تحلیل بنیادی در ارزهای دیجیتال چیست؟ پارامترهای تاثیرگذار بر تحلیل فاندامنتال در ارزهای دیجیتال

شما به‌عنوان یک مبادله‌گر رمزارزها باید بدانید که چه چیزی باعث افزایش، کاهش یا راکد شدن قیمت رمزارزها می‌شود. با اینکه هیچ‌وقت بازارها قابل پیش‌بینی نیستند، اما با به‌کارگیری تحلیل‌ها حداقل می‌توانید به‌طور منطقی و با دلیل خرید انجام دهید.
دو راه برای تخمین رفتار بازار وجود دارد: تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال.
تحلیل تکنیکال، مطالعه تاریخچه قیمتی برای پیش‌بینی رفتار قیمت در آینده است. تحلیل تکنیکال بخش مهمی از مبادله است. تحلیل فاندامنتال، مبنای هر دارایی یا به‌عبارت دیگر، همه ابعاد یک دارایی که سهمی در ارزش کلی آن دارد را بررسی می‌کند. در این مقاله، بر تحلیل فاندامنتال تمرکز خواهیم داشت.

تحلیل فاندامنتال محدود به رمزارزها نیست و در همه انواع مبادلات ریشه دارد و مفهوم آن ساده است: اگر تشخیص می‌دهید که یک دارایی ارزش ذاتی‌ای دارد که متناسب با قیمت اخیر آن نیست؛ می‌توانید بر اساس تحلیلتان مبادله کنید و سود داشته باشید. شما باید پروژه‌هایی که شانس قوی برای موفقیت دارند را بشناسید. سپس وقتی سرمایه‌گذاری می‌کنید و آن پروژه قابلیت‌های خودش را به‌اثبات می‌رساند، سایر سرمایه‌گذاران هم متوجه خواهند شد و رفتار قیمت مطلوب خواهد بود. این همان تحلیل بنیادی یا فاندامنتال است. شما در حال تحقیق درباره سرمایه‌ها هستید و ارزش آینده آن‌ها را تخمین می‌زنید.
گاهی اوقات، موقعیت‌هایی پیش می‌آید که تحلیل فاندامنتال خارج از انتظار شما عمل می‌کند. در تحلیل فاندامنتال گاهی تغییرات کوچک، موجب تفاوت‌های بزرگ می‌شوند. همیشه راجع به این موارد فکر کنید:

• چه تغییراتی در حال رخ‌دادن است؟
• بازار چگونه به‌تغییرات واکنش نشان می‌دهد؟

البته که تحلیل فاندامنتال، تنها در مورد واکنش بازارها به تغییرات نیست و تشخیص ارزش آینده دارایی‌ها در آن کلیدی است.

به دارایی‌هایی که از بلاکچین و سایر تکنولوژی‌های دفتر کل توزیع‌شده استفاده می‌کنند، دارایی ارزی (cryptoassets) گفته می‌شود. بیشتر تحلیل فاندامنتال (تحلیل بنیادی) در حوزه رمزارزها یا دارایی‌های ارزی، حول فعالیت شبکه است. بیشتر این دارایی‌های ارزی، شبکه هستند؛ یا شبکه فیزیکی و یا شبکه منطقی (Logical Networks)‌. برخی از بلاکچین‌ها که مجموعه‌ای از گره‌های غیرمتمرکز هستند؛ کد منبع باز (open-source code) مشابهی را اجرا می‌کنند. همه این گره‌ها داده‌های مشابهی را به‌ترتیب مشابهی ذخیره می‌کنند. این‌ها اصطلاحا شبکه‌های فیزیکی هستند. سایر دارایی‌های ارزی، توکن‌هایی هستند که پروتکل‌هایی را اجرا می‌کنند. کاربران آن‌ها به‌صورت شبکه‌ای گرد هم آمده‌اند تا پروتکل یا سرویس خاصی را فراهم آورند. آن‌ها در یک پلتفرم بلاکچین مثل اتریوم (Ethereum) یا ایاس (EOS) اجرا می‌شوند و این توکن‌ها خودشان بلاکچین نیستند. این دارایی‌های ارزی، اصطلاحا شبکه‌های منطقی هستند.
مستقل از اینکه یک دارایی ارزی، شبکه فیزیکی است یا منطقی؛ ارزش اولیه یک دارایی ارزی از «شبکه» بودنش می‌آید. بیشتر جوامع ارزی (crypto-community) دنباله‌روی این حقیقت هستند که ارزش آن‌ها متعاقب از اثرات شبکه بالا و پایین می‌رود. اثر شبکه در اقتصاد و کسب‌وکارها به‌این صورت توصیف می‌شود: اثر مثبتی است که یک کاربر اضافی کالا یا خدمات بر ارزش آن محصول نسبت به سایرین دارد.

