقش مهمی در قیمت مثلا بیت‌کوین بازی می‌کنند. علاوه بر آن، حتی مسائل غیرمرتبط به بیت‌کوین هم ممکن است بر قیمت بیت‌کوین تاثیر بگذارند؛ مثلا انتخابات ریاست جمهور، جنگ‌ها، اتفاقات طبیعی مثل سیل، زلزله و… و یا اپیدمی‌ها هم ممکن است بر ارزش بازار دارایی شما تاثیرگذار باشند.

حجم، ترندها را تایید می‌کند
حجم یک دارایی، مقدار فعالیتی از بازار است که آن دارایی تجربه می‌کند. مثلا در یک ترند گاوی باید حواستان به‌حجم مبادلات باشد. این افزایش قیمت باید با یک افزایش در حجم بازار در رابطه باشد. وقتی قیمت ناگهان بالا می‌رود و صعود خاصی در حجم دیده نمی‌شود، احتمالا پدیده پمپ اتفاق افتاده است. پدیده پمپ زمانی است که سرمایه‌گذاران بزرگ، قیمت یک دارایی را با استفاده از وزن دارایی خودشان دستکاری می‌کنند.

بازگشت ترند
این قانون می‌گوید که یک بازار در حال حرکت، در حال حرکت باقی می‌ماند تا زمانی که یک بازگشت ترند اتفاق بیفتد. اصولا وقتی شما یک ترند با مقیاس بزرگ را می‌بینید، می‌توانید انتظار داشته باشید که این ترند ادامه پیدا کند تا اینکه دوباره یک دوره انباشتگی دیگر توسط سرمایه‌گذاران خبره شروع شود. متاسفانه تشخیص اینکه چه زمانی بازگشت ترند در حال رخ‌دادن است، بسیار سخت است، چون بازارها همیشه در حال تجربه نوسانات کوچک یا میانه هستند. این تحرکات، تخمین شروع یک بازگشت را سخت می‎‌کنند. بازرسی دقیق همه فاکتورهای مبادلاتی به‌شما کمک می‌کند تا انتخاب صحیحی در این‌طور مواقع داشته باشید.

اصطلاحات تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال یا تحلیل فنی نیازمند استفاده از ترکیبی از ابزارها برای پیش‌بینی افزایش یا کاهش قیمت‌ها است و به‌شما بینش ژرف‌تری درباره بازار می‌دهد. در نتیجه، هرچه در تحلیل تکنیکال بهتر باشید، احتمال اینکه معاملات موفق‌تری هم داشته باشید، بالاتر است. در ادامه به‌بررسی برخی از مفاهیم کلیدی در تحلیل تکنیکال می‌پردازیم.

قاب زمانی در نمودارهای ارزهای دیجیتال
قاب‌های زمانی متداول و در دسترس در صرافی‌های ارزهای دیجیتال به‌صورت زیر هستند:
. 15 دقیقه‌ای
. ساعتی
. نمودارهای 4 ساعته
. نمودارهای روزانه
قاب زمانی مورد استفاده هر سرمایه‌گذار بستگی به نوع معاملات وی دارد. مثلا، اگر شما به‌طور روزانه معامله انجام می‌دهید و مدام در حال جابجایی سرمایه خود از یک دارایی به دارایی دیگر هستید؛ بهتر است از نمودارهای ساعتی استفاده کنید؛ به‌این دلیل که نیاز به اطلاعات به‌روزتری دارید.

مارکت‌کپ رمزارزها
مارکت‌کپ هر رمزارز برابر است تعداد در حال گردش آن رمزارز ضرب‌در قیمت اخیر هر یک واحد از همان رمزارز. مارکت‌کپ، اطلاعات بسیاری در مورد هر دارایی به‌شما می‌دهد. وبسایت‌هایی مثل کوین‌مارکت‌کپ، اطلاعات لحظه‌ای مارکت‌کپ هر رمزارز را در قالب نمودارهای خطی به‌شما نشان می‌دهند.

