وام بدون وثیقه ارز دیجیتال چیست؟ وام های آنی در دیفای
وام آنی (Flash Loan) ارز دیجیتال، وامهایی هستند که به سرعت داده میشوند و بدون نیاز به وثیقه، سریعاً بازپرداخت میگردند. این وامها نوآوریای هستند که عملکرد آنها به واسطهی کاربردهای شبکه اتریوم امکانپذیر است. اگر اصل و بهره وام در یک تراکنش اتریوم بازپرداخت نشود، وام آنی بازگردانده میشود. وامهای آنی کاربردهای بسیاری داشته و دامنهی کاربردهای آنها مدام در حال افزایش است؛ همین امر این وامها را به یکی از منحصر به فردترین کاربردهای تکنولوژی در امور مالی غیر متمرکز (DeFi) تبدیل میکند. محصول منحصر به فرد آوه (Aave)، وامهای آنی، آوه را به عنوان پیشتازی نوآور در صنعت بلاک چین متمایز کرده است. آوه یک پلتفرم وامدهی است که امکان استفاده از وامهای آنی را فراهم میکند.
درباره وام دهی غیر متمرکز آوه
آوه یک پروتکل وامدهی غیر متمرکز، متن باز و غیر حضانتی (Non-custodial) است که به کاربران اجازه میدهد از سپردهها سود کسب کنند و داراییهای دیجیتال را وام بگیرند. آوه دسترسیِ ساده و غیر متمرکزی را به گسترهی وسیعی از ارزهای دیجیتال فراهم میکند و قابلیت همکاری با چندین پلتفرم مالی غیر متمرکز (DeFi) را میسر میسازد. با این وجود، پروژهی آوه به خاطر ویژگی دیگری نیز به شهرت رسیده است: وامهای آنی، نخستین پروتکل وام بدون وثیقه در امور مالی غیر متمرکز.
وامهای آنیِ آوه، وامهای خودکاری هستند که در آنها اصل مبلغ باید طی یک تراکنش اتریوم بازگردانده شود. این وامها فناوریای هستند که در درجهی اول برای توسعهدهندگان و سایر کاربرانی که دانش فنی دارند طراحی شدهاند.
از آنجا که هیچ ضمانتی در امور مالی غیر متمرکز به طور گسترده پذیرفتهشده نیست، استاندارد فعلی برای وامدهی، مستلزم استفاده از وثیقه برای ضمانت وامهای غیر متمرکز است. در یک وامِ دارای وثیقه، اگر کاربری بخواهد معادل 100 دلار ارز دیجیتال «دای» (DAI) در آوه قرض بگیرد، باید 150 دلار «اتر» (ETH) ضمانت بگذارد. اگر ارزش وثیقهی اتر به کمتر از 150 دلار سقوط کند، آن میزان اتر به طور خودکار فروخته میشود تا وام پرداخت شود. فروش وثیقه برای بازپرداخت وام، به «لیکویید شدن» (Liquidation) معروف است.
تا زمانی که ارزش وثیقهی یک کاربر کمتر از ارزش وام او نشود، کاربر میتواند وام را تا زمانی که بخواهد نزد خود نگه دارد ولی سود وام را باید پرداخت کند.
وام گرفتن به این روش، مشابه همان روشی است که در سایر پلتفرمهای مالی غیر متمرکز مانند کامپاند (Compound) و میکر دائو (MakerDAO) رخ میدهد؛ اما چیزی که آوه را منحصر به فرد میکند، این است که میتوان هر مقدار از دارایی را بدون نیاز به ارائهی وثیقه از طریق «وامهای آنی» قرض گرفت.
وامهای آنی
وام آنی یک وام فوری است که شرط خاصی دارد؛ باید طی یک تراکنش اتریوم بازپرداخت شود. در رابطه با اتریوم چندین اصل وجود دارد که باید برای درک بهتر نحوهی عملکرد این فرآیند، در نظر گرفته شود. به زبانی سادهتر، یک تراکنش اتریوم شامل لیستی از دستورات پذیرفتهشده توسط شبکهی اتریوم است. یک دستور میتواند به اندازهی ارسال یک اتر به یک دوست، ساده و سرراست باشد، یا به اندازهی درک جنبههای فنی-تکنیکی نحوهی عملکرد یک اثبات هیچآگاهی (Zero Knowledge Proof) پیچیدگی داشته باشد.
دستورات تعاملی هستند. این دستورات، کدهای قرارداد هوشمندی هستند که توانایی تعامل با سایر قراردادهای هوشمند مستقر در پروتکل شبکه را دارند. دستورات همچنین مشروطاند. به طور مثال اگر شرط معینی محقق شود، شرط دیگری نیز تحقق مییابد. قراردادهای هوشمند میتوانند دستورات را رد کرده یا بپذیرند، اما ممکن است در یک قرارداد هوشمند، نقصها و اشکالات طراحی وجود داشته باشد؛ بنابراین هیچ راهحلی صددرصد کامل و بینقص نیست. پلتفرم بلاک چینی مانند اتریوم، از یک دفتر کل توزیع شده استفاده میکند که تمام تراکنشهایی را که در طول تاریخچهی شبکه ارسال و دریافت شدهاند، در خود نگه میدارد.