اغلب در تحلیل بنیادی، از ۳ شاخص و ۴ نسبت برای تحلیل بنیادی استفاده می‌شود.
۳ شاخص:

• آدرس‌های منحصربفرد (Unique Addresses) روزانه
• ارزش تراکنش (Transaction Value) روزانه
• هزینه استخراج (Mining Cost) روزانه

هر شاخص، یک روند را نشان می‌دهد، خواه افزایشی، کاهشی یا ثابت. اگر این روند افزایشی باشد، اصطلاحا بازار گاوی نامیده می‌شود. اگر روند کاهشی باشد، بازار خرسی نامیده می‌شود و اگر ثابت باشد، خنثی است.

۴ نسبت شامل موارد زیر است:

• نسبت NVT: اگر کمتر از ۱۵ باشد، بازار گاوی و اگر بیشتر از ۲۵ باشد خرسی است.
• نسبت MVRV: اگر کمتر از ۱٫۵ باشد کم ارزش و اگر بیشتر از ۳٫۵ باشد پرارزش است.
• چند مایر (Mayer Multiple): اگر کمتر از ۱ باشد، بازار گاوی و اگر بیشتر از ۲٫۴ باشد خرسی است.
• نسبت استخراج P/BE: این نسبت اگر کمتر از ۱٫۲ باشد، بازار گاوی و اگر بیشتر از ۳٫۲ باشد خرسی است.

هر کدام از این نسبت‌ها، ۲ آستانه دارند؛ آستانه بالایی و آستانه پایینی. ممکن است سایرین، آستانه‌های دیگری تعریف کرده باشند اما این مقادیر احتمالا بهترین حالت برای اتخاذ تصمیم است. حالا بیایید تا هرکدام را در ادامه بررسی کنیم:

نسبت ارزش شبکه به تراکنش (NVT)

یکی از اساسی‌ترین نسبت‌ها برای ارزش‌گذاری دارایی‌های ارزی، نسبت ارزش شبکه به تراکنش (Network Value to Transaction) است. این نسبت، حاصل تقسیم مارکت کپ (market cap) بر تراکنش‌های شبکه است. مارکت کپ، حاصل ضرب تعداد کل واحدهای در گردش یک دارایی ضرب‌در ارزش دلاری یک واحد از آن دارایی است. مارکت کپ همه ارزهای دیجیتال معتبر در سایت مارکت‌کپ آمده است. در این‌جا می‌خواهیم ارتباطی بین ارزش کل شبکه و اینکه چگونه به فعالیت شبکه مرتبط است پیدا کنیم. این نسبت گاهی برای دارایی‌های ارزی نسبت P/E یا (P/E Ratio) نیز نامیده می‌شود. اگر یک دارایی ارزی، ارزش شبکه بالا و فعالیت شبکه پایینی داشته باشد، نسبت NVT بالایی خواهد داشت. اگر یک دارایی ارزی، ارزش شبکه متوسط و فعالیت شبکه بالایی داشته باشد، نسبت NVT پایین‌تری خواهد داشت.