نمودارهای شمعی ارزهای دیجیتال
امروزه نمودارهای شمعی، متداول‌ترین نمودارهای مورد استفاده برای تحلیل تکنیکال رمزارزها هستند. نمودارهای شمعی اطلاعات زیادی را در یک نگاه، به تحلیل‌گران ارائه می‌دهند. در نگاه اول، شما یک سری میله‌های سبز و قرمز می‌بینید که شبیه به شمع هستند و تحرک قیمت یک دارایی را در قاب زمانی مشخصی به‌شما نشان می‌دهند.

در نمودارهای شمعی، قیمت اولیه و پایانی و بالاترین و پایین‌ترین قیمت روزانه نشان داده می‌شود و شما می‌توانید تصمیم بگیرید که در چه قاب زمانی‌ای این اطلاعات نمایان شوند.
شمع‌های سبز و در برخی نمودارها سفید، نشان‌دهنده این هستند که آن دارایی (هر دارایی‌ای که نمودار شمعی برای آن رسم شده است) در قاب زمانی انتخاب شده، قیمت پایانی بالاتری نسبت به قیمت اولیه‌اش داشته است. شمع‎‌های قرمز و در برخی نمودارها سیاه، در نمودارهای شمعی نشان‌دهنده زیان در آن دارایی است. به‌این صورت، شما می‌توانید به‌آسانی فعالیت بازار را حتی در صفحه موبایلتان مشاهده کنید.
در اکثر شمع‌ها یک بدنه اصلی دیده می‌شود. بدنه اصلی شمع، با قیمت اولیه روز شروع می‌شود. اگر شمع سبز باشد؛ قیمت اولیه، نقطه پایینی بدنه شمع است. اگر شمع قرمز باشد؛ نقطه بالایی شمع، قیمت اولیه را نشان می‌دهد. همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، پایین یا بالای هر شمع، نقطه بالایی شمع بعدی را نشان می‌دهد. قاب زمانی هر شمع، می‌تواند بسته به بازه معاملات تغییر کند.
نمودارهای شمعی در برخی منابع، نمودارهای OHLC یا Open-High-Low-Close نیز نام‌گذاری شده‌اند. جالب است بدانید که خاستگاه این نمودارها از ژاپن و در سال ۱۷۰۰ برآمده و در ابتدا برای پیگیری قیمت برنج استفاده می‌شده است؛ اما در حقیقت، نمودارهای شمعی تکنیک مناسبی برای معامله هر نوع دارایی مالی نقدشدنی است. هدف نهایی از رسم نمودارهای شمعی، تخمین روند بازار است.

سایه‌ها (Shadows)
همان‌طور که در شکل بالا دیده می‌شود، خطوط کوچکی نییز بالا و پایین شمع‌ها دیده می‌شود. این خطوط سایه نامیده می‌شوند. سایه‌ها پایین‌ترین و بالاترین قیمت آن دارایی را در آن روز خاص نشان می‌دهند. به‌این صورت، شما در چند ثانیه می‌توانید اطلاعات خوبی از نمودار شمعی به‌دست آورید. برخی از شمع‌ها می‌توانند شروع ترندها را مشخص کنند. در ادامه با برخی از واژگان مرتبط با این موضوع آشنا می‌شویم.

ترندها (Trends)
سه نوع ترند یا روند مختلف وجود دارد: 
۱. ترند صعودی (Uptrend): در یک روند صعودی، ارزش دارایی در حال افزایش است و قله‌ها و دره‌های آن در حال بالارفتن است.
۲. روند نزولی (Downtrend): در یک روند نزولی، ارزش دارایی در حال کاهش است و قله‌ها و دره‌های آن در حال پایین آمدن است.
۳. روند ثابت (Sideways trends): در یک روند ثابت، مبادلات دارایی در یک کانال ثابت قرار دارد. 

مبادله‌گران گاهی از کلمات «گاوی» و «خرسی» هم برای توصیف ترندها استفاده می‌کنند. ترند گاوی به شاخ‌های گاو اشاره دارد که به‌سمت بالا هستند و برای روند صعودی استفاده می‌شود. ترند خرسی به پنجه‌های خرس اشاره دارد و برای روند نزولی استفاده می‌شود.