اگر تراکنشی دریافت شود، به این دفتر کل اضافه شده و بخشی از رکورد دائمی در پلتفرم اتریوم میگردد. اگر تراکنش پذیرفته نشود، کل معامله باطل میگردد، انگار که از ابتدا تراکنشی ارسال نشده است.
فرآیند وام آنی در آوه، در یک تراکنش اتریوم انجام میشود و بر این اساس عمل میکند که تراکنشهای اتریوم میتوانند برگشت زده شوند؛ بنابراین در صورتی که سرمایهی وامگرفتهشده، بازگردانده نشود، تمام روند باطل میشود.
اگر معادل 10 میلیون دلار توکن قرض گرفته شده و شرایط وام رعایت نشود، کاربران میتوانند برای لغو کردن تراکنش به معماری فنی زیربنایی شبکه اتریوم تکیه کنند. وامهای آنی در آوه یک شرط ساده دارند: «مبلغ اولیهی سرمایهگذاری را پیش از تکمیل تراکنش بازپرداخت کنید.» در صورت عدم تحقق این شرط، وام باطل شده و کلیهی تراکنشهای انجامشده با اصل مبلغ نیز به طور پیشفرض ابطال میشوند.
وام آنیِ آوه را میتوان در سه گام ساده خلاصه کرد:
- یک کاربر توکنهایی را از یکی از استخرهای وامدهی آوه (Lending Pools) قرض میگیرد.
- پارامترهای وام بر روی بلاک چین اتریوم اجرا میشوند.
- کاربر باید مبلغ وام را به اضافهی 0.09 درصد کارمزد خدمات آوه بازپرداخت کند.
اگر آخرین شرط برآورده شود، کل تراکنش تا انتها انجام شده و بدون هیچ تغییری بازگردانده میشود. اگر این شرط برآورده نشود، کل تراکنش مردود شده و تمام دستورات شبکه (از جمله مرحلهی اول، که در آن کاربر از آوه وام میگیرد) باطل میشوند؛ گویی هیچ تراکنشی رخ نداده است.
موارد استفاده از وام آنی آوه
وامهای آنیِ آوه یک ابزار مالی پیشرفته است که در هیچ پلتفرم بلاک چین دیگری به جز اتریوم استفاده نمیشود به همین دلیل دسترسی به وامهای آنی محدود به توسعهدهندگانیست که باید برای تعامل با سیستم، کدنویسی کنند. گرچه وامهای آنی هنوز به طور گسترده در دسترس عموم قرار نگرفتهاند، اما در حال حاضر نیز چندین مورد استفادهی بالقوه دارند.
رایجترین موارد استفاده از وامهای آنی، استفاده از آنها در وامهای «معمول» مبتنی بر وثیقه است. هم بدهی و هم وثیقه را میتوان در یک تراکنش با استفاده از پارامترهای وام آنی مبادله کرد. به عنوان مثال، اگر کاربران رمز ارز DAI را در حالی که از اتر به عنوان وثیقه استفاده میکنند، وام بگیرند و قیمت اتر سقوط کند، وامگیرنده در خطر لیکویید شدن وام و از دست دادن سرمایه اولیهی خود قرار خواهد گرفت. در این شرایط، وامگیرنده میتواند از وام آنی برای مبادله دارایی بیثبات اتر خود با یک ارز دیجیتال با ثبات (Stablecoin) استفاده کند. در واقع، وامهای آنی به وامگیرنده کمک میکنند تا به سرعت یک پوزیشن وثیقه را ببندند و بلافاصله یک پوزیشن وثیقهی جدید با دارایی متفاوت باز کنند. ارزش وثیقه کاربر اینگونه پایدار خواهد بود و از تمام جریمههایی که در صورت لیکویید شدن ممکن است به وجود بیاید، اجتناب میشود.
همچنین این امکان وجود دارد که کاربر بدهی خود را با ارز دیجیتال دیگری که نرخ تبادل بهتری دارد، مبادله کند. اگر به طور ناگهان یک افزایش در تقاضا برای استقراض DAI به وجود بیاید، نرخ بهره برای این ارز دیجیتال بالا میرود. به جای اجبار به پرداخت نرخ بهرهی بالاتر، کاربر میتواند از یک وام آنی استفاده کرده و بدهی DAI خود را با بدهی GUSD مبادله کند. این امر باعث حفظ مبلغ سرمایهگذاری اولیه میشود.
اگرچه میتوان وامهای آنی را بر پلتفرمهای دیگری همچون دی وای دی ایکس (dYdX) نیز اجرا کرد، استخرهای بزرگِ داراییِ آوه و تخصص و تجربهی آن در توسعهی فناوری وام آنی، آوه را به منبع اصلی این ابزار مالی جدید تبدیل میکند. این فناوری هنوز در انحصار توسعهدهندگان است، اما با رشد فضا و توسعهی فناوری وام آنی، برای کاربران بیشتری قابل دسترسی خواهد بود.
آوه سخت مشغول فعالیت است تا با ایجاد روشهای کاملاً جدید، بر رابطهی جوامع با سرمایهگذاری تأثیر بگذارد. به این ترتیب آوه به یکی از پیشروان تکنولوژی نوآور در صنعت بلاک چین تبدیل شده است.
منبع: Gemini.com