شاخص آدرس‌های منحصربفرد شبکه (روزانه)

آدرس‌های منحصربفرد (Unique Addresses)، یک شاخص اساسی است که نشان می‌دهد چه تعداد افراد در یک روز مشخص در حال استفاده از شبکه هستند. اگر رشد این شاخص، افزایشی و استفاده از شبکه بالا باشد می‌توانیم انتظار داشته باشیم که ارزش شبکه به سمت بالا خواهد رفت. به‌طور عکس، اگر ببینیم رشد آدرس‌های منحصربفرد رو به پایین است، استفاده از شبکه نیز پایین است و می‌توانیم انتظار کاهش ارزش شبکه را داشته باشیم. رشد آدرس‌های هر دارایی ارزی را می‌توان در کاوشگر (explorer) آن دارایی مشاهده کرد. مثلا برای مشاهده رشد آدرس‌ها و سایر شاخص‌های زیلیکا می‌توانید به این آدرس بروید. به‌جای تلاش در پیدا کردن ارزش دقیق شبکه برای هر تعداد کاربران، ما از روند (ترند) استفاده می‌کنیم؛ یعنی در آن روز خاص، تعداد افراد بیشتری از شبکه استفاده می‌کنند یا کمتر؟

شاخص ارزش تراکنش شبکه (روزانه)

تحلیل آدرس‌های منحصربفرد استفاده شده در یک روز خاص، تنها نیمی از فعالیت شبکه را به‌شما نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید ارزش را محاسبه کنید، نیاز دارید مقدار ارزش جابجا شده در آن دوره زمانی را نیز مشاهده کنید. شاخص ارزش تراکنش شبکه، به‌شما نشان می‌دهد که آیا ارزش جابجا شده در شبکه، افزایشی، کاهشی یا ثابت است. اگر ارزش روزانه افزایشی باشد، ارزش کل شبکه نیز افزایش خواهد یافت و به‌طور عکس، اگر ارزش کاهشی باشد، ارزش شبکه هم کاهش خواهد یافت. این شاخص برای نشان‌کردن یک روند استفاده می‌شود و برای ارزیابی متریک‌ها یا فرایند (پروسه) نیست. هرچه ارزش بیشتری در شبکه جابجا شده باشد، آن شبکه باارزش‌تر است. میانگین ارزش تراکنش را برای شبکه لایت‌کوین می‌توانید در وبسایت بیت‌اینفوچارتز ببینید.

نسبت ارزش بازار به ارزش درک‌شده (MVRV)

نسبت ارزش بازار به ارزش درک‌شده (Market-Value-to-Realized-Value) نسخه پیشرفته‌تری از نسبت NVT است. MVRV نسبت بین ارزش بازار شبکه (مارکت‌کپ) به ارزش درک‌شده آن است. MVRV کوین‌های گم‌شده را حذف کرده و نرخی برای هزینه انباشته‌ ایجاد می‌کند که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند سطوح حمایت نرخ واقعی را براساس مبادله آخر را ببینند. کوین‌های گم‌شده، محاسبات میانگین را منحرف می‌کنند و نسبت MVRV در صدد بهبودی این انحراف است. این نسبت به‌این دلیل صحیح است که با بیرون‌انداختن برخی مقادیر دید بهتری از ارزش شبکه به‌دست می‌دهد. 