چکش (Hammer)
یک شمع چکشی نشان می‌دهد که یک بازگشت گاوی (bullish reversal) در حال رخ‌دادن است. این شمع نشان می‌دهد که وقتی بازار باز می‌شود، فروشندگان قیمت را تحت کنترل دارند و موجب کاهش آن می‌شوند. این فشار به سمت پایین، فشار قوی‌تری از سوی خریداران را به‌دنبال دارد. فشار ثانویه که از سوی خریداران است، موجب یک شیفت در مومنتوم می‌شود و ممکن است قیمت پایانی به مقداری بیش از قیمت اولیه برسد. تشخیص چکش‌ها اغلب زیاد هم سخت نیست، چون سایه‌ای دارند که گاهی اوقات ۳ برابر بدنه اصلی شمع است. چکش‌ها به‌شما می‌گویند که خریداران در بازار هستند و قیمت را در آن روز خاص کنترل می‌کنند. در شکل زیر، یک چکش گاوی را می‌بینید که پتانسیل افزایش قیمت دارد.

ستاره در حال سقوط (Falling Star)
شمع ستاره در حال سقوط بر عکس شمع چکش است. وقتی شمع ستاره در حال سقوط را می‌بینید یعنی خریداران، کنترل بازار را در زمان شروع روز در اختیار داشته‌اند اما قبل از بسته‌شدن بازار، توسط یک فشار خرسی قوی، سودهایشان را از دست داده‌اند. شما هم به‌نوبه خود می‌توانید حدس بزنید که فشار فروش بیشتری در حال ورود به‌بازار است. ستاره‌های در حال سقوط، سایه‌های پایینی بسیار کوچکی دارند.

الگوی پوشاننده گاوی (Bullish Engulfing Pattern)
یک الگوی پوشاننده گاوی نیز بر فشار خرید قوی در بازار دلالت دارد. در الگوهای پوشاننده، کل بدنه شمع اول، توسط شمع دوم پوشش داده شده است. در الگوی پوشاننده گاوی، قیمت بسته‌شدن شمع دوم، از قیمت باز شدن شمع اول بالاتر است.

الگوی پوشاننده خرسی (Bearish Engulfing Pattern)
این الگو برعکس الگوی پوشاننده گاوی است و به‌شما می‌گوید که فروشندگان در حال ورود به‌بازار هستند.

الگوی ستاره صبح
الگوی ستاره صبح از ۳ شمع برای تخمین ترند بازار استفاده می‌کند. ستاره صبح، الگوی بازگشت گاوی است که متعاقب آن، درگیری بین خریداران و فروشندگان را نشان می‌دهد. در الگوی ستاره صبح، در روز اول فروشندگان،‌کنترل کاملی بر بازار دارند. در روز دوم با این فشار فروش مقابله می‌شود و در روز سوم قیمت برمی‌گردد. شکل ظاهری الگوی ستاره صبح به‌صورت یک شمع نزولی، سپس یک شمع بسیار کوتاه و شمع سوم نیز صعودی است.

الگوی ستاره عصر
الگوی ستاره عصر بر عکس ستاره صبح است. در الگوی ستاره عصر، خریداران بعد از فشار ۲ روزه از خرید خسته شده‌اند. در روز اول،‌ خریداران قادر به کنترل قیمت بوده‌اند. در روز دوم، قدرت آن‌ها با فشار برابری خنثی شده است و تا روز سوم، کنترلشان را از دست می‌دهند. شما به‌راحتی می‌توانید ترندهای ستاره را تشخیص دهید، چون در الگوهای ستاره‌، شمع وسطی بدنه ندارد و توسط فشار بازار از دو طرف احاطه شده است. شمع ستاره صبح مشخص می‌کند که فروشندگان عقب هستند و گاوها کنترل را در دست دارند. ستاره‌های عصر نشان می‌دهند که خرس‌ها در حال پیشروی در بازار هستند.

خطوط حمایت و مقاومت (Support and Resistance Lines)
شاخص قدرت نسبی، فاکتور مهمی است اما این تنها ابزار شما برای مبادله رمزارزها نیست. خط حمایتی یعنی سطحی از قیمت یک رمزارز که خریداران اجازه نمی‌دهند قیمت از آن سطح پایین‌تر برود و سرمایه‌گذاران معمولا در سطح حمایت، خرید می‌می‌کنند. سطح مقاومت دقیقا برعکس سطح حمایت است و به‌احتمال زیاد، قیمت رمزارز از آن سطح، بالاتر نخواهد رفت. خطوط حمایت و مقاومت را به‌صورت موانع نامرئی تصور کنید که وقتی سطح قیمت به‌آن‌ها می‌رسد، بازگشت ترند اتفاق می‌افتد. پیدا کردن سطوح مقاومت و حمایت چندان هم سخت نیست، تنها به نقاطی در نمودار نگاه کنید که قیمت چندین بار به آن رسیده اما آن سطح را رد نکرده است. هر زمانی که قیمت یک دارایی به این موانع برسد، یا از آن دور می‌شود یا آن را می‌شکند و سطوح حمایت/مقاومت بعدی را شکل می‌دهد. وقتی سطح حمایت شکسته می‌شود، به‌این نتیجه می‌رسیم که بازار، جریان خودش را عوض کرده است. علاوه بر آن، سطح حمایت به‌شما نشان می‌دهد که در کجا،‌ قیمت یک رمزارز ممکن است به عقب برگردد.

تحلیل تکنیکال نیز مانند سایر مباحث نظری، موافقان و مخالفان خودش را دارد و جنجال‌هایی را میان متخصصان حوزه رمزارزها برانگیخته است. در ادامه به‌بررسی نظرات سه کارشناس متفاوت در این حوزه می‌پردازیم.
مارتین گارسیا (Martin Garcia)، مدیر عامل کارخانه جنسیس می‌گوید:

مبادله‌گران توجه بسیار زیادی بر تحلیل تکنیکال دارند، چون برای مدت کوتاهی در بازار هستند؛ سرمایه‌گذاران حتی در مدت کوتاه‌تر. ما وقتی می‌خواهیم در بازار سرمایه تصمیمی بگیریم، به محیط بازار در ابعاد بسیار بزرگ‌تری توجه می‌کنیم. ما ابتدا به تحلیل بنیادی می‌پردازیم و سپس نمودارها را بررسی می‌کنیم. ما حتما باید به تحلیل تکنیکال توجه کنیم چون شفافیت کمتری نسبت به تحلیل بنیادی دارد. روی‌هم‌رفته، این چیزی شبیه به پیش‌گویی است. اگر شما به تحلیل تکنیکال به‌چشم یک ابزار نگاه کنید که دیگران هم از آن استفاده می‌کنند و همگی از شاخص‌های مشابهی استفاده می‌کنند؛ پس همه افراد چیزهای مشابهی می‌بینند و استراتژی سرمایه‌گذاریشان را بر آن اساس می‌چینند.

بیگ چونیس (Big Chonis) منتور رمزارزها و از مبادله‌گران بزرگ بیت‌کوین می‌گوید:

من شدیدا به تحلیل تکنیکال و نمودارهای بیت‌کوین اعتقاد دارم. این نمودارها به من نشان می‌دهند که در کدام بخش از ساختار بازار قرار دارم. قیمت بیت‌کوین اغلب اوقات در رنج خاصی بالا و پایین می‌شود. من این واقعیت را پذیرفته‌ام که وقتی در یک قاب زمانی خاص، نموداری را بررسی می‌کنم و از روی شاخص‌ها حدس می‌زنم که فرصت خوبی برای خرید است؛‌ اما همچنان قیمت افت پیدا می‌کند؛ ایراد از انتخاب اشتباه قاب زمانی است و تحلیل تکنیکال داده‌های اشتباهی به‌من نمی‌دهد.

گرگ سیپولارو (Greg Cipolaro) محقق ارزهای دیجیتال اظهار می‌دارد:

من به تکنیک‌ها اعتقادی ندارم. اگر روند یک دارایی ثابت باشد، از آن استفاده می‌کنم و اگر نباشد، خیر. مردم اغلب به نمودارها، قیمت و حجم مبادلات تکیه می‌کنند و این بیشتر شبیه مبادلات کوتاه‌مدت است و من این روند را نمی‌پذیرم.