نسبت چند مایر

نسبت چند مایر (Mayer Multiple Ratio) بعد از نسبت NVT یکی از پایه‌ای‌ترین نسبت‌ها است. نسبت چند مایر نشان می‌دهد که چقدر یک سطح قیمتی نسبت به الگوهای مبادلات خودش با استفاده از میانگین متحرک ۲۰۰ روزه، عادی است. نسبت چند مایر به صورت زیر محاسبه می‌شود:
چند مایر = قیمت تقسیم بر میانگین متحرک ۲۰۰ روزه
مثلا اگر قیمت یک ارز ۶۳۷۳٫۸۵ و میانگین متحرک ۲۰۰ روزه آن ۷۱۴۲٫۲۲ باشد، مقدار چند مایر (MM) آن ۰٫۸۹ خواهد بود و بازار گاوی پیش‌بینی می‌شود. اکانت توییتر TIPMayerMultiple به‌طور روزانه چندمایر بیت‌کوین را نشان می‌دهد.

نسبت قیمت به هزینه استخراج سربه‌سر (P/BE)

نسبت قیمت به استخراج سربه‌سر (Price to Mining Cost Breakeven Ratio)، قیمت دارایی ارزی نسبت به هزینه استخراج را مقایسه می‌کند. این نسبت فقط مخصوص کوین‌هایی است که استخراج (mine) می‌شوند و برای توکن‌ها یا کوین‌هایی که از قبل ماین شده‌اند کاربردی ندارد. اغلب اوقات، این نسبت با بیت‌کوین یا اتریوم استفاده می‌شود.
مثلا اگر قیمت مبادله بیت‌کوین ۶۴۰۰ دلار و قیمت سربه‌سر استخراج ۷۰۰۰ دلار باشد، نسبت P/BE مقدار ۰٫۹۱ و بازار گاوی خواهد بود.
اینکه چرا این نسبت مهم است دو دلیل دارد. اول اینکه سیستم استخراج، یک سیستم بسته و دینامیک است که همیشه به نظر می‌رسد به‌سمت تعادل می‌رود. اگر هزینه استخراج بالاتر از قیمت باشد، برخی استخراج‌کنندگان (ماینرها) از ماینینگ دست خواهند کشید، چون دیگر سودآور نیست. ماینرها منتظر خواهند تا این اعداد برای استخراج منطقی باشند. اگر این قیمت بسیار بالاتر از هزینه استخراج باشد، ماینرهای جدیدی اضافه خواهند شد که پتانسیل سودآوری بالایی را پیش‌بینی می‌کنند. این ماینرهای جدید، الگوریتم را به‌سمت پیچیده‌تر شدن می‌رانند و در نتیجه استخراج سخت‌تر و گران‌تر خواهد شد. این موضوع، همان معمای مکانیزم توافق اثبات کار است. دوم اینکه این نسبت در آزمایش مجدد هم کار می‌کند.

شاخص هزینه استخراج

وقتی هزینه استخراج کاهش یابد، کارمزد تراکنش‌ها هم افت پیدا خواهد کرد و فعالیت شبکه با سقوط مواجه خواهد شد. با فعالیت کمتر شبکه، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که ارزش شبکه هم سقوط کند. به‌این‌صورت یک شاخص خرسی برای شبکه خواهیم داشت.

حالا در نمودار زیر می‌بینید که این روند از ماه آگوست ۲۰۱۸ شروع به افزایش کرده و به‌نظر می‌رسد که درخواست و فعالیت شبکه بیشتر خواهد شد. در اینجا یک بازار گاوی برای بیت‌کوین را می‌بینیم.

با وجود بیش‌از ۲۰۰۰ رمزارز در بازار هیچ پیش‌بینی‌ای در مورد افزایش یا کاهش قیمت آن‌ها به‌طور مطلق صحیح نخواهد بود. اما به‌طور واضح می‌دانیم که همه رمزارزها ارزش سرمایه‌گذاری ندارند. اما خبر خوب این است که شما می‌توانید شانس خودتان برای اتخاذ تصمیم صحیح را با یادگیری اصول تحلیل افزایش دهید. همان‌طور که در این مقاله توضیح داده و اثبات شد، هیچ بخش دشواری در تحلیل فاندامنتال نیست و همه چیزی که برای آن نیاز دارید، منابع آماده و در دسترس و چند ساعت زمان آزاد است.